Η παροιμιώδης φράση του τίτλου σημαίνει ότι είναι καλύτερο μόνο ν’ ακούνε για μας, παρά να μας δουν και να γνωρίσουν ποιοι πραγματικά είμαστε· αν γνωρίσουμε από κοντά κάποιον άνθρωπο διάσημο και ονομαστό, θα τον βρούμε μάλλον υποδεέστερο της φήμης του.

Όταν οὖν ποιῇς ἐλεημοσύνην, μὴ σαλπίσῃς ἔμπροσθέν σου, ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ ποιοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς ρύμαις, ὅπως δοξασθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων.

Παροιμίες για τον Ιούνιο Γράφει ο Δημήτρης Τζήκας Ο Ιούνιος ή Ιούνης είναι ο έκτος μήνας του έτους ανήκει στην εποχή του Καλοκαιριού κατά το Ιουλιανό και το Γρηγοριανό Ημερολόγιο κι έχει 30 ημέρες. Ο Ιούνιος πήρε το όνομά του […]

—Μάλιστα· όταν ένας άνθρωπος εξέχει πολύ από το μέσον ανάστημα και την ευρωστίαν, του κόπτομεν το εν σκέλος ή τον ένα βραχίοντα, ώστε να επιφέρωμεν την ισότητα· τον κατεβάζομεν ολίγον παρακάτω τρόπον τινά. Η φύσις, βλέπετε, υστερεί οπίσω ως προς τον αιώνα μας· αλλά κάμνομεν ό,τι ειμπορούμεν δια να την διορθώσωμεν.

Ειργάσθημεν πολύ δραστηρίως ενώ εκοιμάσθε. Κατεστήσαμεν αυτήν την γην τελείαν τώρα, δύναμαι να είπω. Εις κανένα δεν επιτρέπεται να πράττη κακίαν τινά η ανοησίαν και όσον αφορά την ισότητα, ούτε οι βάτραχοι δεν έχουν μεταξύ των τόσην όσην ημείς. (Ωμίλει κάπως χυδαϊκώ τω τρόπω, μοι εφάνη· αλλά δεν επεθύμουν να τον επιπλήξω). Επεριδιαβάσαμεν εντός της πόλεως. Ήτο πολύ καθάριος και ησυχωτάτη.

«Όταν η φτώχεια έρχεται από τη θύρα, η αγάπη φεύγει από το παράθυρο.», και οι γερμανικές «Η πείνα είναι το καλύτερο γιατρικό για τον πυρετό της αγάπης.», «Πείνα κι αγάπη δε μένουν πολύν καιρό στο ίδιο σπίτι.»

Αντί να καταφύγει σε ψυχολογικές εξηγήσεις, σε φλύαρα «γιατί» και «πώς», η παροιμία περιορίζεται να μιλήσει για το οικείο μέσω του οικείου: «τριαντάφυλλο στη γειτονιά κι αγκάθι μες το σπίτι.»

Δόξα σοι ο Θεός που έχω τη θέση μου στου Πιπιλή, και κερδίζω το ψωμάκι μου και το φαγάκι μου. Μου περισσεύει και κάνα εικοσάρι για κείνο τον Μικέ τον εκβιαστή, που μόνο εν τη παλάμη κι ούτω βοήσω! Πάλι καλά να λες· γιατί, Σερσέμη μου, όπως κατάντησα, δεν είμαι ούτε για να φτύνεις επάνω μου…»

Ἄρα ἔχουμε πάντα μιὰν ἀντιθέση τοῦ ντόπιου φιλοδοξου Ρωμιοῦ μὲ τὸ ἐξωτερικό: ὅποιος πάει στὸ ἐξωτερικὸ νὰ σπουδάσει, βγάζει ἀπὸ πάνω του τὸν χιτώνα τοῦ Νέσσου. Μάλιστα ξέρουμε πολλοὺς ξενοσπουδασμένους ποὺ προτιμοῦν νὰ συνδιαλέγονται γαλλιστὶ ἢ ἀγγλιστὶ καὶ νὰ θεωροῦν τὴν Ἑλλάδα χεσμένο τόπο… Ἀπὸ αὐτὴ τὴ σκοπιὰ μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι μᾶς λείπει κάποιο φάρμακο ποὺ νὰ μιλάει ἀπευθείας στὸ αἷμα μας. Οὔτε εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ Ἕλλην τοῦ ἐξωτερικοῦ καὶ δὴ τοῦ ξένου πανεπιστημίου «βάζει ξένο μυαλὸ» καὶ προσγειώνεται…

Ἦτο (ἂς εἶναι μοναχή της!) ἀπ᾽ ἐκείνας ποὺ δὲν ἔχουν στὸν ἥλιο μοῖρα. Ἡ γειτόνισσα τὸ Ζερμπινιὼ ᾤκτειρε τὰς στερήσεις τῆς γραίας καὶ τῶν δύο ὀρφανῶν, ἀλλὰ μήπως ἦτο καὶ αὐτὴ πλουσία, διὰ νὰ ἔλθῃ αὐτοῖς ἀρωγὸς καὶ παρήγορος;