Λαϊκές παροιμίες για τις γυναίκες
Η γυναίκα και το άτι θέλουν άξιο καβαλάρη. Σαν γκαστρωμένη γυναίκα (σ.σ. συμπεριφέρεται). Άντρας ψηλός και άγγελος, κοντός πομπή και γάνα, ψηλή γυναίκα άχαρη, κοντή χαραμαντάνα. Γομάρι χωρίς καπίστρι και γυναίκα χωρίς άντρα δε ζαπώνονται. Χωρίς μεσίτρα, κακιά γυναίκα δε γίνεται. Άρχοντα μπάζεις σπίτι σου, πιαστή γυναίκα έχεις. Ο μουρλός άντρας και η πουτάνα γυναίκα δεν γερνάνε ποτέ. Το πολύ το πηγαινέλα την τρελαίνει την κοπέλα. Η πρώτη μου γυναίκα μου, η δεύτερη κυρά μου, η τρίτη η στερνότερη ραβδί του κεφαλιού μου.
Η τσούπρα [= νεαρή γυναίκα, κοπέλα] για λόγου της γυρεύει. Γυναίκα και χειμωνικό [= καρπούζι] η τύχη τα διαλέγει. Άκουγε την πρώτη συμβουλή της γυναίκας σου και όχι τη δεύτερη. Από μπρος κυρά Μαρία κι από πίσω κοφινόκωλη. Ανεβλάστησε η βρούβα, θέλει κι ο σφογκός γυναίκα. Από σύντροφο και γυναίκα δεν μπορείς να φυλαχτείς. Από σπανό άντρα και μαλλιαρή γυναίκα μακριά τα ρούχα σου. Αγέρας και γυναίκα δεν κλειδώνονται. Αν ήταν καλή η γυναίκα, θα είχε και ο Θεός μια. Δώσε τη γυναίκα ψίχουλα και θα πάρεις καρβέλια· δώσε καρβέλια και δε θα πάρεις τίποτα. Γυναίκα από τη Μύκονο, μάγια στ’ αρχοντικό σου. Πόθεν είσαι, γιέκα μου; όθε κι η γυναίκα μου. Η γυναίκα έκλεισε το διάολο στον κότσο της. Γυναίκα χωρίς άντρα, πλοίο χωρίς τιμόνι. Όμορφη γυναίκα, διάολος του χωριού. Η καλή νοικοκυρά είναι δούλα και κυρά. Η γυναίκα και το άλογο θέλουν άξιο καβαλάρη. Καλύτερα να ζεις μ’ ένα δράκο παρά με μια κακιά γυναίκα.
Κάλλιο φτωχή νοικοκυρά παρά αρχόντων δούλα. Κι η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες. Γυναίκα δίχως φίμωτρο, αλί που θα την πάρει. Γυναίκα με το λύχνο και άλογο την άνοιξη μη διαλέξεις. Γυναίκα και γυαλί σπάνε εύκολα. Στάλα τη στάλα το νερό τρυπάει το λιθάρι κι η κόρη με τα νάζια της σφάζει το παλικάρι. Γυναίκα, ντουφέκι, φακός κι ομπρέλα, δε δανείζονται. Άνθρωπος με μουστάκια και γυναίκα με βυζιά συμβουλή δε θέλουν. Γυναικούλες μαλώνουν, αλήθειες λέγουν. Οι καλές νοικοκυρές ανάρια μελετούνται. Εκείνος που κρατά τον αετό απ’ την ουρά και τη γυναίκα απ’ το λόγο της, δεν κρατά τίποτα. Γυναίκα οπού περπατεί και τα πισινά (ή τον κώλο της) κουνεί, θώριε την χωρίς τιμή. Βάρ’ της νιας με την καλάμα, της γριάς με τη ματσούκα.
