Ετικέτα: Δημήτρης Τζήκας

Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Όπως κατά την αρχαιότητα, έτσι και στον Μεσαίωνα διάφοροι μικροπωλητές περιφέρονταν στους δρόμους των πόλεων διαλαλώντας τα εμπορεύματά τους· ανθρακοπώλες, λαχανοπώλες, υφασματοπώλες, ράφτες, γυναίκες που πουλούσαν χόρτα ή φρούτα προσκαλούσαν τις οικοδέσποινες ν’ αγοράσουν τα εμπορεύματά τους: «κυράδες, προκύψατε, επάρετε» ή «αρχόντισσες, εδώ τα καλά…» Μεταξύ των μικροπωλητών αυτών υπήρχε και μια τάξις γυναικών, οι οποίες πουλούσαν πόρτα-πόρτα διάφορα ψιμύθια ή ευθειάσματα ή φυκάρια, όπως τα έλεγαν τότε, απαραίτητα για τις κομψευόμενες γυναίκες.

Διαβάστε περισσότερα ›
Αναμνηστικό μετάλλιο της αντι-οθωμανικής συμμαχίας (1684). Βαρσοβία, Εθνικό Μουσείο

Οι Τούρκοι στην Ευρώπη: Η δεύτερη πολιορκία της Βιέννης (1683)

Η οθωμανική πολιτική των κατακτήσεων στο Αιγαίο μετά το 1500 συνεχίστηκε και στη Βόρεια βαλκανική χερσόνησο. Στις 24 Ιουνίου του 1522, αποβιβάστηκαν στη Ρόδο τα πρώτα οθωμανικά στρατεύματα· επικεφαλής των Δυνάμεων ήταν ο ίδιος ο Σουλεϊμάν, ο επονομαζόμενος και Νομοθέτης (Kanuni) ή Μεγαλοπρεπής (στους δυτικοευρωπαίους ιστορικούς). Η πολιορκία της Ρόδου κράτησε περίπου πέντε μήνες· η φρουρά, γύρω στους 5.000 άνδρες, ανάμεσά τους 600 στρατιώτες και ιππότες του τάγματος του Αγίου Ιωάννη, 400 Κρητικοί, ξένοι ναυτικοί, ντόπιοι Ροδίτες και άλλοι νησιώτες που κατέφυγαν στο κάστρο, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει την 1η Ιανουαρίου του 1523.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Γαλλική Επανάσταση ήταν περίοδος μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών στη Γαλλία, που διήρκεσε από το 1789 έως το 1799. Άλωση της Βαστίλης, 14 Ιουλίου 1789.

Τι σημαίνει η γαλλική φράση, «Ancien Régime»

Πολύ πριν απειληθούν από την Επανάσταση, τα σημαντικότερα μέλη των ανώτερων στρωμάτων της φεουδαλικής κοινωνίας ή της κοινωνίας του ancien regime ζούσαν αναπτύσσοντας έντονη δραστηριότητα με πρωταρχικό σκοπό τους να βελτιώσουν την κοινωνική τους θέση ισχύος μέσω της απόκτησης αξιωμάτων και πλούτου.

Διαβάστε περισσότερα ›
Τι σημαίνει η λατινική φράση, «in magno»

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «in magno»

Magnus στα λατινικά σημαίνει μέγας, πολύς, έξοχος, διαφέρων, δεινός, φοβερός, ισχυρός, δεινός, σπουδαίος, θαυμαστός

Διαβάστε περισσότερα ›
Νικόλαος Γύζης (1842 - 1901). Η Δόξα των Ψαρών, 1898

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «casus belli»

Η λατινική λέξη casus έχει διάφορες σημασίες· σημαίνει καταρχάς πτώση, κατάπτωση· μεταφορικώς σημαίνει ολίσθημα, σφάλμα, σύμπτωμα, συμβεβηκός, συμβάν, κίνδυνος· δηλώνει ακόμη τον καιρό, την ευκαιρία, την αφορμή: «casus pugnandi» είναι ο καιρός του μάχεσθαι· bello σημαίνει πόλεμος· η λέξη προέρχεται από το απαρχαιωμένο buellum, που δήλωνε τη διμαχία· «dellum civile» είναι ο εμφύλιος, ο επιδήμιος πόλεμος

Διαβάστε περισσότερα ›
Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζο (ιταλ.: Michelangelo Merisi da Caravaggio, 29 Σεπτεμβρίου 1571 - 18 Ιουλίου 1610). «Η Μαρία Μαγδαληνή σε έκσταση.» 1606.

