Κατηγορία: Πολιτισμός

Οι μέλισσες είναι τα έντομα που αγαπήθηκαν πολύ από τους αρχαίους Έλληνες, όχι μόνο για το μέλι και το κερί που παράγουν, αλλά και για την άρτια οργάνωση της ζωής τους μέσα στην κοινότητα, που ταίριαζε πολύ με το αρχαιοελληνικό πρότυπο της πολιτείας.

Τα έντομα… δεν είναι ασήμαντα για τη γλώσσα!

Τα έντομα, ως μικροσκοπικά πλάσματα που ίπτανται, προκαλούν στον άνθρωπο δέος, και στις δύο σημασίες του: από τη μία θαυμασμό, ως σύμβολα ελευθερίας, αφού πετούν μακριά χωρίς να μπορείς να τα φτάσεις· από την άλλη φόβο, γιατί η ίδια τους αυτή η ευκινησία τα κάνει επικίνδυνα, όταν πλησιάζουν τον άνθρωπο απειλητικά.

Διαβάστε περισσότερα ›
Σκίτσο του Αρκά

«Ο μέρμηγκας ηθέλησε να κάμει πτερά, και γλήγορα το μετανόησε.»

Γνωρίζεις και την παροιμία· «το ψωμί είναι κ’ εδώ καθώς εις την Γαλλία καλό, φθάνει να βρίσκεται» Άλλη μία παροιμία λέγει, «την νύκτα όλοι οι γάτοι φαίνουνται σταχτεροί» και άλλη πάλιν παροιμία, «οι πλούσιοι δεν γευματίζουν δύο φορές επάνω επανωτού» και «τα μικρά πουλιά του κάμπου έχουν τον θεό τροφοδότη τους.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Αρκάς. «Ο Ιεροεξεταστής»

«Ο Ιεροεξεταστής»

Σκίτσα του Αρκά.

Διαβάστε περισσότερα ›
Οι μεταφορικές/παράλληλες χρήσεις των λέξεων που υποδηλώνουν εξ αίματος ή και εξ αγχιστείας συγγένεια, φωτίζουν το θέμα από μια άλλη, γλωσσική εν προκειμένω σκοπιά: πόσο ζωτικής σημασίας είναι για τον άνθρωπο το θέμα της συγγένειας και των σχέσεων που δημιουργεί

Στη γλώσσα… είμαστε όλοι συγγενείς!

Έχει συχνά επισημανθεί (με αφετηρία κυρίως το σπουδαίο βιβλίο των Lakoff και Johnson «Metaphors We Live By» [=«Μεταφορές με τις οποίες ζούμε»], 1980) ότι οι γλωσσικές μεταφορές, πολύ περισσότερο από απλοί ρητορικοί μηχανισμοί, είναι βασικοί τρόποι να κατανοούμε και να προσδιορίζουμε τον κόσμο. Κατά βάθος απηχούν μια παλαιότερη εποχή, αποθηκευμένη βαθιά στη συλλογική μνήμη της γλώσσας, κατά την οποία ο άνθρωπος κατανοούσε τον κόσμο λιγότερο με αφαιρετικό συλλογισμό και περισσότερο μέσω αναγωγής σε άλλα αντικείμενα, ιδιότητες, φαινόμενα, που του ήταν οικεία.

Διαβάστε περισσότερα ›
Δημήτριος Βικέλας: Ο αναβιωτής των Ολυμπιακών. Ο εισηγητής της ηθογραφίας στα ελληνικά γράμματα

Δημήτριος Βικέλας: Ο αναβιωτής των Ολυμπιακών. Ο εισηγητής της ηθογραφίας στα ελληνικά γράμματα

Τον Ιούνιο του 1894, ο Δημήτριος Βικέλας, έλαβε μέρος στο Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο των Παρισίων, το οποίο διεξήχθη χάρη στην επιμονή του Γάλλου φιλέλληνα και παιδαγωγού, Pierre de Couberdin. Στο συνέδριο αυτό, ο Βικέλας συμμετείχε ως εκπρόσωπος της Ελλάδος και, εξελέγη πρόεδρος μίας επιτροπής, η οποία είναι γνωστή ως τις μέρες μας, με την ονομασία «Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή» (ΔΟΕ)

Διαβάστε περισσότερα ›
Η ακαδημαϊκή «επάρκεια» του κινήματος Woke

Η ακαδημαϊκή «επάρκεια» του κινήματος Woke

Ένα τρίτο άρθρο παρουσίαζε ως μία μορφή «μετασεξουαλικής κακοποίησης» τον αυνανισμό, καθώς οι άνδρες σκέφτονται κατά τη διάρκεια του αυνανισμού γυναίκες, χωρίς να έχουν ζητήσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή τους για να τις συμπεριλάβουν στη φαντασία τους.

Διαβάστε περισσότερα ›
Το ψωμί στη ζωή, στην παράδοση, στη Χριστιανική λατρεία

Το ψωμί στη ζωή, στην παράδοση, στη Χριστιανική λατρεία

Κάθε σπίτι ζυμώνει μια φορά τη βδομάδα ή έστω κάθε δέκα μέρες, αφού πέρα από τον κόπο της νοικοκυράς και τις άλλες δυσκολίες, απαιτείται και αρκετός χρόνος, ο οποίος είναι πολύτιμος, γιατί και άλλες δουλειές περιμένουν. Οι δε φούρνοι είναι αυτών προδιαγραφών, να χωράνε, δηλαδή, το ψωμί του δεκαημέρου, γιατί άμα μείνει και περισσότερο ξεραίνεται.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ζήτω! Το λένε σε γιορτάσια/σε προπόσεις με κρασί ή άλλο οινοπνευματώδες ποτό.

Ηπειρώτικες ευχές… για γέλια και για κλάματα!  

Το κλειδί  για την κατανόηση της λειτουργίας των ευχών είναι η –ευρέως αποδεκτή στις σύγχρονες προσεγγίσεις της γλώσσας– άποψη ότι η μη γνωστική διάσταση της γλωσσικής επικοινωνίας είναι εξίσου σημαντική με τη γνωστική. Δηλαδή η γλώσσα, εκτός από ανταλλαγή μηνυμάτων ανάμεσα σε πομπό και δέκτη, περιέχει ταυτόχρονα πολλούς κοινωνικούς διαπροσωπικούς στόχους: την έκφραση κατανόησης και αποδοχής, την επιβεβαίωση των κοινών πηγών νοήματος και ταυτόχρονα την αποτροπή της απειλής του προσώπου – με λίγα λόγια, στοχεύει στη συνοχή της κοινότητας.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Ιεροεξεταστής

Ο Ιεροεξεταστής

Αρκάς: Ο Ιεροεξεταστής

Διαβάστε περισσότερα ›
Νίκος Εγγονόπουλος: Μπολιβάρ, ένα ελληνικό ποίημα

Νίκος Εγγονόπουλος: Μπολιβάρ, ένα ελληνικό ποίημα

Ένα ελληνικό ποίημα, το οποίο γράφτηκε στη διάρκεια της Κατοχής, το χειμώνα του 1942-1943, κυκλοφόρησε αρχικά σε χειρόγραφα αντίγραφα, διαβάστηκε σε συγκεντρώσεις αντιστασιακού χαρακτήρα και δημοσιεύτηκε το 1944. Πρόκειται για ένα μεγάλο συνθετικό ποίημα, με υπερρεαλιστικά στοιχεία και με περιεχόμενο που αναφέρεται σε εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες.

Διαβάστε περισσότερα ›