Οι γνέκις όμους που ήταν πιο θιουσιβούμινις κι με θηλκό μυαλό, χάλιβαν να έχν κι κουντά στα σπίτια τς μιαν ικκλισιά, για να παέν όπουτι άδειαζαν απ’ τα χουσμέτχια, να ανάβν κάνα κιρί γιαφτές , για τ φαμπλιά κι τς πιθαμέν κι να «διαβάζ’» εκεί ου παπάς κάμπουσις φουρές του χρόνου.

Το ανά χείρας ιστορικό δοκίμιο δεν επιχειρεί προφανώς μία εξαντλητική ιστορική καταγραφή των τόσο πυκνών άλλωστε γεγονότων μιας διαδρομής 200 χρόνων, αλλά αποτελεί μία προσπάθεια διαγραμματικής συναγωγής των κυριότερων συμπερασμάτων αυτής της διαδρομής – πάντα όμως μέσα από την παράθεση των ιστορικών γεγονότων.

Ο Μιχαήλ Δέφνερ (γερμανικά: Joseph Michael Deffner, Γιόζεφ Μίχαελ Ντέφνερ) (1848 – 1934) ήταν Γερμανός κλασικός φιλόλογος και γλωσσολόγος που έγινε γνωστός για τις μελέτες του σχετικά με την Τσακωνική διάλεκτο. Γεννήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1848 στο Ντοναουβέρτ της Βαυαρίας.

Ο Σπυρίδων Σφέτας (1960-2021)  δίδασκε στο ΑΠΘ από το 1999 και ήταν καθηγητής της Νεότερης και Σύγχρονης Βαλκανικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής.

«Τύχη είναι όταν προκύπτει το ίδιο αποτέλεσμα ανάμεσα σε άπειρα ενδεχόμενα και ακαθόριστα, δηλαδή κάτι σίγουρα καλό ή κακό για κάποιον, που όμως δεν μπορούμε να το προσεγγίσουμε επιστημονικά μέσω της εμπειρίας. Αν μπορούσαμε να το καταλάβουμε, όλοι θα μάθαιναν τον τρόπο να αποδεικνύονται τυχεροί»

«”Εχεις πολλούς χριστιανούς;” με ρώτησε ο σύντροφος Στάλιν. Γύρω στο 30% ορθοδόξους και κάπου 10% καθολικούς, του απάντησα. “Να μη φοβάσαι τους ορθόδοξους, δεν είναι φανατικοί, να φοβάσαι τους καθολικούς γιατί έχουν πίσω τους το Βατικανό…”».

Η Γερμανία δάνεισε στην Τουρκία εκατόν πενήντα εκατομμύρια μάρκα εξοφλητέα σε είδος, σε μία περίοδο δέκα ετών. Αν και οι Γερμανοί επιχειρηματίες δεν ήθελαν τα τουρκικά εμπορεύματα, το Βερολίνο τους επιχορηγούσε για να τα αγοράζουν και να τα εμπορεύονται. Οι Τούρκοι μονογράφησαν αυτή τη συμφωνία στο Βερολίνο, μία ακριβώς εβδομάδα πριν το θάνατο του Ατατούρκ.

Κατά την διάρκεια των εβδομάδων που προηγήθηκαν από την έναρξη της Διασκέψεως του Μοντραί, στις 22 Ιουνίου του 1936, η Τουρκική κυβέρνηση εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο αυτό καθώς και όλα τα άλλα πλεονεκτήματα. Το κυριότερο από αυτά ήταν η υποστήριξη της Σοβιετικής Ρωσίας.

Στη Λωζάννη, το 1923, οι Βρετανοί είχαν αφαιρέσει από τους Τούρκους τον έλεγχο των Στενών, ώστε ο στόλος τους να μπορεί σε περίπτωση εχθροπραξιών να κυνηγήσει τον Σοβιετικό στόλο μέσα στη Μαύρη Θάλασσα και να καταστρέψει τα ναυπηγεία και τα οπλοστάσια που βρίσκονταν στις ακτές της.

Ο Μεγάλος Πόλεμος άφησε την Τουρκία ηττημένη και ταπεινωμένη. Κατά την διάρκεια των μαχών, Βρετανοί, Γάλλοι, Ρώσοι και Ιταλοί κατέστρωναν διάφορα σχέδια για τον διαμελισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.