«Πολύς λαός, ολίγοι άνθρωποι.»
Σχετικά με την παροιμία του τίτλου, ο Νικόλαος Πολίτης γράφει: «Επί συναθροίσεως πολλού πλήθους εν ω ολίγιστοι διακρίνονται αγαθοί και σπουδαίοι άντρες. Άνθρωπος θεωρείται ο άξιος του ονόματος τούτου, διαστελλόμενος του κοινού όχλου.» Με παραπλήσια σημασία η ιταλική «Οι άνθρωποι είναι λίγοι αλλά λαός αρκετός.» και η βενετική «Από καλούς ανθρώπους, στους χίλιους ένας, στους εκατό κανένας.»
Στο βιβλίο του Ουΐλλιαμ Μίλλερ, Ιστορία της Φραγκοκρατίας στην Ελλάδα, διαβάζουμε: Ο δούκας της Αθήνας, οδηγώντας 300 έως 500 Αθηναίους έφιππους λογχοφόρους, συνόδεψε τον φυγάδα ως ένα ύψωμα, κοντά στη Νέα Πάτρα, απ’ όπου ήταν δυνατόν να δει κάποιος την αυτοκρατορική στρατιά, που ανερχόταν σε 30.000 ιππείς. Όμως, αυτή η μεγάλη διαφορά του αριθμού δεν τρόμαξε τον γενναίο δούκα. Στην Ελληνική και με μια φράση παρμένη από τον Ηρόδοτο, που όπως φαίνεται είχε γίνει παροιμιώδης στην Ελλάδα, παρατήρησε στον σύμμαχό του πως ήταν «πολύς λαός, λίγοι άνθρωποι.»
Ο κυνικός φιλόσοφος Διογένης έλεγε: «Λύχνον μεθ’ ημέραν άψας περιήει λέγων· Άνθρωπον ζητώ.» Ο ίδιος, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, «εκ του βαλανείου εξιών τω μεν πυθομένω ει πολύ άνθρωποι λούονται, ηρνήσατο· τω δ’ ει πολύς όχλος, ωμολόγησε.» Και στον Ηρόδοτο διακρίνονται «άνθρωποι» και «άντρες»: «δήλον έποιευν (τω Ξέρξει οι προς τους εν Θερμοπύλαις μαχόμενοι Μήδοι)…. Ότι πολλοί μεν άνθρωποι είεν, ολίγοι δε άνδρες.» Κατά τον Ηράκλειτο «Είς εμοί μύριοι, εάν άριστος εί.» – «Για εμένα, ο ένας αξίζει όσο δέκα χιλιάδες, εάν είναι άριστος.»
Δ.Τ.
Οι πληροφορίες είναι από εδώ:
Ν.Γ. Πολίτου. Μελέται επί του βίου και της γλώσσης του ελληνικού λαού. Εν Αθήναις. Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου. 1900.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ομάδα του facebook Παροιμίες & γνωμικά.
Αν θέλετε να γίνετε μέλη της ομάδας, επισκεφτείτε τη διεύθυνση: https://www.facebook.com/groups/2285257741730850/
Περισσότερες παροιμίες, παροιμιώδεις φράσεις και γνωμικά μπορείτε να βρείτε στο αρχείο μας ΕΔΩ