18 Απριλίου 2017 at 23:29

Ανοιχτή επιστολή του Γκάντι προς τους Βρετανούς του 1940 – ‘καταθέστε τα όπλα σας’

από

Ανοιχτή επιστολή του Γκάντι προς τους Βρετανούς του 1940 – ‘καταθέστε τα όπλα σας’

Γράφει και μεταφράζει ο Κωνσταντίνος Σαπαρδάνης

Λονδίνο, Σεπτέμβριος του 1940

Το γράμμα αυτό του Γκάντι γράφτηκε τον Ιούλιο του 1940, όπου ο πασιφιστής Ινδός παροτρύνει τους Βρετανούς να παραδώσουν τα όπλα ώστε «αυτοί οι κύριοι» (“gentlemen” γράφει, αναφερόμενος στον Χίτλερ και τον Μουσολίνι) να πάρουν τα εδάφη τους και να τους αφήσουν «να σας σφάξουν, άντρες, γυναίκες και παιδιά». Ευτυχώς οι Βρετανοί δεν ακολούθησαν τις συμβουλές του Γκάντι όταν μόλις δύο μήνες αργότερα οι Γερμανοί ξεκίνησαν τον βομβαρδισμό του Λονδίνου (Blitz) με τις καταστροφές που έγιναν πλέον παροιμιώδεις. Όχι βέβαια ότι υπήρχε περίπτωση να ακολουθήσουν οι Βρετανοί τις συμβουλές του Γκάντι δεδομένης της σχέσης τους με την Ινδία εκείνη την περίοδο, ούτε πως υπήρχε περίπτωση ο Γκάντι ή οποιοσδήποτε άλλος να σταματήσει έναν πόλεμο με μερικά άρθρα, κάτι που φαίνεται να διαφεύγει από τον κατά τ’ άλλα ταπεινό και μετριόφρονα Μαχάτμα ο οποίος γράφει «ο Θεός μου έχει δώσει το κουράγιο να μιλήσω πριν να είναι αργά».

Ο Γκάντι όμως περιγράφει τον πόλεμο σα να ήταν κάποιου είδους κοσμική δύναμη που έπεσε στον πλανήτη («Αυτός ο πόλεμος έχει βρει την ανθρωπότητα ως κατάρα και προειδοποίηση») και όχι ως μια θηριωδία που ξεκίνησε ο ένας από τους δύο αντιπάλους. Συνεχίζει με την εξομοίωση των δύο αντιπάλων, των Συμμάχων και του Άξονα. «Οι στρατιώτες σας κάνουν το ίδιο έργο καταστροφής όπως οι Γερμανοί», γράφει, και μάλιστα εν έτη 1940. Δε χρειάζεται να ξεχάσουμε τον, μεταγενέστερο βέβαια, βομβαρδισμό της Δρέσδης ή την καταστροφή Ιαπωνικών πόλεων για να δούμε πως αυτό που κάνει ο ιδεολόγος Γκάντι είναι αυτό που έχει γελοιοποιηθεί πιο πρόσφατα περιγραφόμενο ως η «θεωρία των δύο άκρων». Ο Γκάντι, λοιπόν, το μόνο που μπορεί να δει είναι βία στη μία παράταξη, βία και στην άλλη, για να συμπεράνει πως οι δυο τους είναι όμοιοι («ο πόλεμος είναι ουσιωδώς κακός»). Δεν θα μας κάνει μεγάλη έκπληξη αυτό το εγγενώς απόλυτο συμπέρασμά του, όταν ξέρουμε πως προέρχεται από τη θρησκοληπτική ιδέα της μη-βίας όπως την έμαθε από τη θρησκεία του Τζεϊνισμού και έκανε διάσημη ως «πασιφισμό». Και όπως κάθε θρησκευτικό δόγμα, δεν μπορεί παρά να είναι απόλυτο στη φύση του. Δεν άλλαξε εξάλλου ο Γκάντι και πολύ τη ρητορική του μετά τον πόλεμο, αφού είχαν μετρηθεί τα θύματα και είχαμε όλοι μάθει τι ακριβώς σήμαινε η Τελική Λύση, όταν σε μεταγενέστερη συνέντευξή του στον Louis Fischer είπε πως οι Εβραίοι θα μπορούσαν να είχαν γλιτώσει το Ολοκαύτωμα αν είχαν κάνει συστηματικές μαζικές αυτοκτονίες. Απόλυτο, όντως.