Τι σημαίνει η φράση, «Μάρθα, Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία.»

Κύριε, οὐ μέλει σοι ὅτι ἡ ἀδελφή μου μόνην με κατέλιπε διακονεῖν; εἰπὲ οὖν αὐτῇ ἵνα μοι συναντιλάβηται. ἀποκριθεὶς δὲ εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ’ αὐτῆς…»

Διαβάστε περισσότερα ›
Τι σημαίνει η λατινική φράση, «societas civilis»

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «societas civilis»

Όταν η στατική της societas civilis υποχώρησε μπροστά στη δυναμική του καπιταλισμού, δεν μπορούσε πια να γίνει λόγος για συντηρητισμό με την ανόθευτη έννοια της διαφύλαξης μιας θεόδοτης, αιώνιας και ιεραρχικής τάξης επί της γης.

Διαβάστε περισσότερα ›
Θεόδωρος Ράλλης (Κωνσταντινούπολη, 16 Φεβρουαρίου 1852 – Λονδίνο, 2 Οκτωβρίου 1909). Γυναίκες ετοιμάζουν γλυκό τριαντάφυλλο στα Μέγαρα.

Τι σημαίνει η φράση, «Οὐδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν…»

«Μή ἀπατᾶτε δέ τόν ἑαυτόν σας μέ τήν ἰδέαν, ὅτι εἶναι δυνατόν καί εἰς τήν γῆν νά θησαυρίζη κανείς καί εἰς τόν Θεόν νά εἶναι προσκολλημένος. […] Ἤ θά μισήσετε τόν πλοῦτον, διά νά ἀγαπήσετε τόν Θεόν, ἤ θά προσκολληθῆτε εἰς τόν πλοῦτον καί θά καταφρονήσετε τότε τόν Θεόν.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Γουναρόπουλος Γεώργιος (1890 - 1977) Η έκθεση, 1912. Εθνική Πινακοθήκη.

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «ex nihilo»

Γιατί η διαπίστωση, ότι μόνον μέσα από την αντιπαράθεση με ορισμένα γνωρίσματα των Νέων Χρόνων συμπυκνώθηκαν ορισμένες ιδεολογικές θέσεις για να συγκροτήσουν ό,τι εκ των υστέρων ονομάσθηκε «συντηρητισμός», δεν εξυπονοεί eo ipso ότι αυτές γεννήθηκαν ex nihilo και αναγκαστικά μέσα σε τούτη την αντιπαράθεση και εξ αιτίας της.

Διαβάστε περισσότερα ›
Γιάννης Γαΐτης (1923 - 1984). Ανθρώπινα τοπία, 1979.

Τι σημαίνει η λατινική φράση, «eo ipso»

Το κάθε κυρίαρχο κράτος ή η κάθε κυρίαρχη εξουσία έχει το δικαίωμα να συλλαμβάνει ανθρώπους από άλλες χώρες μόνο και μόνο επειδή αυτοί εισέρχονται ή παρεπιδημούν, δίχως άδεια, στην επικράτειά της, όμως δεν έχει, π.χ., το δικαίωμα να τους ξυλοκοπήσει, γιατί η ίδια διακηρύσσει το ανθρώπινο δικαίωμα της σωματικής ακεραιότητας, λες και η σύλληψη καθ’ εαυτήν δεν αποτελεί eo ipso άρση του δικαιώματος του ατόμου να διαθέτει το σώμα του όπως θέλει!

Διαβάστε περισσότερα ›