Συντάκτης: Ερανιστής

Άλογα σε στάβλο, 1791. (Horses in a Stable, 1791). Τζορτζ Μόρλαντ.

Ο Αριστοτέλης και η απαρχή του διαχωρισμού της ψυχής

«Τα υπόλοιπα, πάντως, μέρη της ψυχής, είναι φανερό από όσα είπαμε, πως δεν μπορούν να χωριστούν, όπως ισχυρίζονται κάποιοι· επίσης, όμως, είναι φανερό ότι λογικά διαφέρουν· γιατί η ικανότητα της αίσθησης είναι άλλο πράγμα από την ικανότητα της γνώμης, αφού έχει διαφορά να αισθάνεσαι και να διατυπώνεις γνώμη»

Διαβάστε περισσότερα ›
Οι μέλισσες είναι τα έντομα που αγαπήθηκαν πολύ από τους αρχαίους Έλληνες, όχι μόνο για το μέλι και το κερί που παράγουν, αλλά και για την άρτια οργάνωση της ζωής τους μέσα στην κοινότητα, που ταίριαζε πολύ με το αρχαιοελληνικό πρότυπο της πολιτείας.

Τα έντομα… δεν είναι ασήμαντα για τη γλώσσα!

Τα έντομα, ως μικροσκοπικά πλάσματα που ίπτανται, προκαλούν στον άνθρωπο δέος, και στις δύο σημασίες του: από τη μία θαυμασμό, ως σύμβολα ελευθερίας, αφού πετούν μακριά χωρίς να μπορείς να τα φτάσεις· από την άλλη φόβο, γιατί η ίδια τους αυτή η ευκινησία τα κάνει επικίνδυνα, όταν πλησιάζουν τον άνθρωπο απειλητικά.

Διαβάστε περισσότερα ›
Γκυστάβ Κουρμπέ (Gustave Courbet). «Οι κοσκινίστρες του σιταριού.» Νάντη, Μουσείο Καλών Τεχνών, 1854.

Ο Αριστοτέλης και ο ορισμός της ψυχής

Κι όπως το χέρι δεν υφίσταται στερούμενο της τελεολογικής του αποστολής όταν αποκόπτεται από το σώμα, έτσι και η ζωή δεν υφίσταται όταν το σώμα χάσει την ψυχή, αφού χωρίς ψυχή παύει κάθε ελπίδα εντελέχειας: «Και αυτό που έχει τη δυνατότητα να ζήσει δεν είναι το σώμα που έχει χάσει την ψυχή, αλλά εκείνο που την έχει. Το σπέρμα, έτσι, και ο καρπός, έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ένα τέτοιο σώμα»

Διαβάστε περισσότερα ›
Η εκατονταετής επαναστατική περίοδος που άρχισε με την Επανάσταση του 1821 παρέμεινε ανολοκλήρωτη και είτε θα ολοκληρωνόταν κατά κάποιο τρόπο, εκατό χρόνια μετά, το 1922, είτε η Επανάσταση και τα διακόσια χρόνια των αγώνων θα αποτελέσουν μία ιστορική παρένθεση ανάμεσα σε δύο περιόδους ισλαμικής και οθωμανικής κυριαρχίας.

Από το 1922 στο 2022, ένας νέος ιστορικός ρόλος για την Ελλάδα

Πλέον, δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα φυγής ή υπεκφυγής στα όποια ναρκωτικά ή στην «ευρωστία της σαρκός»· για να επιβιώσουμε, πρέπει να καταστούμε αντάξιοι του παρελθόντος του γένους μας και της μακράς επαναστατικής και αντιστασιακής παράδοσης του νεότερου ελληνισμού.

Διαβάστε περισσότερα ›
Σκίτσο του Αρκά

«Ο μέρμηγκας ηθέλησε να κάμει πτερά, και γλήγορα το μετανόησε.»

Γνωρίζεις και την παροιμία· «το ψωμί είναι κ’ εδώ καθώς εις την Γαλλία καλό, φθάνει να βρίσκεται» Άλλη μία παροιμία λέγει, «την νύκτα όλοι οι γάτοι φαίνουνται σταχτεροί» και άλλη πάλιν παροιμία, «οι πλούσιοι δεν γευματίζουν δύο φορές επάνω επανωτού» και «τα μικρά πουλιά του κάμπου έχουν τον θεό τροφοδότη τους.»

Διαβάστε περισσότερα ›
«Εδώ στα ορεινά δεν είχαμαν κάρα, γιατί δεν ίσιωμα ο τόπος, να πααίνει ολούθε το κάρο, όπως πααίνει στον κάμπο, που ’ναι ντιπ σιάδι».

