Το μακρινό σωτήριο έτος 885, η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Βυζάντιο) προσπαθούσε να πάρει ξανά τον έλεγχο της Βαλκανικής χερσονήσου. Είχε χάσει τον έλεγχο των Βαλκανίων κατά τους προηγούμενους αιώνες λόγω των Αραβοβυζαντινών πολέμων, των Αβαροσλαβικών επιδρομών και εγκαταστάσεων καθώς και άλλων εσωτερικών παραγόντων.

Ευτυχώς για τα ελληνικά γράμματα, οι τραυματικές εμπειρίες που έζησε ο Μοισιόδακας στα πρώτα χρόνια της αγωγής δεν επηρέασαν τη θέλησή του για μάθηση και για ένα ανθρωπινότερο εκπαιδευτικό σύστημα. Έτσι, το 1752 τον βρίσκουμε στη Θεσσαλονίκη, όπου παρακολουθεί τα μαθήματα του λόγιου Ιαννακού, τον οποίο περιγράφει ως «άνδρα κατατετριφότα την ηλικίαν πάσαν εν τω αριστοτελισμό».