Οι Ηνωμένες Πολιτείες, μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο και τον Ψυχρό Πόλεμο που ακολούθησε, είχαν προκρίνει μια πολιτική ενίσχυσης της Ευρώπης, με την ΕΟΚ και τη συγκρότηση του ΝΑΤΟ, ώστε να αντιμετωπιστεί η σοβιετική απειλή. Σήμερα όμως –τουλάχιστον η διοίκηση Τραμπ αλλά όχι μόνο– βλέπει μια ομοσπονδιακά ενωμένη Ευρώπη ως βασικό εμπορικό οικονομικό και γεωπολιτικό αντίπαλο.

Τώρα η Μόσχα πραγματοποιεί την επίθεσή της στην Ουκρανία, ως κομμάτι μιας ευρύτερης στρατηγικής που αποσκοπεί να ανακτήσει την σοβιετική σφαίρα επιρροής. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του γνωστού ολιγάρχη Κωνσταντίν Μαλοβέεφ, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε αναλάβει την διαχείριση των σχέσεων του Κρεμλίνου με διάφορα ευρωπαϊκά κόμματα – υπερδεξιά και αριστερά. Είχε ακουστεί και στην Ελλάδα, όταν επιδιώχθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ η ίδρυση τηλεοπτικού σταθμού, όταν με το νομοσχέδιο Παππά επιχειρήθηκε η αλλαγή στο τηλεοπτικό τοπίο της χώρας.

Και αν για την Ευρώπη τέλειωσε η αμεριμνησία της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης, στην Ελλάδα ενταφιάζεται τελεσίδικα, οριστικά και το μεγάλο παιγνίδι της μεταπολίτευσης, εκείνο της διττής ιδεολογίας, των διττών πρακτικών, της απόκρυψης και της ιδεολογικής παραλλαγής. Δυστυχώς, ο «πόλεμος», ο «πάντων πατὴρ», δεν σάρωσε μόνο τις πεδιάδες της Ουκρανίας αλλά και ένα ιδεολογικό υπόλειμμα μιας οριστικά παρωχημένης εποχής.

Παρόλα ταύτα, επειδή σε βάθος χρόνου η ένταξη της Ρωσίας στο ευρωπαϊκό στρατόπεδο είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του ελληνισμού και της ορθοδοξίας, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να τρέφουμε εχθρική προδιάθεση απέναντι στη Ρωσία ούτε να ιδεολογικοποιούμε σε μια αντιρωσική κατεύθυνση τη σημερινή αντίθεσή μας στην τόσο αρνητική για μας προσέγγιση Ερντογάν-Πούτιν.

Όταν λέγωμεν σήμερον Αμερικανούς, εννοούμεν όχι όλους τους κατοίκους της μεγάλης ηπείρου της Αμερικής, αλλά κυρίως τους κατοίκους των Ηνωμένων Πολιτειών της βορείου Αμερικής, οίτινες ιδίως είναι απόγονοι Άγγλων αποίκων και λαλούν την Αγγλικήν, μολονότι ηύξησαν τον αριθμόν των μεγάλαι μεταναστεύσεις εκ των διαφόρων εθνών της Ευρώπης, ιδίως Ιρλανδών και Γερμανών.

Όταν έφτασαν στην Γένοβα, οι αρχές δεν άφησαν τα παιδιά να περάσουν τα τείχη της πόλης. Η φρουρά της πόλης τους πήγε στην παραλία για να φύγουν (όταν θα άνοιγε η θάλασσα), η οποία παρά τις προσευχές δεν άνοιξε· δεν άνοιξα ούτε στη Μασσαλία για να περάσουν «και να φτάσουν στην Ιερουσαλήμ με στεγνά πόδια», «όπως τους διαβεβαίωναν οι αρχηγοί τους» και αυτά προσευχόταν για το θαύμα μάταια για μέρες.

Η Ευρώπη βρίσκεται στον πάτο των ιδεών και των αξιών. Παράγει περισσότερους φασίστες κάθε απόχρωσης, περισσότερους αμόρφωτους, περισσότερους αδιάφορους, λοβοτομημένους και ευνουχισμένους πολίτες από όσους μπορεί να καταναλώσει.

«Κάποιος αποφασίζει να βγάλει απ’ τη μέση τους Έλληνες. Τι μένει; Ένα συνεχές τραύλισμα».

Από την εποχή των Νεότουρκων, γύρω στο 1910, όταν στην Τουρκία αναπτύσσεται ένας νεόκοπος επιθετικός εθνικισμός, η αντίθεση Ελλήνων και Τούρκων παύει να ενδύεται τη μορφή της αντίθεσης ορθόδοξων και μουσουλμάνων και εμφανίζεται πρωταρχικώς ως εθνική, μη θρησκευτική αντίθεση, έστω και εάν το θρησκευτικό στοιχείο συνεχίζει να λειτουργεί στο υπόστρωμα.

Οδυσσέας Ελύτης: «Περί Ευρώπης»