Μεταφορικά μέσα: Πόδια, κάρα, βαγόνια χωρίς παράθυρα…

Η βάρκα ήταν 3-4 μέτρα και τ’ν είχαμαν για το χειμώνα. Για να κ’βαλάμε και κόσμο και πρόβατα. Τα πρόβατα τά ’χαμαν απέκεια, στα Μεγάλα Δέντρα, έτσι το λέμαν, εκεί είχαμαν λάκκες για να βοσκάν’. Είχαμαν και χωράφια, σπέρναμαν καλαμπόκια, τριφύλλια, γρασίδια, ό,τι είχε ο καθένας. Είχαμαν και καλύβια καλά εκεί, για να κάθομαστε εκεί. Τα καλύβια τα φράζαμαν (φτιάχναμε) γύρα-γύρα με ρείκια και τ’ αλείφταμαν με λάσπη, με χώμα, γιατί αλλιώς θα σε σιούρ’ζε ο αέρας, θα είχε πολύ κρύο!

Διαβάστε περισσότερα ›
Αρκάς. «Ο Ιεροεξεταστής»

«Ο Ιεροεξεταστής»

Σκίτσα του Αρκά.

Διαβάστε περισσότερα ›
Οι μεταφορικές/παράλληλες χρήσεις των λέξεων που υποδηλώνουν εξ αίματος ή και εξ αγχιστείας συγγένεια, φωτίζουν το θέμα από μια άλλη, γλωσσική εν προκειμένω σκοπιά: πόσο ζωτικής σημασίας είναι για τον άνθρωπο το θέμα της συγγένειας και των σχέσεων που δημιουργεί

Στη γλώσσα… είμαστε όλοι συγγενείς!

Έχει συχνά επισημανθεί (με αφετηρία κυρίως το σπουδαίο βιβλίο των Lakoff και Johnson «Metaphors We Live By» [=«Μεταφορές με τις οποίες ζούμε»], 1980) ότι οι γλωσσικές μεταφορές, πολύ περισσότερο από απλοί ρητορικοί μηχανισμοί, είναι βασικοί τρόποι να κατανοούμε και να προσδιορίζουμε τον κόσμο. Κατά βάθος απηχούν μια παλαιότερη εποχή, αποθηκευμένη βαθιά στη συλλογική μνήμη της γλώσσας, κατά την οποία ο άνθρωπος κατανοούσε τον κόσμο λιγότερο με αφαιρετικό συλλογισμό και περισσότερο μέσω αναγωγής σε άλλα αντικείμενα, ιδιότητες, φαινόμενα, που του ήταν οικεία.

Διαβάστε περισσότερα ›
Στην περίπτωση των πυρκαγιών, ο μαρασμός της δασικής υπηρεσίας, η λάθος προτεραιότητα της πυροσβεστικής όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές και η εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας που οδηγούν στην αύξηση της ξηρής εύφλεκτης βιομάζας είναι τα βασικά αίτια.

Το επιτελικό κράτος καλύπτει την βιοποικιλότητα & τις φυσικές καταστροφές;

Το χαμηλό επίπεδο ενδιαφέροντος των πολιτών για το φυσικό περιβάλλον και το τοπίο που μας περιβάλλει είναι τελικά αυτό που δίνει την τελική απόφαση, αφού ούτως ή άλλως όλες οι περιοχές είναι υποψήφιες για τοποθέτηση μεγάλων αιολικών, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό του laissez-faire της υπουργού περιβάλλοντος του Γιωργάκη Παπανδρέου, Τίνας Μπιρμπίλη, που ακολούθησαν όλες οι μετέπειτα κυβερνήσεις.

Διαβάστε περισσότερα ›
Δημήτριος Βικέλας: Ο αναβιωτής των Ολυμπιακών. Ο εισηγητής της ηθογραφίας στα ελληνικά γράμματα

Δημήτριος Βικέλας: Ο αναβιωτής των Ολυμπιακών. Ο εισηγητής της ηθογραφίας στα ελληνικά γράμματα

Τον Ιούνιο του 1894, ο Δημήτριος Βικέλας, έλαβε μέρος στο Διεθνές Αθλητικό Συνέδριο των Παρισίων, το οποίο διεξήχθη χάρη στην επιμονή του Γάλλου φιλέλληνα και παιδαγωγού, Pierre de Couberdin. Στο συνέδριο αυτό, ο Βικέλας συμμετείχε ως εκπρόσωπος της Ελλάδος και, εξελέγη πρόεδρος μίας επιτροπής, η οποία είναι γνωστή ως τις μέρες μας, με την ονομασία «Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή» (ΔΟΕ)

Διαβάστε περισσότερα ›