Το 1451, τη χρονιά που παραλαμβάνει την εξουσία στα χέρια του ο Μωάμεθ Β΄, η οθωμανική αυτοκρατορία είναι η μεγαλύτερη δύναμη της ανατολικής Μεσογείου.

Ευτυχώς για τα ελληνικά γράμματα, οι τραυματικές εμπειρίες που έζησε ο Μοισιόδακας στα πρώτα χρόνια της αγωγής δεν επηρέασαν τη θέλησή του για μάθηση και για ένα ανθρωπινότερο εκπαιδευτικό σύστημα. Έτσι, το 1752 τον βρίσκουμε στη Θεσσαλονίκη, όπου παρακολουθεί τα μαθήματα του λόγιου Ιαννακού, τον οποίο περιγράφει ως «άνδρα κατατετριφότα την ηλικίαν πάσαν εν τω αριστοτελισμό».