28 Οκτώβρη 1940 – Μαρτυρίες αγωνιστών του ελληνοϊταλικού πολέμου
Μια άλλη εκδοχή της «Πορείας προς το μέτωπο» από τον μπαρμπα-Βασίλη Μπούλη.
Γράφει ο Στέφανος Βαβλιάρας
Ο Γιάννης κι ο Κωνσταντίνος, παιδιά του Κύρου και της Βασιλικής Βαβλιάρα (χήρας), στα χρόνια του ΄40 πήραν μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και μάλιστα στην πρώτη γραμμή του μετώπου.
Εφτά ολόκληρα χρόνια ο πατέρας μου, Κωνσταντίνος, υπηρέτησε εκείνα τα δύσκολα χρόνια την πατρίδα (στο στρατό ως κληρωτός, έφεδρος αργότερα και τέλος στην εθνική αντίσταση).
Ο σχωρεμένος ο Βασίλης ο Μπούλης, της ίδιας κλάσης με τον πατέρα μου και πολλοί άλλοι, συχωριανοί, υπηρετούσαν μαζί στο μέτωπο.
Να σαν τώρα, δάσκαλος πια εγώ και λαϊκός ποιητής ο ίδιος, πίνοντας τον καφέ στο καφενείο, μου διηγιόταν ιστορίες από τον πόλεμο με τους Ιταλούς και την αντίσταση.
Μολογούσε για τις κακουχίες, τις στερήσεις, τις ταλαιπωρίες, τα χιόνια, τα κρύα, τις βροχές, τις λάσπες, τις ψείρες, που κατέτρωγαν τον στρατό μας και πώς ήταν στον ίδιο λόχο με τον πατέρα μου.
-Δάσκαλε, δεν μπορώ να σου περιγράψω αυτά που ζήσαμε και περάσαμε στον πόλεμο…, θα σου πω μούνκι ένα …να μην τα ζήσετε, ισείς οι νεότεροι…ποτέ…ποτέ…!
Κι σαν δάσκαλος, πού΄σαι, να τα λες στα πιδιά…κι ν΄αγαπάν την ειρήνη κι ν΄αγωνίζουντι γι’ αυτήν.
…τι να συ πω …σκάβαμε μέσα στο χιόνι ένα και δυο μέτρα για να κοιμηθούμε, στρώνοντας κλαδιά δέντρων για στρώμα…Όσοι ήμασταν απ΄την Μακεδονία κι την Βόρεια Ελλάδα ήξηρά μι (γνωρίζαμε) τι θα πει χειμώνας, χιόνια, κρύα κι παγωνιά.
…άντι όμως τα παιδιά από τα νησιά και τις άλλες περιοχές, άμαθα στα χιόνια και στα κρύα, πάθαιναν κρυοπαγήματα, και πού να ακούς τα ουρλιαχτά τους από τον πόνο μέσα στη νύχτα.
Με την επιστράτευση του ΄40, οι στρατιωτικές αρχές είχαν την πρόνοια τους συγχωριανούς να τους κατατάσσουν στον ίδιο λόχο, στο ίδιο σύνταγμα, για ευνόητους λόγους (γνωριμία, αλληλοβοήθεια).
– Άκου, Δάσκαλε …
(για πρώτη φορά στη ζωή μου το άκουσα, αυτό που μου διηγήθηκε ο μπαρμπα Βασίλης, ούτε από τον ίδιο τον πατέρα μου το είχα ακούσει… δεν μου το είχε αναφέρει ποτέ του…) μια μαρτυρία, που έχει να κάνει με μια άλλη εκδοχή της «Πορείας προς το μέτωπο» του « Άξιον Εστί » του Οδυσσέα Ελύτη.
