«Της ελιάς το φύλλο.»
Γράφει ο Δημήτρης Τζήκας
Η αριστουργηματική φράση του τίτλου καταγράφεται στη «Μαυρομαντηλού» (1891) του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, όπως και η έκφραση «Τὸν ἀνάστησε, τὸν ἔκαμε κλωνάρι»:
«Παραλείψαμεν νὰ εἴπωμεν ὅτι ἡ Μοῖρα τοῦ εἶχε χαρίσει κ᾽ ἕνα ἀδελφόν, ἀλλὰ τί προκομμένος ἀδελφός! Οὗτος ἦτο κατὰ δέκα ἔτη νεώτερός του, αὐτὸς τὸν εἶχεν ἀναθρέψει ὀρφανόν. «Τὸν ἀνάστησε, τὸν ἔκαμε κλωνάρι», καθὼς ἔλεγεν ἡ μήτηρ των. Ἀλλ᾽ αὐτὸς ἐβγῆκε «τῆς ἐλιᾶς τὸ φύλλο». Ἀφοῦ ἐπί τινα ἔτη ἐγύριζε ναύτης ἐν τῷ Αἰγαίῳ μὲ γολέτες καὶ μὲ βρίκια, τέλος ἐπῆρε τὸ φύσημά του διὰ τὴν Ἀμερικήν, καὶ ἀπὸ δεκαετίας οὐδὲ γράμμα ἔστειλε πλέον. ποῦ ἦτο; Εἰς τὴν Φιλαδέλφειαν. Τί ἔκαμνεν; Εἶχε νυμφευθῆ μίαν Κουακερίδα.»
Οι άνθρωποι παρομοιάζονται με τα φύλλα των δέντρων και στην Ιλιάδα του Ομήρου:
«Τυδεΐδη μεγάθυμε τί ἢ γενεὴν ἐρεείνεις;
οἵη περ φύλλων γενεὴ τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν.
Φύλλα τὰ μέν τ᾽ ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ᾽ ὕλη
τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίγνεται ὥρη·
ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἣ μὲν φύει ἣ δ᾽ ἀπολήγει.» (Ζ145)
Και σε μετάφραση Καζαντζάκη – Κακριδή:
«Διομήδη αντρόκαρδε, τι κάθεσαι και τη γενιά ρωτάς μου; / Καθώς των φύλλων, απαράλλαχτη κι η φύτρα των ανθρώπων: / άλλα απ᾿ τα φύλλα ρίχνουν οι άνεμοι στο χώμα κι άλλα πάλε / το δάσος ξεπετά τ᾿ ολόχλωρο την άνοιξη· / παρόμοια και των θνητών η μια ξεπέταξε κι η άλλη γενιά πεθαίνει.»
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην ομάδα του facebook Παροιμίες & γνωμικά.
Περισσότερες παροιμίες και παροιμιώδεις φράσεις μπορείτε να βρείτε στο αρχείο μας ΕΔΩ.
