«Κι ο άγιος φοβέρα θέλει.»
Γράφει ο Δημήτρης Τζήκας
Σύμφωνα με τον Ι. Βενιζέλο, η δημώδης παροιμία του τίτλου έχει την αρχή της στο εξής:
«Χωρικός τις καταληφθείς υπό καταιγίδος κατέφυγε εις τι ερημοκλήσιο, εύρε δε εν αυτώ πήλινον αγγείον μικρόν πλήρες ελαίου προς χρήσιν της κανδύλας του αγίου, όπερ και μεταχειρίσθη κατ’ ανάγκην ως τροφήν. Παυσάσης δε της καταιγίδος ηγέρθη ν’ αναχωρήση φέρων επί των ώμων του κατά μήκος την γεωργικήν του ράβδον (μαγκούραν), αλλά φθάσας εις την θύραν εμποδίζετο υπό της ιδίας αυτού ράβδου, εκ του τρόπου μεθ’ ου εκράτει αυτήν, το οποίον μη εννοήσας ο χωρικός απέδιδεν την αιτίαν εις τον άγιον προς ον κράζων να τον απολύση, και μη εισακουσθείς έστρεψεν την οργή του κατά του αγίου και κατόπι κρατών διά της μιας χειρός του εξήλθεν ανεμποδίστως και εξελθών έκραξε τότε την ως άνω παροιμίαν.»
Κυκλοφορούν ανά την Ελλάδα διάφορες εκδοχές της ίδιας ιστορίας, με μικρές παραλλαγές· βασικά στοιχεία είναι ο χωρικός ή βλάχος και η γκλίτσα στον ώμο· έχω ακούσει και το: «Άσε, Παναγιά να φύγω, μη σου σπάσω τα καντήλια.»
Λέμε ακόμη «Του αγίου ποτέ», «Καθένας με τον άγιο του.», «Κατά τον άγιο και το θυμίαμα.» και «Κάθε Αγιού με την αράδα του έρχεται.»
Πηγή: Παροιμίαι δημώδεις. Υπό Ι. Βενιζέλου. Εκ του τυπογραφείου της πατρίδος. Εν Ερμουπόλει, 1867.
Ο Δημήτρης Τζήκας είναι ιστορικός.
Περισσότερες παροιμίες και παροιμιώδεις φράσεις μπορείτε να βρείτε στο αρχείο μας ΕΔΩ.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ομάδα του facebook Παροιμίες & γνωμικά.
Αν θέλετε να γίνετε μέλη της ομάδας, επισκεφτείτε τη διεύθυνση: https://www.facebook.com/groups/2285257741730850/
