Η βαθμιαία εδραίωση της βυζαντινής κυριαρχίας σε ορισμένες περιοχές της βαλκανικής χερσονήσου εκφράζεται καθαρά με την επέκταση του συστήματος των θεμάτων και την ίδρυση νέων.

Είναι προφανές ότι ο δημόσιος χαρακτήρας της εκπαίδευσης αποτελεί προέκταση της στενής σχέσης που συνδέει την ηθική του Αριστοτέλη με την πολιτική αρετή.

Τον είχε για εύκολο η ρητορεία τον έπαινο της αρετής. Ένοιωθε πως σ’ αυτόν είχε εξαντλήσει όλα της τα αποθέματα κοινοτοπίας. Όμως, εκεί που η τέχνη έδειχνε πραγματικά τα γράδα της ήταν όταν επιχειρούσε ακροβασίες για να δοξάσει φέρσιμο αλλόκοτο, πρόσωπο διαβόητο, λίγο ώς πολύ στιγματισμένο στο κοινωνικό το θυμικό.

Οι δημογέροντες εξεπροσώπουν την κοινότητα εις τας μετά των Τούρκων σχέσεις και είχον υποχρέωσιν να εμφανίζωνται ενώπιον οιασδήποτε τουρκικής αρχής ή επισκεπτομένου τον τόπον τούρκου τιτλούχου.

«Δια την αγάπην της πατρίδος, φίλοι συμπατριώται, πιστεύσατε ταύτην την αλήθειαν, ότι η μετάδοσις των επιστημών εις την Ελλάδα, αν ακολουθήσετε την καλήν μέθοδον, είναι αληθινή μετακένωσις από τα κοφίνια των αλλογενών εις τα κοφίνια των Ελλήνων…».

Η δικαιοσύνη, η φιλία, η γενναιότητα, η ορθή κρίση, η τήρηση του μέτρου, η λογική, όλα αυτά που πραγματώνουν την αρετή είναι οι όψεις της ανθρώπινης ολοκλήρωσης. Τα υλικά αγαθά, από μόνα τους, δεν έχουν τέτοιες δυνατότητες. Η ψυχή δεν τρέφεται με αυτά.

Μεθ’ όλα ταύτα το Κράτος του Κωνσταντίνου εν τω όλω αυτού περιλαμβάνον και το δυτικόν τμήμα του Ρωμαϊκού κράτους δεν δύναται να θεωρηθή Ελληνικόν, αλλά θεμέλιον στερεόν Ελληνικού Κράτους εν τω μέλλοντι, ευθύς ως ήθελε χωρισθή πολιτικώς, ως εγένετο μετ’ ού πολύ, η Ανατολή από της Δύσεως.

Το δικαίωμα Ρωμαίου πολίτου εδίδετο νυν ευκολώτερον εις τους υπηκόους του κράτους και μάλιστα εις τους Έλληνας, οίτινες απέλαυσαν της εξαιρετικής ευνοίας μεγάλων τινών αυτοκρατόρων του Β’ μ. Χ. αιώνος, Αδριανού, Αντωνίου του Ευσεβούς και Μάρκου Αυρηλίου.

Το ρωμαϊκό σύστημα των δημόσιων λειτουργών (magistratus) παραχώρησε τη θέση του στη βυζαντινή γραφειοκρατία. Ο αυτοκράτορας δεν είναι πια ο ανώτατος δημόσιος λειτουργός, αλλά ο απόλυτος δεσπότης, που η εξουσία του δε στηρίζεται τόσο σε γήινους παράγοντες όσο στο θέλημα του θεού.

Με την ονομασία αυτή είναι γνωστή η ένοπλη σύγκρουση, που έλαβε χώρα στην Αθήνα, μεταξύ του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ από τη μία πλευρά και των κυβερνητικών και βρετανικών δυνάμεων από την άλλη. Ξεκίνησε στις 3 Δεκεμβρίου 1944 με την αιματηρή κατάληξη του συλλαλητηρίου της Πλατείας Συντάγματος και τελείωσε τυπικά με την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας στις 12 Φεβρουαρίου 1945.