Ετικέτα: Δημήτρης Τζήκας

Παροιμίες των Κάτω Χωρών. Πίτερ Μπρίγκελ ο πρεσβύτερος (λεπτομέρεια).

«Η ντροπή κατοικεί στα μάτια.»

Οι άνθρωποι, πάλι, αναμετριούνται με τους ομοίους τους. Λογαριάζουν, επίσης, και σέβονται τους φρόνιμους ανθρώπους, επειδή αυτοί πετυχαίνουν και λένε την αλήθεια· τέτοιοι είναι οι ηλικιωμένοι και οι μορφωμένοι άνθρωποι.

Διαβάστε περισσότερα ›
Αλμπάντης ή αλμπάνης είναι ο πεταλωτής· μτφ. ο άπειρος και αδέξιος.

Ο «καλιγοψύλλης» και άλλα περί ψύλλων

Ποιος είδε ψύλλο στο βουνό, γουρούνι με σαμάρι, / και ποντικόν με κέρατο και ψύλλο με μουστάκι. Τον ψύλλο τον εφόρτωναν εννιά κιλά ροβύθια, / κι απάν στο μεσοσάμαρο σαράντα κολοκύθια,  / ήτανε λάσπες και βροχές κι ο αγάς του στα καπούλια. / Τον ψύλλο τον καλίγωναν[1] στη μέση απ’ το παζάρι, / εννιά αλμπάντες[2] τον κρατούν και τρεις τον καλλιγώνουν. / Σαν έδωσε και κλώτσησε, ταράχτη το παζάρι.

Διαβάστε περισσότερα ›
«Αν φταίει ο γάιδαρος, δεν πρέπει να χτυπά κανείς το σαμάρι.»

«Ελάκτισεν ο γάιδαρος και δέρουσι το σάγμα!»

«Αν φταίει ο γάιδαρος, δεν πρέπει να χτυπά κανείς το σαμάρι.», «Χτυπούν το σακί κι έχουν το νου τους στον γάιδαρο.», «Χτυπούν το σακί κι έχουν το νου τους στον μυλωνά.», «Δεν πρέπει κανείς να χτυπά τ’ άλογο για λογαριασμό του γαϊδάρου.», «Όποιος δεν μπορεί να χτυπήσει τον άνθρωπο ας χτυπήσει το καπέλο.», «Να χτυπά το σκύλο και να ‘χει το νου του στον γάιδαρο.», «Χτυπούν το σκύλο κι έχουν το νου στ’ αφεντικό του.»

Διαβάστε περισσότερα ›
«Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι.» Γιοχάνες Βερμέερ.

Παροιμίες για τις γυναίκες

Ποιο Σαββάτο χωρίς ήλιο, ποια γυναίκα χωρίς φίλο; Ειρωνική δικαιολογία μοιχαλίδων γυναικών· όμοιες οι ιταλικές «Δεν είναι γυναίκα χωρίς αγάπη και γέρος χωρίς πόνο.», «Δεν υπάρχει Σαββάτο χωρίς ήλιο, δεν υπάρχει κόρη χωρίς αγάπη, δεν υπάρχει καρδιά χωρίς πόνο.», η γαλλική «Ποτέ χήρα χωρίς παρηγοριά, ούτε Σαββάτο χωρίς ήλιο.», η καταλανική «Δεν είναι Σαββάτο δίχως ήλιο, ούτε γριά χωρίς πονηριά, ούτε κόρη χωρίς αγάπη, ούτε γκαστρωμένη χωρίς πόνους.», η ολλανδική «Σπάνιο όμορφη κόρη χωρίς αγαπητικό.», η γερμανική «Ούτε Σαββάτο χωρίς ήλιο ούτε γυναίκα χωρίς τη γλύκα της αγάπης.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Σκίτσο του Αρκά

«Ο μέρμηγκας ηθέλησε να κάμει πτερά, και γλήγορα το μετανόησε.»

