Κατηγορία: Φιλοσοφία

Μαρμάρινο άγαλμα κοιμώμενης Mαινάδας από την Αθήνα. Εποχής Αδριανού (117-138 μ.Χ.) Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.

Ο αρχαιοελληνικός βιοκεντρισμός

Η συλλογική εξατομίκευση των Ελλήνων σε έθνος δεν οφείλεται σε κάποιας μορφής μονοθεϊσμό, ούτε στην εγκαθίδρυση κληρονομικών δικαιωμάτων πάνω σε μια πνευματική παράδοση. Οφείλεται στην ανθρωπολογική τους εξατομίκευση, που τους διαφοροποιεί τελείως. Σε αντίθεση με όλους τους άλλους που είναι λαοί υπηκόων, οι Έλληνες είναι έθνος εταίρων (ελευθέρων ατόμων).

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Αταλάντη τρέχει μακριά από τον Έρωτα. Λήκυθος της Αταλάντης, που αποδίδεται στον Δουρή (Αττική, περίπου 500-490 π.Χ.), Μουσείο Τέχνης του Cleveland

Ο Αριστοτέλης, η φιλία και η έννοια της αυτάρκειας

«Ύστερα, αν έχει κανείς πολλούς φίλους, θα είναι συνέχεια μέσα στη στεναχώρια· πολλοί φίλοι σημαίνει αυξημένες πιθανότητες να παρουσιαστεί σε κάποιον από αυτούς μια αναποδιά της τύχης· και τέτοιες αναποδιές μοιραία φέρνουν στενοχώρια»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αριστοτέλης (Αρχαία Στάγειρα, 384 π.Χ. - Αρχαία Χαλκίδα, 322 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και επιστήμονας που γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής, στην Μακεδονία. Σε ηλικία 17 ετών εισέρχεται στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, όπου παραμένει έως τα 37 του έτη

Ο Αριστοτέλης και η ευτυχία ως φιλία προς τον εαυτό

«Υπάρχουν, όμως, και φιλικές σχέσεις που χαρακτηρίζονται από ισότητα μεταξύ των μελών τους· για παράδειγμα, η συντροφική σχέση χαρακτηρίζεται από ισότητα τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα των αγαθών (κανένας από τους δυο συντρόφους δεν αξίζει να έχει περισσότερα αγαθά από τον άλλο ούτε από άποψη ποσότητας ούτε από άποψη ποιότητας ούτε από άποψη μεγέθους, αλλά ίσα· και βέβαια, οι σύντροφοι το θέλουν να είναι ίσοι)»

Διαβάστε περισσότερα ›
Αρχαία ελληνική αρωγή με ήρωες και προσκυνητές από τη Σπάρτη. γύρω στο 540 π.Χ.

Ο Αριστοτέλης, οι διενέξεις μεταξύ φίλων και η αρετή ως πολιτική πράξη

Οι άνθρωποι, όμως, επειδή λατρεύουν τις τιμές, θέλουν πιο πολύ να αγαπιούνται παρά να αγαπούν· το να αγαπιέσαι εμπεριέχει ένα είδος υπεροχής· διότι σε κάθε περίπτωση αυτός που αγαπιέται υπερέχει στην ευχαρίστηση ή στο κέρδος ή στην αρετή, και όποιος λατρεύει τις τιμές ορέγεται την υπεροχή.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αριστοτέλης και τα είδη της φιλίας

Ο Αριστοτέλης και τα είδη της φιλίας

«Συμβαίνει, όμως, να αγανακτούν οι άνθρωποι, όταν κάνουν φίλους κακούς, και να εκπλήττονται· μα τούτο δεν είναι καθόλου παράξενο. Η αιτία: αν η φιλία που τους ενώνει έχει ως αρχή της την ευχαρίστηση ή το συμφέρον, τότε, με το που εκλείψουν αυτά, εξαφανίζεται και η φιλία» (1209b 11.23).

Διαβάστε περισσότερα ›
ΝΙΚΗΣΩ. Επιτύμβια στήλη νέας γυναίκας που κρατάει με τα δυό χέρια της ένα πουλάκι. Το ονομά της Νικησώ.
425-410 π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιώς. NIKESO. Grave stele of a young woman holding a bird in her hands. Her name is Nikeso. 425-410 BC.

Ο Αριστοτέλης, η καλοκαγαθία και η ευτυχία ως χρήση της αρετής

«Ίσως κάποιος να διερευνούσε και το εξής: άραγε αν τα μάθω πράγματι όλα αυτά, θα γίνω σίγουρα ευτυχισμένος;» (1208a 10.6). Ο Αριστοτέλης θα απαντήσει ευθέως: «Έτσι φαντάζονται, αλλά δεν είναι έτσι τα πράγματα»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ενγκρ (Jean-Auguste-Dominique Ingres, 29 Αυγούστου 1780 - 14 Ιανουαρίου 1867). Ο Οιδίπους λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας.

Ο Αριστοτέλης για την καλοτυχία

«Ο νους, βέβαια, και η λογική και η επιστήμη φαίνονται τελείως άσχετα με την τύχη. Αλλά σίγουρα και η φροντίδα και η πρόνοια του θεού δεν μπορούν, επίσης, να θεωρηθούν καλοτυχία, αφού συναντώνται και σε ανθρώπους κακούς, και δεν είναι εύλογο να φροντίζει ο θεός τους κακούς ανθρώπους. Δεν απομένει παρά η φύση· αυτή είναι που έχει πολύ μεγάλη σχέση με την καλοτυχία»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ανατολικό αέτωμα του Ναού της Αφαίας στην Αίγινα (λεπτομέρεια)· γύρω στο 500-490 π.Χ.

Ο Αριστοτέλης και η διαφοροποίηση του ακρατή από τον ακόλαστο

Διότι σώφρων είναι αυτός που δεν έχει πάθη, ενώ ο εγκρατής αυτός που έχει αλλά τα ελέγχει ή τουλάχιστον μπορεί και τα αντέχει· κανένα από αυτά τα δύο δεν είναι γνώρισμα του σώφρονος· γι’ αυτό και ο εγκρατής δεν είναι υποχρεωτικά και σώφρων»

Διαβάστε περισσότερα ›
Βίνσεντ βαν Γκογκ (Vincent Willem van Gogh). Εξώστης καφενείου τη νύχτα, 1888, Otterlo (Ολλανδία), Kröller-Müller Museum.

Ο Αριστοτέλης και η ακράτεια σε σχέση με τα πάθη και την οργή

«Από τα αγαθά άλλα είναι εξωτερικά, για παράδειγμα ο πλούτος, η εξουσία, οι τιμές, οι φίλοι, η δόξα, άλλα είναι αναγκαία και έχουν να κάνουν με το σώμα, για παράδειγμα η αφή και η γεύση. Αυτός που είναι ακρατής ως προς αυτά, αυτός θεωρείται και εν γένει ακρατής. Υπάρχουν και ηδονές σωματικές· και η μορφή ακράτειας που αναζητούσαμε φαίνεται πως με αυτές έχει να κάνει»

Διαβάστε περισσότερα ›
Κώστας Μαλάμος. (1913 – 2007).

Ο Αριστοτέλης και η διερεύνηση της λογικής με την επιστήμη, τη φρόνηση, το νου, τη σοφία και την υπόληψη

Ο συσχετισμός της σοφίας με την καταπολέμηση των παθών δεν μπορεί παρά να σηματοδοτεί το αλληλένδετο της γνώσης με την κατάκτηση της ηθικής αρετής. Σε τελική ανάλυση και η σοφία ανήκει στις αρετές.

Διαβάστε περισσότερα ›