Οδυσσέας Ανδρούτσος: Δεινός πολέμαρχος και αληπασαλής πρώτης
Γράφει ο Νίκος Δ. Πλατής
Από το βιβλίο του: το αποδέλοιπο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΕΪΚΟ
Ὀδυσσέας ή ’Δυσσέας (Πινακ.): Ένα από τα παιδιά του θρυλικού κλεφταρματολού Ανδρίτσου. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, θρυλικός κλεφταρματολός και ο ίδιος. Ένας πολέμαρχος περιωπής, που του έμελλε να γίνει ένα με την Επανάσταση, περσόνα αναγνωρίσιμη και πρωτοκλασάτη στις σελίδες της ιστορίας μας, με όλους τους τόνους λάσπης που δέχθηκε η φήμη του και η υστεροφημία του από τους «καλαμαράδες»: «Ασυμβίβαστος με την αθηναϊκή εξουσία, δυσφημίστηκε όσο και τιμήθηκε στην εποχή του. Έκανε μετέπειτα τις συνεργασίες του με τους Οθωμανούς, όταν προσπάθησαν να του κόψουν τον αέρα οι “ελληναράδες” προύχοντες. Δεν ήταν ακριβώς “πατριώτης” αφού κοίταγε πάνω απ’ όλα το συμφέρον του αλλά συνέβαλε κατά πολύ –και αποτιμάται δίκαια ιστορικά μπορώ να πω– σε αυτό που αποκαλούμε σήμερα ελληνικό έθνος». (punctumcaecum.wordpress.com) Γεννήθηκε στο Θιάκι (Ιθάκη) περί τα 1790: «Το όνομά του το όφειλε στη λόγια τάση της εποχής να δίνει στα βρέφη αρχαϊκά ονόματα». (Παπαγ.) Στα 26 του έχει περάσει με άριστα από την αυλή του Ἀλήπασα και βρίσκεται αλής στη θέση του Αλή Τεπελενλή, αρχικαπετάνιος (δερβέναγας όπως και ο πατέρας του) στη Λεβαδιά: «Τὸ συνοφρυωμένο βλέμμα, ἡ ἀπαράμιλλος ὠκυποδία*, ἡ πονηρὰ βραδυλογία καὶ ἡ ἀποφασιστικότητα χαρακτήρα ποὺ τοῦ προσδίδει ὁ Φιλήμονας ἀρκοῦν γιὰ νὰ δείξουν τὸ ποιὸν τοῦ νεο φερμένου στὴν Ἀνατολική Ἑλλάδα». (πρ. π.) Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν: «Εκρηκτικό κράμα εγκληματικών ορέξεων και εντυπωσιακών αρετών», κατά τον συγγραφέα-δοκιμιογράφο Κωστή Παπαγιώργη. Ήταν εν γένει ένας θηριώδης τύπος, άγριος άνθρωπος, αλλά και συνάμα συναισθηματικός και φίλος με μπέσα· κήρυξε πόλεμο κανονικό με τον πασά της Εύβοιας για να ελευθερώσει τον «φίλο» του τον Γκούρα (αυτόν που στη συνέχεια θα τον προδώσει και θα τον δολοφονήσει πνίγοντάς τον με τα ίδια του τα χέρια). Μία από τις γοητευτικότερες και συνάμα αποκρουστικότερες προσωπικότητες του 1821. Κατά τον λόγιο ιστοριογράφο και αγωνιστή του ’21 Διονύσιο Σουρμελή, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος ήταν ένας σωστός… πασάς στα Γιάννενα, έκανε ό,τι του ζητούσε το κέφι του, δεν διατηρούσε τον παραμικρό δισταγμό, ήταν θηριώδης και ασυγκράτητος, εντελώς απάνθρωπος: «Ὁ Ὀδυσσεὺς ζῶν κατὰ μίμησιν τῶν πασάδων, ἀφοῦ ἦτο ἔγγαμος, ἦτον καὶ παιδεραστής, φέρων μεθ’ ἑαυτοῦ εἰς τὰς περιοδείας του τοιούτους φαυλόβιους νέους· ἀλλ’ ἦτον προσέτι καὶ θηλυμανής· Ἐπειδὴ ἡ γυνὴ τοῦ ρηθέντος Πασπάλη ἦτον ὡραία καὶ ἀκμάζουσα, ἐπιβουλεύεται τὴν σωφροσύνην αὐτῆς· μὴ δυνάμενος ὅμως ν’ ἀπολαύση τὴν ἐπιθυμίαν του διὰ τὴν ἀρετὴν τῆς γυναικός, ἐπινοεῖται ὁ μιαρὸς οὗτος ἄνθρωπος πρὸς ἐκδίκησιν τὸ ἀκόλουθον. Συλλαμβάνει τὸν δυστυχὴ σύζυγο τῆς σώφρονος γυναικός, καὶ ἀναβὰς ἐπὶ τῶν ὤμων αὐτοῦ ὡς ἐπὶ κτήνους, τὸν προστάζη νὰ βαδίση, διατάξας ἐν ταυτῷ τοὺς περὶ αὐτὸν νὰ τὸν ραβδίζωσι ὄπισθεν ὡς ὀνηλάται, ὁσάκις ἤθελε σταματᾶ ὁ ἄθλιος. Τέλος ἀφοῦ ἐβάδισε ὁ δυστυχὴς Πασπάλης δύο ὁλόκληρας ὥρας, φέρων τὸ ἄχθος τοῦ δαίμονος εἰς τόπους δυσβάτους καὶ δασώδεις, ὁ ἀπάνθρωπος Ὀδυσσεύς δένει μὲ σχοινίον τὸν ταλαίπωρον ἀπὸ τὰ αἰδοῖα καὶ τὸν κρεμᾶ ἀνάποδα εἰς ἓν ὑψηλὸν δένδρον, διὰ νὰ ἐκδικηθῆ κατ’ αὐτοῦ τὴν ἀποτυχίαν τῆς αἰσχρᾶς ἐπιθυμίας του». (Ιστορία των Αθηνών, β΄ έκδοση, σ. 120-121) Ως ήταν φυσικό, ο Οδυσσέας, δεν είχε περί πολλού τους Φαναριῶτες, έλεγε γι’ αυτούς πικραμένος: «Ὅλοι οὕτοι οἱ Φαναριῶται ὁποὺ μᾶς ἐφύτρωσαν τώρα, ἐβάλθησαν μὲ τὰ ὅλα των νὰ μὲ ἐκβάλουν ἀπὸ τὴ μέση. Πῶς θέλεις ἕνας στρατιώτης, ὅστις δὲν ἠξεύρει παρὰ τὸ σπαθί του καὶ τὸ τουφέκι του νὰ ἔχη νὰ ὑπερασπίζεται καὶ κατὰ τῶν κρυπτομηχανορραφημάτων, τὰ ὁποῖα εἶναι ὡς τόσοι μὴ φαινόμενοι δαίμονες;» (Σταματόπ., τ. β, σ. 192-193) Όταν η Επανάσταση διχάστηκε ανάμεσα σε άρχοντες και κλέφτες, ο Οδυσσέας πήγε με το μέρος του Κολοκοτρώνη, το βεβαιώνει και ο ίδιος ο Κ τούτο: «Ἐσηκώθηκα καὶ ἐγὼ καὶ ἐπῆγα εἰς τὸ Ἄστρος. Ἐκεῖ εἴμεθα χωρισμένοι φανερὰ δυὸ κόμματα, τὸ ἕνα ἐλέγετο τῶν Προεστῶν καὶ τὸ ἄλλο τοῦ Κολοκοτρώνη. Τῶν προεστῶν ἦτον οἱ περισσότεροι, ἦτον 150 Πληρεξούσιοι καὶ 6.000 στρατιῶτες (Ἀπρίλιος 1823). Ἐγὼ εἶχα τὸν Ὀδυσσέα, τὸν Μούρτζινο καὶ ἄλλους 40 Πληρεξουσίους μὲ 800». (Διήγ.)
*0 ωκύπους: στη μεσαιωνική ελληνική αυτός που τρέχει γρήγορα, ο γοργοπόδαρος / ωκυπωδία:ταχυποδία)
Το δεύτερο μέρος από το ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΕΪΚΟ, κοινώς καλούμενο το αποδέλοιπο Κολοκοτρωνέικο. Με συνολικά 288 σελίδες και 2 τετράχρωμα δεκαεξασέλιδα, με εκατοντάδες σπάνιες εικόνες εποχής και πάμπολλες (και σπαρταριστές) μικροϊστορίες από το 1821, αναδεικνύει την αθέατη πλευρά του 1821.
Διαβάστε το:
https://issuu.com/redpunk67/docs/kolokotroneiko2_sample
