Η στρατηγική σημασία των Στενών του Σαραντάπορου είχε επισημανθεί από την αρχαιότητα. Tα ίδια στενά πέρασε ο Ξέρξης το 480 π.Χ. όταν επιχειρούσε εναντίον της Αθήνας.

Την περίοδο της τουρκοκρατίας το ομώνυμο χωριό λεγόταν Γλίκοβο. Η περιοχή απελευθερώθηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1912 κατά τη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου μετά την σημαντική νίκη του Ελληνικού Στρατού στη ομώνυμη μάχη. Οι κύριες τουρκικές δυνάμεις – καλά εξοπλισμένες και εκπαιδευμένες από Γερμανούς αξιωματικούς – αποτελούνταν από δύο και πλέον Μεραρχίες, υπό το Στρατηγό Χασάν Ταξίν Πασά, και ήταν εγκαταστημένες αμυντικά στην οχυρή τοποθεσία Σαρανταπόρου (Γλίκοβο) και Λαζαράδων – Βογκόπετρας. Η προέλαση του Ελληνικού Στρατού συνεχίστηκε.

Η κωμόπολη του Βελβεντού εντυπωσιάζει ιδιαίτερα το Γάλλο περιηγητή. Η παρουσία των Οθωμανών θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη σχεδόν, αν δεν υπήρχαν εκεί ένας βοεβόδας, ένας καδής και δυο απεσταλμένοι του Αλή Πασά, για να θυμίζουν στους Έλληνες πως η πατρίδα τους είναι σκλαβωμένη. Οι εύρωστοι, εργατικοί και διψασμένοι για μάθηση Βελβενδιώτες ίδρυσαν δύο σχολεία και λίγο αργότερα (1815) Βιβλιοθήκη που συντηρούσε η ακμαία και παραγωγική κοινότητα: