Ο Έλληνας γλωσσολόγος Γιάννης Ψυχάρης αποτελεί μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες στον «αγώνα» για την επικράτηση του δημοτικισμού. Γεννήθηκε το 1854 στην Οδησσό, μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Γαλλία.

Μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, δεν μπορεί να γίνει λόγος για νεοελληνικό μυθιστόρημα. Ο λόγος είναι ότι υπήρχε μία «παγίωση» της «πατριωτικής» ποίησης, η οποία εκφράστηκε εν πολλοίς από τους κορυφαίους Επτανήσιους ποιητές, Σολωμό και Κάλβο.

Όταν κάποιος ακούει κάτι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, το πρώτο όνομα, που του «έρχεται» στο μυαλό, είναι ένα: «Σπύρος Λούης» (1872-1940). Ο Λούης ήταν ένας φτωχός αγρότης, ενώ εξασκούσε, παράλληλα, το επάγγελμα του «νερουλά».[5] Ήταν, συνεπώς, αδύνατον να έχει κάποια σχέση με τον αθλητισμό, πόσο μάλλον σε τέτοιο υψηλό επίπεδο.

Στην Κρήτη, η νέα επανάσταση «εξερράγη» την «αυγή» του 1878 και, σύντομα, εξαπλώθηκε σε όλο το νησί. Όμως, τον Ιούλιο του ιδίου έτους, οι εκπρόσωποι των Μ. Δυνάμεων επέβαλαν ανακωχή, επειδή διαβεβαίωσαν τους εξεγερμένους Κρήτες ότι το ζήτημά τους θα τίθετο επί τάπητος στο Συνέδριο του Βερολίνου (1-13 Ιουλίου 1878).

Η «Εθνική Εταιρεία» στην Μακεδονία Γράφει ο Κότσης Παναγιώτης Α. Εισαγωγή:   Κατά την διάρκεια της τελευταίας κυβέρνησης του Χαρίλαου Τρικούπη, τα οικονομικά προβλήματα ήταν πολλά και δυσεπίλυτα. Παρά τις προσπάθειες των υπουργών του τρικουπικού κόμματος για αντιμετώπιση της δύσκολης […]

Την άνοιξη του 1877 άρχισε ένας νέος ρωσο- τουρκικός πόλεμος. Την ίδια περίοδο, στην Ελλάδα, είχε καταψηφιστεί ο Κουμουνδούρος και, είχε αναλάβει μία νέα, «οικουμενική» κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον ηλικιωμένο αγωνιστή του 1821, Κωνσταντίνο Κανάρη και υπουργό Εξωτερικών τον Χαρίλαο Τρικούπη.

Το 1866, επικρατούσε στο νησί της Κρήτης το αίσθημα του «μεγαλοϊδεατισμού». Απετέλεσε την ύψιστη έκφραση του πόθου των Κρητών για την ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Το «Κρητικό Ζήτημα» πήρε, όπως αναμενόταν, μεγάλες διαστάσεις και, απασχόλησε σοβαρά την ευρωπαϊκή διπλωματία.

Η μάχη της Κούμιτσας (28 Μαΐου 1854) υπήρξε καθοριστική. Τα στρατεύματα του Καρατάσου ηττήθηκαν, αν και αντιμετώπισαν με γενναιότητα τους Οθωμανούς, οι οποίοι υπερείχαν αριθμητικά και ποιοτικά.

Στην Δυτική Μακεδονία, πρωτεύοντα ρόλο στις στρατιωτικές επιχειρήσεις των επαναστατών είχε η μορφή του Θεόδωρου Ζιάκα, ενός παλιού αγωνιστή του 1821.