Γνωρίζεις και την παροιμία· «το ψωμί είναι κ’ εδώ καθώς εις την Γαλλία καλό, φθάνει να βρίσκεται» Άλλη μία παροιμία λέγει, «την νύκτα όλοι οι γάτοι φαίνουνται σταχτεροί» και άλλη πάλιν παροιμία, «οι πλούσιοι δεν γευματίζουν δύο φορές επάνω επανωτού» και «τα μικρά πουλιά του κάμπου έχουν τον θεό τροφοδότη τους.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Καθημερινή σκηνή ελληνικής οικογένειας επί τουρκοκρατίας

Οι γυφτοχαρατζήδες

Οι Χριστιανοί εθεώρουν το χαράτς ή κεφαλικόν φόρον ως το υβριστικώτερον γνώρισμα της υποταγή των. Τους έφερεν εις τάξιν ραγιάδων ή υποτελών υπηκόων. Αλλ’ όμως ήτο ακόμη πικρότερον εκ του τρόπου της εισπράξεως ή εκ του ποσού το οποίον έκαστο άτομο υπεχρεούτο να πληρώσει. Η συλλογή του εγένετο πρόφασις προς επιβολήν πολλών καταθλιπτικών αστυνομικών διατάξεων, και εμισείτο διπλασίως επειδή οι Μωαμεθανοί της κατωτέρας τάξεως ήσαν απηλλαγμένοι του βάρους τούτου.

Διαβάστε περισσότερα ›
Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Όπως κατά την αρχαιότητα, έτσι και στον Μεσαίωνα διάφοροι μικροπωλητές περιφέρονταν στους δρόμους των πόλεων διαλαλώντας τα εμπορεύματά τους· ανθρακοπώλες, λαχανοπώλες, υφασματοπώλες, ράφτες, γυναίκες που πουλούσαν χόρτα ή φρούτα προσκαλούσαν τις οικοδέσποινες ν’ αγοράσουν τα εμπορεύματά τους: «κυράδες, προκύψατε, επάρετε» ή «αρχόντισσες, εδώ τα καλά…» Μεταξύ των μικροπωλητών αυτών υπήρχε και μια τάξις γυναικών, οι οποίες πουλούσαν πόρτα-πόρτα διάφορα ψιμύθια ή ευθειάσματα ή φυκάρια, όπως τα έλεγαν τότε, απαραίτητα για τις κομψευόμενες γυναίκες.

Διαβάστε περισσότερα ›
Αναμνηστικό μετάλλιο της αντι-οθωμανικής συμμαχίας (1684). Βαρσοβία, Εθνικό Μουσείο

Οι Τούρκοι στην Ευρώπη: Η δεύτερη πολιορκία της Βιέννης (1683)

Η οθωμανική πολιτική των κατακτήσεων στο Αιγαίο μετά το 1500 συνεχίστηκε και στη Βόρεια βαλκανική χερσόνησο. Στις 24 Ιουνίου του 1522, αποβιβάστηκαν στη Ρόδο τα πρώτα οθωμανικά στρατεύματα· επικεφαλής των Δυνάμεων ήταν ο ίδιος ο Σουλεϊμάν, ο επονομαζόμενος και Νομοθέτης (Kanuni) ή Μεγαλοπρεπής (στους δυτικοευρωπαίους ιστορικούς). Η πολιορκία της Ρόδου κράτησε περίπου πέντε μήνες· η φρουρά, γύρω στους 5.000 άνδρες, ανάμεσά τους 600 στρατιώτες και ιππότες του τάγματος του Αγίου Ιωάννη, 400 Κρητικοί, ξένοι ναυτικοί, ντόπιοι Ροδίτες και άλλοι νησιώτες που κατέφυγαν στο κάστρο, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει την 1η Ιανουαρίου του 1523.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Γαλλική Επανάσταση ήταν περίοδος μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών στη Γαλλία, που διήρκεσε από το 1789 έως το 1799. Άλωση της Βαστίλης, 14 Ιουλίου 1789.

Τι σημαίνει η γαλλική φράση, «Ancien Régime»

Πολύ πριν απειληθούν από την Επανάσταση, τα σημαντικότερα μέλη των ανώτερων στρωμάτων της φεουδαλικής κοινωνίας ή της κοινωνίας του ancien regime ζούσαν αναπτύσσοντας έντονη δραστηριότητα με πρωταρχικό σκοπό τους να βελτιώσουν την κοινωνική τους θέση ισχύος μέσω της απόκτησης αξιωμάτων και πλούτου.

Διαβάστε περισσότερα ›
Τι σημαίνει η λατινική φράση, «in magno»

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «in magno»

Magnus στα λατινικά σημαίνει μέγας, πολύς, έξοχος, διαφέρων, δεινός, φοβερός, ισχυρός, δεινός, σπουδαίος, θαυμαστός

Διαβάστε περισσότερα ›