«Κάπου κάπου, από τα πυκνά σύννεφα του δεσποτισμού και της βαρβαρότητας προβάλλει ένα αμυδρό φέγγος αρετής και φιλοπατρίας. Λειτουργούν λ.χ. δύο δημόσια σχολεία που ιδρύθηκαν από ιδιώτες. Το ένα τώρα τελευταία από τον Αθηναίο έμπορο Ντέκα. Έχει δώδεκα τροφίμους που διδάσκονται ελληνικά γράμματα».

Όποιος πλήρωνε, είχε σχολείο. Απλώς το σχολείο, φανερό πάντα, δεν ήταν είδος πρώτης ανάγκης. Επειδή λοιπόν τα λίγα κολλυβογράμματα τα ήξεραν οι ιερείς, εύκολα ταυτίστηκε η εκκλησία και το μοναστήρι με το σχολειό. Μόνο στον Μοριά υπήρχαν 2.400 ιερείς. Να μην ξεχνάμε και την άποψη πού ήθελε τα μοναστήρια «κυψέλες άχρηστων κηφήνων».