Μιά καίρια σύγχυση.*
Γράφει ο Αρχείος
“Οφείλεις να…” έναντι της “πραγματικότητας” ως οντολογικού δεδομένου (και όχι όπως προσδιορίζεται η “πραγματικότητα” από την εκάστοτε ιστορική κοινωνία, σύμφωνα με τους θεσμούς, τις επιλογές, τους νόμους και τις αξιολογήσεις που θέτει). ΄Η άλλως η διάκριση μεταξύ Είναι και Δέοντος… (κατά τη Φιλοσοφική ορολογία, που δεν θα μας απασχολήσει εδώ).
Τα εκάστοτε “οφείλεις να…” που θέτει και επιβάλλει αξιωματικά κάθε ιστορική κοινωνία, είτε εξουσιαστικά είτε με τον αποκαλούμενο “κοινωνικό έλεγχο” (sic) ανήκουν αποκλειστικά στη συγκεκριμένη κοινωνία και μόνον. Φυσικά εμπεδώνονται με τη διαμεσολάβηση της οικογένειας ως εκπροσώπου της κατά τα πρώϊμα χρόνια της ζωής μας (αν και δεν θα μας απασχολήσει αυτό εδώ). Να ληφθεί όμως υπ΄όψιν στο σημείον αυτό ότι η εμπέδωση κατά τη παιδική ηλικία (ως ψυχικό imprinting) δεν δημιουργεί μόνο τις αναπόφευκτες διακρίσεις, επιλογές, αξιολογήσεις κλπ., αλλά κυρίως την υπάρχουσα “τάξη πραγμάτων” για το νεοσσό κοινωνό ως ΜΟΝΑΔΙΚΗ και ΑΔΗΡΙΤΗ πραγματικότητα, δηλαδή ως το ΜΟΝΑΔΙΚΟ και κατά φύσιν ΘΕΜΕΛΙΩΜΕΝΟ κατά τρόπον “αντικειμενικό”. Για το νήπιο λ.χ. όταν η πατρική εξουσία δηλώνει: “Αυτό το λέμε δένδρο” – και το δένδρο φυσικά υπάρχει χειροπιαστά – εξίσου χειροπιαστά προσλαμβάνει τη πατρική δήλωση: “Υπάρχει Θεός”! Δηλαδή αποκρύπτεται ότι η πραγματικότητα (της συγκεκριμένης κοινωνίας) είναι κατασκευασμένη σύμφωνα με τις επιλογές των κοινωνών ή των εκπροσώπων τους και εξουσιαστών! Το ότι επικαλούνται (κοινωνοί ή εκπρόσωποι κλπ.) είτε το θέλημα του Θεού, είτε την “ιστορική αναγκαιότητα”, είτε τη “Φύση”, είτε ΚΑΙ την “επιστήμη” με τα “πορίσματά” της δεν συνιστούν παρά μόνον ΕΚΛΟΓΙΚΕΥΤΙΚΟΥΣ μηχανισμούς, ή εάν θέλετε “ιδεολογήματα”, προκειμένου να ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ η ήδη κατασκευασμένη κοινωνική πραγματικότητα ως ορθολογική, πρέπουσα, “κατά φύση”, μοναδική, και, κυρίως, το επαναλαμβάνω θεμελιωμένη όχι από τις ανθρώπινες (πολύ ανθρώπινες…) επιλογές, σύμφωνα με τα “γούστα” (υπό τη βαθύτερη έννοια του όρου) κοινωνών, καθοδηγητών, ιδεολόγων, διανοουμένων κλπ., αλλά “αντικειμενικά” (είτε λόγω θελήματος Θεού είτε λόγω επιστημονικών διαπιστώσεων για να χρησιμοποιήσω τους δυό ακραίους πόλους – δηλαδή τη παλαιά Θεότητα και τη…μεταμοντέρνα – )!
Με άλλα λόγια η πραγματικότητα ως οντολογικό δεδομένο είναι ένα είδος κενού που πληρούται (κατασκευάζεται) όπως ακριβώς αναγείρεται μιά οικοδομή στον κενό χώρο ενός οικοπέδου. Και με την οικοδόμηση καθιερώνονται τότε τα μυριάδες “οφείλεις να…”. Εκείνο όμως που (ευτυχώς) διαφεύγει, αν και ΔΕΝ το αντιλαμβάνονται όλοι, είναι ότι αυτό το συγκεκριμένο πλέον “οφείλεις να…” δεν είναι καθόλου μα καθόλου αντικειμενική υποχρέωση, αλλά μιά ΠΡΟΤΡΟΠΗ που όποιος θέλει την ακολουθεί και όποιος δεν θέλει, απλούστατα ΟΧΙ (οι συνέπειες στη τελευταία περίπτωση λ.χ. κοινωνικός αποκλεισμός ή και… λαιμητόμος, είναι άλλο θέμα). Καθαρά πρακτικά λοιπόν να παραθέσω ορισμένα παραδείγματα, κατά τυχαία επιλογή, και να κλείσω τo παρόν, είτε γιατί βαρυέμαι (και βαρυέμαι) να δακτυλογραφώ, είτε γιατί δεν διαθέτω (και δεν διαθέτω) επαρκές πνεύμα για να συνεχίσω!