Μπορεί η παθητική αντίσταση του Γκάντι (αν την αποδώσουμε σ’ αυτόν) να καρποφόρησε για το κίνημα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ όταν την έκανε πράξη, αυτός όμως δεν είχε Ναζί εναντίον του, είχε τους Αμερικάνους του 1960. Και αυτή είναι μια διαφορά που ο Γκάντι ποτέ δε φαίνεται να κατάλαβε. Ποιος θα τολμούσε σήμερα να γράψει τέτοιο κείμενο σαν το παρακάτω απευθυνόμενος στους Κούρδους λέγοντάς τους παρατήστε τα όπλα και προσκαλέστε τους τζιχαντιστές στα εδάφη σας, κι αν σας σφάξουν όλους, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, τουλάχιστον θα έχετε κρατήσει την αξιοπρέπειά σας (πριν να είναι αργά…!); Αν φερόντουσαν έτσι, πολύ απλά δεν θα υπήρχαν Κούρδοι του Ιράκ και της Συρίας σε λίγα χρόνια.

Όπως το έθεσε ο Τζορτζ Όργουελ (αναφερόμενος μάλιστα συγκεκριμένα στην περίπτωση Γκάντι), πασιφισμός θα πει να μην αφαιρέσεις μια ζωή σήμερα, αλλά να είσαι προετοιμασμένος να χαθούν ζωές άλλων στο μέλλον.

Ακολουθεί μετάφραση της ανοιχτής επιστολής, και σύνδεσμος στο πρωτότυπο στα αγγλικά. Ως είθισται στο συγκεκριμένο πλαίσιο συζήτησης, το αγγλικό “non-violence” μεταφράζεται ως «παθητική αντίσταση» (κυριολεκτικά: «μη-βία»).

[περισσότερα για τον Γκάντι εδώ]

Προς κάθε Βρετανό

του Μαχάτμα Γκάντι

Κάνω έκκληση σε κάθε Βρετανό, όπου και να βρίσκεται τώρα, να αποδεχτεί τη μέθοδο της παθητικής αντίστασης αντί για του πολέμου, για τη διευθέτηση των σχέσεων μεταξύ εθνών και άλλων θεμάτων. Οι πολιτικοί σας έχουν δηλώσει πως αυτός είναι ένας πόλεμος για τη δημοκρατία. Υπάρχουν πολλοί άλλοι λόγοι που δόθηκαν προς δικαιολόγηση. Τους ξέρετε όλους απ’ έξω. Πιστεύω πως, στο τέλος του πολέμου, όπως και να τελειώσει, δεν θα έχει μείνει καμία δημοκρατία να εκπροσωπήσει τη δημοκρατία. Αυτός ο πόλεμος έχει βρει την ανθρωπότητα ως κατάρα και προειδοποίηση. Είναι κατάρα στο βαθμό που αποκτηνώνει τον άνθρωπο σε βαθμό μέχρι πριν άγνωστο. Όλες οι διακρίσεις μεταξύ μαχόμενων και αμάχων έχουν καταργηθεί. Κανένας και τίποτα δε θα γλιτώσει. Το ψέμα έχει καταντήσει τέχνη. Η Βρετανία ήταν να υπερασπιστεί μικρές εθνικότητες. Μία μετά την άλλη έχουν εξαφανιστεί, τουλάχιστον προς το παρόν. Είναι επίσης μία προειδοποίηση. Είναι προειδοποίηση ότι, αν κανένας δεν διαβάσει τα σημεία των καιρών, ο άνθρωπος θα υποβιβαστεί στην κατάσταση του ζώου, το οποίο ντροπιάζει με τη συμπεριφορά του. Τα διάβασα τα σημεία όταν ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες. Αλλά δεν είχα το κουράγιο να μιλήσω. Ο Θεός μου έχει δώσει το κουράγιο να μιλήσω πριν να είναι αργά.

Κάνω έκκληση για την παύση των εχθροπραξιών, όχι επειδή είστε πολύ εξαντλημένοι για να πολεμήσετε, αλλά επειδή ο πόλεμος είναι ουσιωδώς κακός. Θέλετε να σκοτώσετε το Ναζισμό. Δε θα τον νικήσετε μέσω του ασυγκίνητου ενστερνισμού του. Οι στρατιώτες σας κάνουν το ίδιο έργο καταστροφής όπως οι Γερμανοί. Η μόνη διαφορά είναι πως ίσως το δικό σας δεν είναι τόσο σχολαστικό όσο των Γερμανών. Αν είναι όντως έτσι, το δικό σας έργο σύντομα θα αποκτήσει τη σχολαστικότητά τους, αν όχι μεγαλύτερη. Με καμία άλλη συνθήκη δεν μπορείτε να κερδίσετε τον πόλεμο. Με άλλα λόγια, θα πρέπει να γίνετε πιο ανηλεείς από τους Ναζί. Κανένας σκοπός, όσο δίκαιος και να είναι, δεν δικαιολογεί την αδιάκριτη σφαγή που λαμβάνει χώρα κάθε λεπτό που περνάει. Προτείνω πως ένας σκοπός που απαιτεί τις απανθρωπιές που διαπράττονται σήμερα δεν μπορεί να αποκαλείται δίκαιος.

