Ένας συγγραφέας του δέκατου τρίτου αιώνα θεωρεί ως πιο σημαντικούς αυτοκράτορες του Βυζαντίου τον Ηράκλειο και το Βασίλειο Β’. Τα δύο αυτά ονόματα, που είναι χωρίς αμφιβολία τα μεγαλύτερα ονόματα της βυζαντινής ιστορίας, συμβολίζουν την ηρωική εποχή του Βυζαντίου, η οποία άρχισε με τον πρώτο και έκλεισε με τον δεύτερο.

Ο Βασίλειος Α’ κατήγετο από Θράκης, εκλήθη δε Μακεδών, διότι εγεννήθη εκ του τμήματος εκείνου της Θράκης, όπερ υπήγετο εις το Θέμα (ήτοι την διοικητικήν περιφέρειαν) το καλούμενον Μακεδονικόν.

Το 960 και σε ηλικία μόλις δυο ετών στέφεται συναυτοκράτορας, μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο Η΄, από τον πατέρα του. Αλλά το 963 ο Ρωμανός Β΄ πεθαίνει και η εξουσία βρίσκεται στα χέρια της αυτοκράτειρας, που ανέλαβε την αντιβασιλεία στη θέση των ανήλικων γιων της.