17 Απριλίου 2013 at 04:35

Ο μύθος του Προμηθέα

Ο μύθος του Προμηθέα:

Μετάφραση: Τάσου Ρούσσου

ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ	Μην πάρετε για πείσμα και περφάνια τη σιωπή μου· η φρόνηση με τρώει σε τέτοιες βλέποντας ντροπές τον εαυτό μου. Όμως ποιος άλλος από με στους νέους θεούς έχει χαρίσει τις τιμές των;	440
	Μα δε μιλώ γι’ αυτά. Τι να τα λέω; Τα ξέρετε καλά· τις δυστυχίες ακούστε των θνητών, που ενώ δεν είχαν πρωτύτερα μυαλό, με νου και σκέψη τους φώτισα. Κι όσα θα πω, δεν είναι παράπονο γι’ αυτούς, μονάχα δείχνω	445
	το τι καλό τους έχω κάνει· πρώτα εκείνοι εβλέπαν, μα έβλεπαν του κάκου κι άκουγαν, μα δεν άκουγαν καθόλου, αλλά ως θολές μορφές ονείρων σ’ όλο το μάκρος της αργόσυρτης ζωής των αστόχαστα ανακάτευαν τα πάντα· κι ουδέ πλιθόχτιστα ξέραν να χτίζουν	450
	ηλιόφωτα καλύβια, ουδέ την τέχνη τα ξύλα να δουλεύουν, μα υπόγεια ζούσαν σ’ ανήλιαγες σπηλιές στης γης τα βάθη, καθώς τ’ αλαφροκίνητα μερμήγκια. Μήτε να ξεχωρίζουνε κατέχαν με σίγουρο σημάδι το χειμώνα, μηδέ την άνοιξη την ανθισμένη,	455
	μηδέ το καρποφόρο καλοκαίρι, αλλά έτσι δίχως κρίση και στην τύχη ήταν η κάθε πράξη τους, ωσότου τις δύσκολες κι ανέγνωρες των άστρων ανατολές τους έδειξα και δύσεις. Μα και τον αριθμό, πρώτη σοφία, τους βρήκα εγώ, και των γραμμάτων	460
	τα συνταιριάσματα, δουλεύτρα τέχνη, μητέρα των Μουσών, μνήμη των πάντων. Κι έβαλα πρώτος στο ζυγό τα ζώα σε ζεύγλες και σαμάρια να δουλεύουν, για να σηκώνουν των θνητών τους μόχθους τους πιο τρανούς, και δαμασμένα στο άρμα τ’ αλόγατα έζεψα, λαμπρό καμάρι	465
	της πλούσιας αρχοντιάς. Κι έξω από μένα κανένας άλλος τα λινόφτερα δεν ήβρε τα θαλασσόδρομα των ναυτικών αμάξια. Κι ενώ για τους ανθρώπους τέτοιες τέχνες σκέφτηκα ο δόλιος, τρόπο εγώ δεν έχω	470
	τη συμφορά μου ετούτη να ξεφύγω.	475
ΧΟΡΟΣ	Αταίριαστη σε βρήκε δυστυχία·
	ξαστόχησες και παραδέρνει ο νους σου,
	κι όπως κακός γιατρός που αρρώστια τον χτύπησε, κι εσύ στενοχωριέσαι,
	γιατί δεν έχεις γιατρικά να σε γιατρέψουν
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ	Ακούγοντας και τ’ άλλα, θα σαστίσεις ακόμα περισσότερο, ποιους τρόπους σοφίστηκα, ποιες τέχνες. Πρώτα απ’ όλα· αν κάποιος αρρωστούσε, δεν υπήρχε ξαρρωστικό κανένα, ούτε να φάει, ουδέ να πιει και ν’ αλειφτεί, μα έτσι	480
	δίχως αντίδοτο αργοσβήναν, ώσπου τους έδειξα πραϋντικά βοτάνια να σμίγουν και μ’ αυτά όλες τις αρρώστιες να πολεμούνε. Και τους πλήθιους τρόπους της μαντικής εδίδαξα, και πρώτος εξήγησα ποια ονείρατα αληθεύουν	485
	κι αλλόκοτους αχούς των δρόμων και συντυχιές τους έμαθα να κρίνουν. Και των αρπαχτικών πουλιών καθάρια τους όρισα το πέταγμα· σημάδι, εξαίσιο το δεξί να λογαριάζουν και το ζερβί κακότυχο. Ποιες έχτρες	490
	έχει καθένα, ποιες συνήθειες και φιλίες, πώς σμίγει σε κοπάδι, και των σπλάχνων τη λαμπερή μορφή, τι χρώμα νά ‘χουν στους θεούς για ν’ αρέσουνε κι ακόμη τις πλήθιες όψεις του λοβού και της χολής	495
	και τα μεριά με πάχος σκεπασμένα και το μακρύ το κόκαλο της πλάτης πυρώνοντας στη θράκα, εγώ το δρόμο δύσκολης στους θνητούς χάραξα τέχνης· και τα λαμπρά φανέρωσα της φλόγας σημάδια, που αφανέρωτα ήταν πρώτα. Αυτά λοιπόν· και κάτω από το χώμα	500
	κρυμμένους θησαυρούς για τους ανθρώπους, σίδερο και χαλκό, χρυσάφι, ασήμι, ποιος θά ‘λεγε πως τά ‘βρε πρώτος; Κανείς, καλά το ξέρω, εχτός αν θέλει να φλυαρεί του κάκου. Μ’ ένα λόγο στο λέω για να το μάθεις στους θνητούς	505
	όλες οι τέχνες απ’ τον Προμηθέα.