Όσο πίν’ η συμπεθέρα, τόσο καλοκουβεντιάζει. Ας με λεν κοτσαμπασίνα, κι ας πεθαίνω από την πείνα. Τι κυράτσα ράφτισσα, τι κυράτσα παπαδιά, άντρας σου με το φελόνι [= ιερατικό άμφιο], άντρας μου με το βελόνι. Το νταηλίκι της μάνας είναι το αρσενικό παιδί. Η Γιαννούλα με φουστάνι, ω! τι σείσιμο που κάνει. Τάχει η Μαρία στο νου της, έχει και στ’ όνειρό της. Ν’ αντρέπομαι τον έναν, ν’ αντρέπομαι τον άλλον, εκεράτωσα τον άνδρα μου. Άσχημη μικρή κι όμορφη μεγάλη. Οι έμορφες γυρεύονται κι οι άξιες επαινούνται. Παστρική, καλή η Θοδώρα, το τσαρούχι στο τσουκάλι. Ο νοικοκύρης κουβαλάει με τη βελόνα κι η νοικοκυρά σκορπάει με τον τροβά. Αν ήτανε η συντροφιά καλή έπαιρναν δυο άντρες μια γυναίκα. Πολ.
Η βελόνα κι η κλωνά (κλωστή), κάνουν τη νοικοκυρά. Έχεις γυναίκα με μυαλό, έχεις στο σπίτι θησαυρό. Γυναίκες μαλώνουν, αλήθειες αποκαλύπτονται. Γυναίκα θυμωμένη, θάλασσα αγριεμένη. Γυναίκα με λυχνάρι αν δεις, γελαμένος θα βγεις. Η χήρα καράβι κι αν αρμάτωσε, πάλι χήρα την είπανε. Κάλλιο χήρα κακομοίρα, παρά κακοπαντρεμένη. Από τα ψες την ταχινή λείπει άντρας μου για ξύλα, να παντρευτώ, γειτόνισσα, ή ν’ απομείνω χήρα. Αφού αποκλάψαν όλοι, εδάκρυσε κι η χήρα.
Εδώ το χωριό καίγεται κι οι πουτάνες λούζονται. Από καινούριο πραματευτή κι από παλιά πουτάνα ο Θεός να σε φυλάει. Ο χορός και το γαμήσι ειν’ τση γυναικός η φύση. Ας τα φάμε κι ας τα πιούμε τα προικιά της γυναίκας μου. Τάχα νάχει κι άλλη γιο; Η μπακάλαινα κι εγώ.
Δείτε ακόμη: Παροιμίες για τον Ιανουάριο. Παροιμίες για τους γαϊδάρους.
Οι φωτογραφίες είναι από εδώ: https://www.facebook.com/ARKAS-The-Original-Page-352589524877216/
Περισσότερες παροιμίες μπορείτε να βρείτε στο αρχείο μας ΕΔΩ και στην ομάδα του facebook Παροιμίες & γνωμικά.
Βιβλιογραφία
Πολ.= Νικόλαος Γ. Πολίτης.
Βεν. Ι. Βενιζέλος
Π. Αραβαντινός. Παροιμιαστήριον ή συλλογή παροιμιών εν χρήσει ουσών παρά τοις Ηπειρώταις. Τυπογραφείον Δωδώνης. Ιωάννινα 1863.
Ι. Βενιζέλου. Παροιμίαι δημώδεις. Εκ του τυπογραφείου της πατρίδος. Εν Ερμουπόλει, 1867.
Κ. Κωστογιάννης. Πριγκηπιανές παροιμίες. NUR BASIMEVI. ISTANBUL. 1960.
Μιλτιάδου Λουλουδόπουλου. (Εξ Αγχιάλου). Ανέκδοτος συλλογή ηθών, εθίμων, δημοτικών ασμάτων, προλήψεων δεισιδαιμονιών, παροιμιών, αινιγμάτων κλπ. Των Καρυών (επαρχίας Καβακλή). Εν Βάρνη, 1903.
Μιχαήλ Γκέκας. Παροιμίαι Ελληνο-Γαλλικαί. Αθήνα 1926.
Ν.Γ. Πολίτου. Μελέται επί του βίου και της γλώσσης του ελληνικού λαού. Εν Αθήναις. Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου. 1900.
