Ο αριθμός λοιπόν των οθωμανικών μνημείων στη Χαλκιδική, σε αντίθεση με τις άλλες περιοχές του Μακεδονικού χώρου, ήταν πολύ περιορισμένος και κατά το πλείστον εντοπισμένος στους μωαμεθανικούς κυρίως θύλακες της Καλαμαριάς, στη δυτική δηλαδή περιοχή της, την κειμένη επί της ακτής του Θερμαϊκού κόλπου.

Στις 6 Ιουλίου 1827, υπογράφεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) η συνθήκη του Λονδίνου (Ιουλιανή Σύμβαση) η οποία προετοίμασε το έδαφος για την Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Η αρχικώς προταθείσα ρύθμιση έκανε λόγο για αυτονομία της Ελλάδας με καταβολή φόρου υποτέλειας στο Σουλτάνο.

Ο κατά κόσμον Γεώργιος (Γ)κόζιας (1771-1826). Γερμανός* ήταν το παπαδικόν του ψευδώνυμο. Δημητσανίτης στην καταγωγή (όπως και ο Θεόδωρος): «Γορτύνιος κι αυτός σαν τον Κολοκοτρώνη, αλλά άνθρωπος της αντίπαλης παράταξης». (Κανέλλ., σ. 80) Ιεράρχης στο επάγγελμα, μητροπολίτης των Παλαιών Πατρών συγκεκριμένα.

Ιστορία της Βλαχίας, Εν Βιέννη, 1806. Μιχαήλ Καντακουζηνός.

Σπυρίδων Τρικούπης: Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως  (PDF)

Ο Παύλος Χαρίσης, γεννημένος περί το 1830, αφού επιμελώς ανατράφηκε και διδάχτηκε τα εγκύκλια μαθήματα στη Βουδαπέστη, έγινε γλωσσομαθής· ανέλαβε δε την επιμέλεια των πατρικών κτημάτων, κι ενώ ήταν εύπορος ασχολείτο με μελέτες, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη κλίση στα τεχνικά έργα, και ιδίως στην αρχιτεκτονική και την λεπτοτεχνκή (λεπτουργική). Πήρε δε ως σύζυγο την Σοφία, το γένος Σωτηριάδη[1], γυναίκα λεπτής ανατροφής και αγαθών αισθημάτων· ζούσε ήσυχη ζωή και απέκτησε δυο γιους, τον Αλέξανδρο και τον Ιωάννη.

Η Μποβολίνα γεννήθηκε το 1771 στην Κωνσταντινούπολη, μέσα στη φυλακή, όπου η μάνα της, η Σκεύω, πήγε να δει τον ετοιμοθάνατο άντρα της, που συνέλαβαν οι Τούρκοι μετά τα Ὀρλωφικά. Νονός της ο Μούρτζινος της Μάνης (αυτός τη βάφτισε Λασκαρίνα). Παντρεύτηκε δύο φορές και χήρεψε άλλες δύο (στα 1797 και στα 1811), και οι δύο της άντρες σκοτώθηκαν σε ναυμαχία με Αλγερινούς πειρατές (ο Σπετσιώτης πλοίαρχος Δημήτρης Γιάννουζας ήταν ο πρώτος της σύζυγος, ο ζάμπλουτος Σπετσιώτης καραβοκύρης Δημήτρης Μπούμπουλης ο δεύτερος).

Ιστορικά της Ελληνικής Παλιγγενεσίας ή ο ιερός των Ελλήνων αγών /Μ. Οικονόμου …Εν Αθήναις :Εκ του τυπογραφείου Θ. Παπαλεξανδρή,1873.

«Ο κόσμος είναι η Ελλάδα που διαστέλλεται, η Ελλάδα είναι ο κόσμος που συστέλλεται»

Τότε ἔκατζε ὁ Γκούρας καὶ οἱ ἄλλοι καὶ φάγαμεν ψωμί· τραγουδήσαμεν κ᾿ ἐγλεντήσαμεν. Μὲ περικάλεσε ὁ Γκούρας κι᾿ ὁ Παπακώστας νὰ τραγουδήσω· ὅτ᾿ εἴχαμεν τόσον καιρὸν ὁποῦ δὲν εἴχαμεν τραγουδήση – τόσον καιρόν, ὁποῦ μας ἔβαλαν οἱ ῾διοτελεῖς καὶ γγιχτήκαμεν διὰ νὰ κάνουν τοὺς κακούς τους σκοπούς. Τραγουδοῦσα καλά. Τότε λέγω ἕνα τραγούδι·