Το τούρκικο καράβι είδε τότε πως το πυρπολικό του έκοβε το δρόμο κι απάνω στην απελπισία τους έβαλαν πλώρη απάνω σ’ έναν γκρεμό. Τότε ο Κανάρης έπεσε κατόπιν τους, ως πριν να προφθάσει η φρεγάδα να πέσει έξω, το πυρπολικό κόλλησε απάνω της και το τούρκικο καράβι απόμεινε ακυβέρνητο επειδή όλοι σχεδόν οι Τούρκοι πέσανε στη θάλασσα για να βγούνε έξω. Μονάχα κάτι λίγοι ζεϊμπέκηδες απομείνανε ως την τελευταία ώρα και φωνάζανε στον Κανάρη «Γκελ μπρε», αλλά χωρίς κουράγιο. Σαν είδανε πως το μπουρλότο κόλλησε στη φρεγάδα κατεβήκανε κάτω να σβήσουνε τη φωτιά αλλά δεν προφθάσανε να ανεβούν, γιατί είχανε αρπάξει κιόλας τα ξάρτια, η μπούμα και τα άλμπουρα.

Στις 15 Απριλίου 1825, ξεκίνησε η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου. Μπροστά στο Μεσολόγγι στρατοπέδευσαν περίπου 30.000 Οθωμανοί οπλίτες, με αρχηγό τον Ρεσίτ πασά, γνωστό και ως Κιουταχή. Στον αντίποδα, μέσα στην πόλη βρίσκονταν 4000 άνδρες, από τους οποίους πολλοί ήταν σε προχωρημένη ηλικία. Πολλές πληροφορίες για την εποχή μας παρέχει η εφημερίδα «Ελληνικά Χρονικά», την οποία εξέδιδε στην πόλη ο Ελβετός φιλέλληνας Johan Mayer, ήδη από την αυγή του 1824.

Η Συνέλευση αυτή, αφού τροποποίησε τον Οργανικό Νόμο, ο οποίος είχε συνταχθεί στην Επίδαυρο, κατάργησε τα τοπικά πολιτικά σώματα, για να πλήξει την Πελοποννησιακή Γερουσία και τον Κολοκοτρώνη. Ακόμη, στην συνέλευση αυτή καταργήθηκε ο τίτλος του αρχιστράτηγου, τον οποίο είχε ο Κολοκοτρώνης[14].  Επίσης, επιχείρησε να συντάξει κρατικό προϋπολογισμό και, τέθηκε επί τάπητος το ζήτημα του εξωτερικού δανεισμού, από την Αγγλία, με παράλληλη υποθήκη των εθνικών κτημάτων[15]. Κατά την διάρκεια της Β΄ Εθνοσυνέλευσης, τα πνεύματα οξύνθηκαν ακόμη περισσότερο.

Η θέα των Γάλλων εξερέθισε σφόδρα τους Έλληνες, αλλά συγκρατήθηκαν και δεν επιτέθηκαν αμέσως. Όπως παρατηρεί και ο Γ. Κρέμος: « [οι Γάλλοι] εύρον τους μεν τους Έλληνας εχθρικώς διακειμένους, αλλ’ ουδέποτ’ επίστευον ότι θα ήρχοντο εις χείρας άνευ σπουδαίας ανάγκης. Τούτου ένεκα οι Γάλλοι στρατιώται περιήρχοντο άοπλοι».

Οι στρατιώτες του Αλή Πασά έχουν περικυκλώσει τον πύργο, στον οποίο είχαν βρει καταφύγιο γυναίκες και παιδιά, και καλούν τη Δέσπω να παραδοθεί με τα εξής λόγια: «Γιώργαινα, ρίξε τ’ άρματα, δεν είναι εδώ το Σούλι. Εδώ είσαι σκλάβα του Πασά, σκλάβα των Αρβανίτων».

Η ανατροπή της δημογραφικής σύνθεσης της Θεσσαλονίκης, μέσα από τον χαλασμό των ετών 1821, 1822, είναι ξεκάθαρη. Ωστόσο, δεν πρόκειται για ένα αποτέλεσμα που έφερε η ίδια η δυναμική της πολεμικής αντιπαράθεσης, αλλά για προσχεδιασμένη πολιτική εκ μέρους των Οθωμανών.

Όπως επιβεβαιώνεται από τις άμεσες ιστορικές πηγές, από την ειδησεογραφία του ευρωπαϊκού τύπου και από τις αναλύσεις των πλέον έγκυρων εκπροσώπων της δυτικής επιστημονικής ιστοριογραφίας, η εκτέλεση του Γρηγορίου υπήρξε το γεγονός που έπαιξε τον πιο καθοριστικό ρόλο στο να γενικευτεί και να στερεωθεί η Επανάσταση της Ανεξαρτησίας, η οποία είχε ξεκινήσει στον ελλαδικό χώρο μόλις μισό μήνα πριν από την εκτέλεση του πατριάρχη.

Γρηγόριος Παπαφλέσσας, ο ρασοφόρος αγωνιστής και μάρτυρας της ελευθερίας της Ελλάδος. Σημαντικός πολεμιστής της παλιγγενεσίας του 1821. Πρόσφερε ολοκαύτωμα τον εαυτό του στον αγώνα για του Χριστού την πίστη την αγία και της Ελλάδος την ελευθερία. Ηρωικά πολέμησε στο Μανιάκι, έπεσε μαχόμενος και πέρασε στο πάνθεο των ηρώων.

Το ανά χείρας ιστορικό δοκίμιο δεν επιχειρεί προφανώς μία εξαντλητική ιστορική καταγραφή των τόσο πυκνών άλλωστε γεγονότων μιας διαδρομής 200 χρόνων, αλλά αποτελεί μία προσπάθεια διαγραμματικής συναγωγής των κυριότερων συμπερασμάτων αυτής της διαδρομής – πάντα όμως μέσα από την παράθεση των ιστορικών γεγονότων.

Η σειρά ντοκιμαντέρ φιλοδοξεί να φωτίσει μια λιγότερο γνωστή πλευρά της Ελληνικής Επανάστασης, να μιλήσει για την κληρονομιά των ορφανών Ελληνόπουλων, αλλά και την ιστορία των απογόνων τους έως σήμερα.