“Οφείλεις να…”, αφού γεννήθηκες “άνδρας” να είσαι ανδροπρεπής! Μπά; Κι΄αν εγώ ΔΕΝ θέλω και τι έγινε επακριβώς;
“Οφείλεις να…”, αφού γεννήθηκες γυναίκα να επιλέγεις “ανδροπρεπείς” (LOL) άνδρες! Μπα; Κι΄ αν εγώ ΔΕΝ θέλω κι΄ επιθυμώ να επιλέγω γυναίκες ή και θηλυπρεπείς άνδρες και τι έγινε;
“Οφείλεις να…”, αφού οφείλεις τη ζωή σου στο Θεό, να τον τιμάς και να εκκλησιάζεσαι! Μπά; Κι΄αν εγώ ΔΕΝ θέλω να τον τιμώ και να εκκλησιάζομαι (υπάρχει δεν υπάρχει αδιακρίτως) και τι σημαίνει αυτό; Σας ενόχλησα;
“Οφείλεις να…” ακολουθείς τα πορίσματα και τις επιταγές της επιστήμης! Μπά; Κι΄αν εγώ ΔΕΝ θέλω να τα ακολουθώ εσάς σε τι σας μάρανε; Προσβάλλω το επιστημονικό κύρος ίσως; ΄Ετσι θέλω. Δικαίωμά μου… Το πολύ να χάσετε το ψωμί σας (οι επιστήμονες)!
“Οφείλεις να…” παντρευτείς και να κάνεις οικογένεια! Μπά; Κι΄αν εγώ ΔΕΝ είναι κάτι που επιθυμώ, χωρίς όμως και να το απαξιώνω, τι θα γίνει δηλαδή;
“Οφείλεις να…” σέβεσαι τις αρχές, τους εκπροσώπους σου, τη Πατρίδα σου και το ΄Εθνος! Μπά; Κι΄αν εγώ ΔΕΝ θέλω ποιό είναι το πρόβλημά σας ακριβώς; Βέβαια μάλλον θα έχετε πρόβλημα, αλλά αυτό το τελευταίο αφορά εσάς κι΄ όχι εμένα! Οι συνέπειες ίσως να με αφορούν, αλλά αυτό θα είναι πάντως (μόνο) δικό μου θέμα και πάλι.
“Οφείλεις να…” είσαι πληροφορημένος γιατί ζούμε στον αιώνα της “επικοινωνίας” (του κώλου τα εννιάμερα παρεμπιπτόντως και συγνώμη, η συγνώμη ασυζητητί μόνον ως σχήμα λόγου παρεμπιπτόντως – βλ. και Noam Chomsky: Mass Media, Disneyland της χαρωπής αλλά και χυδαίας ανευθυνότητας)! Μπά; Κι΄αν εγώ προτιμώ να κλειστώ στον εαυτό μου λόγω “εσωστρέφειας” σε τι σας μέλλει εσάς; Επειδή θα καταλήξω… “αυτιστικός”; Κι΄εσάς τι σας νοιάζει; Βέβαια επιθυμείτε τη…σωτηρία μου! Εγώ όμως όχι!
Εξυπακούεται ασφαλώς ότι καμμιά κοινωνία δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει, ακριβέστερα μάλλον ούτε και να συγκροτηθεί καν, χωρίς “οφειλές”, δηλαδή εντολές προς τους κοινωνούς της. Αλλά αυτό είναι άλλο θέμα. Κι΄ εσείς δεν “οφείλατε να” αναγνώσετε το παρόν, αλλά εάν βρίσκεστε σ΄ αυτές τις γραμμές το έχετε ήδη αναγνώσει…!
* Πενιχρές σκέψεις εδραζόμενες επί των: Παναγιώτη Κονδύλη, Κωνσταντίνο Τσουκαλά, Jean-Paul Sartre, Peter L. Berger και Thomas Luckmann.