-…μια μέρα με χιονοθύελλα, αλλάζουμε πορεία για να καταλάβουμε μια κορυφογραμμή. Ο λοχαγός μας δίνει εντολή, πορεία κατ΄άντρα και για να μην χαθούμε, να ακολουθεί ο ένας πίσω από τον άλλο, κρατώντας την κάνη του όπλου από τον προπορευόμενο. Φορτωμένοι με το γυλιό, με βρεγμένα πόδια, κουρασμένοι, περπατούμε για ώρες, λες κι ο προορισμός μας είναι ατέλειωτος. Το χιόνι πέφτει ασταμάτητα, ο κρύος αέρας μαστιγώνει το πρόσωπό μας….και …βαδίζουμε…βαδίζουμε…,…κάπου κάπου ακούγεται η φωνή του λοχαγού που μας κρατά όρθιους…εκείνη τη στιγμή ασυναίσθητα γυρίζω πίσω, να μιλήσω στον πατέρα σου, που μ΄ ακολουθούσε…μα δεν τον βλέπω…βάζω τις φωνές και τρέχω μπροστά στο λοχαγό…
– …λοχαγέ, λοχαγέ …!!! Και τον πιάνω από το μανίκι της χλαίνης, για να σταματήσει και να μ΄ ακούσει.
– …λοχαγέ, ο Κώτσιος ο Βαβλιάρας, χάθηκε, κάνε μια στάση…!!!
-…δεν σταματάμε, δώσαμε εντολές, ας πρόσεχε..!
-…μα λοχαγέ, είναι χωριανός μου, θα πάω πίσω να τον βρω…!…κάνε κάτι…!
-…θα δώσω αργό ρυθμό πορείας, τρέξε για να προλάβεις…, άλλο δεν μπορώ να κάνω τίποτα, αν τον βρεις καλώς, αλλιώς …
-…μέσα στο χιόνι πόσο μπορείς να τρέξεις…; …τελειωμό δεν έχει η αναζήτησή του…τρέχω …τρέχω, μα είμαι στο ίδιο σημείο…τον αναζητώ παντού …απ΄ όπου περάσαμε…αριστερά …δεξιά …και το χιόνι να μην σταματά… κατά τύχη …ύστερα από ώρα, σκοντάφτω πάνω του…είναι σκεπασμένος από χιόνι…σκύβω κι ακούω ν΄ ανασαίνει βαριά, τρέμει από το κρύο…
– Κώτσιο…Κώτσιο…, σήκω θα παγώσεις, τι έπαθες …;
– Άσε με, ψελλίζει, θέλω να ξεκουραστώ… δείχνει ανήμπορος …
– …τότε παίρνω την μεγάλη απόφαση…βάζω όλη τη δύναμή μου, όση μου είχε απομείνει, τον αρπάζω και τον ρίχνω στην πλάτη μου κι ακολουθώ την φάλαγγα…μέσα στη χιονοθύελλα …κι ύστερα από ώρα…σαν σε όνειρο … ακούω τη φωνή του λοχαγού…
– …άντε, Μπούλη, τα κατάφερες …φέρτον εδώ…
– …να τον δώσουμε λίγο κονιάκ, πάγωσε ο φουκαράς…
Έτσι γλύτωσε ο πατέρας μου …κατά την πορεία προς το μέτωπο …χάρις στην ηρωική πρωτοβουλία κι αποφασιστικότητα του μπαρμπα-Βασίλη .
Ήταν το κοινό τους μυστικό, όλα τα χρόνια. Οι δυο τους μόνο το γνώριζαν.
Ούτε ο ένας περηφανεύτηκε ποτέ για την ηρωική του πράξη, (τα δάκρυά του κυλούσαν στα μάγουλα όταν μου διηγιόταν την μαρτυρία) γιατί το θεωρούσε χρέος (όπως επιτάσσουν οι άγραφοι νόμοι) …μα κι ο πατέρας μου, απέναντι στον σωτήρα του …έτρεφε αγνή ευγνωμοσύνη κι απεριόριστη εκτίμηση.
Οι πατεράδες μας ήξεραν απ’ αυτά. Έτσι τους είχε «μάθει» η ίδια η ζωή .!
Για όλους αυτούς τους ανώνυμους ήρωες του ΄40, αξίζει σεβασμός κι αναγνώριση των ηρωικών τους κατορθωμάτων!
Να ΄ναι καλά εκεί που είναι …!
Αιωνία τους η μνήμη!
Στέφανος Κ. Βαβλιάρας. Αιανή Κοζάνης. 26-05-2003