Δεν επιθυμώ να ηττηθεί η Βρετανία, ούτε θέλω να νικήσει με μια δοκιμασία θηριώδους δύναμης, είτε εκφρασμένη με μυϊκή δύναμη είτε με τη δύναμη του μυαλού. Το μυϊκό σας θάρρος είναι ένα κατοχυρωμένο γεγονός. Πρέπει να καταδείξετε πως και το μυαλό σας είναι τόσο ασυναγώνιστο σε καταστροφική δύναμη όσο και οι μύες σας; Ελπίζω πως δεν επιθυμείτε να ξεκινήσετε έναν τόσο αναξιοπρεπή ανταγωνισμό με τους Ναζί. Θα επιχειρήσω να σας παρουσιάσω έναν πιο ευγενή και πιο γενναίο τρόπο, αντάξιο του γενναιότερου στρατιώτη. Θέλω να πολεμήσετε τους Ναζί χωρίς όπλα, ή, αν είναι να διατηρήσω τη στρατιωτική ορολογία, με μη-βίαια όπλα. Θα ήθελα να καταθέσετε τα όπλα που έχετε αφού είναι άχρηστα στο να σώσουν εσάς ή την ανθρωπότητα. Θα προσκαλέσετε τον Κύριο Χίτλερ και τον Σινιόρ Μουσολίνι να πάρουν ό,τι θέλουν από τις χώρες που αποκαλείτε ιδιοκτησία σας. Αφήστε τους να καταλάβουν το όμορφό σας νησί, με τα πολλά όμορφα κτήριά σας. Θα τα δώσετε όλα αυτά, αλλά όχι τις ψυχές, ούτε το νου σας. Αν αυτοί οι κύριοι θελήσουν να καταλάβουν τα σπίτια σας, θα τα εγκαταλείψετε. Αν δεν σας αφήσουν να φύγετε ελεύθερα, θα τους επιτρέψετε να σας σφάξουν, άντρες, γυναίκες και παιδιά, αλλά θα αρνηθείτε να υποταχθείτε σε αυτούς.

Αυτή δεν είναι μια έκκληση από κάποιον που δε γνωρίζει το ζήτημα. Ακολουθώ με επιστημονική ακρίβεια την τακτική της παθητικής αντίστασης και τις δυνατότητές της επί μια συνεχή περίοδο πάνω από πενήντα χρόνια. Την έχω εφαρμόσει ως τρόπο ζωής, οικογενειακά, θεσμικά, οικονομικά και πολιτικά. Δεν γνωρίζω ούτε μία περίπτωση στην οποία απέτυχε. Όπου φάνηκε κάποιες φορές πως απέτυχε, το έχω αποδώσει στις ατέλειές μου. Δεν αξιώνομαι την τελειότητα για τον εαυτό μου. Αλλά αξιώνομαι πως αναζητώ την Αλήθεια με πάθος, που δεν είναι παρά μια άλλη λέξη για τον Θεό. Στην πορεία αυτής της αναζήτησης μου ήρθε η ανακάλυψη της παθητικής αντίστασης. Η εξάπλωσή της είναι η αποστολή της ζωής μου. Δεν έχω άλλο ενδιαφέρον για τη ζωή εκτός από την εκπλήρωση αυτής της αποστολής.

Είμαι καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μου εντελώς ανιδιοτελής φίλος του Βρετανικού λαού. Κάποτε ήμουν και λάτρης της αυτοκρατορίας σας. Νόμιζα πως έκανε καλό στην Ινδία. Όταν είδα πως εκ φύσεως δεν θα μπορούσε να κάνει καλό, χρησιμοποίησα, και ακόμα χρησιμοποιώ, τη μέθοδο παθητικής αντίστασης για να πολεμήσω τον ιμπεριαλισμό. Οποιαδήποτε κι αν είναι η τελική μοίρα της χώρας μου, η αγάπη μου για εσάς παραμένει, και θα παραμείνει, αμείωτη. Η παθητική μου αντίσταση απαιτεί παγκόσμια αγάπη, και εσείς δεν αποτελείτε μικρό μέρος της. Είναι αυτή η αγάπη που παρακίνησε την έκκλησή μου προς εσάς.

Είθε ο Θεός να δώσει δύναμη σε κάθε μου λέξη. Ξεκίνησα να γράφω στο όνομά Του, και στο όνομά Του θα ολοκληρώσω. Είθε οι πολιτικοί σας να έχουν τη σοφία και το κουράγιο να αποκριθούν στην έκκλησή μου. Δηλώνω στην Εξοχότητα του Αντιβασιλέα πως οι υπηρεσίες μου είναι στη διάθεση της Κυβέρνησης της Μεγαλειότητάς Της, εφόσον τις θεωρήσουν οσοδήποτε πρακτικά χρήσιμες στην προαγωγή του σκοπού της έκκλησής μου.

Νέο Δελχί, 2-7-1940

Πηγή: mkgandhi.org

(Εμφανιστηκε 771 φορές, 1 εμφανίσεις σήμερα)

Δείτε ακόμη:

Κάντε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.