Οι Χαζάροι ήταν ένα από τα νομαδικά φύλα της Κεντρικής Ασίας, που εγκαταστάθηκαν βορείως του Καυκάσου και στις εκβολές του ποταμού Δον και του Βόλγα. Τον 7ο αιώνα θα καταφέρουν να στήσουν ένα εκτεταμένο χανάτο (βασίλειο) που κάλυπτε μία μεγάλη έκταση, από την Κασπία ως τη χερσόνησο της Κριμαίας. Το βασίλειο αυτό, που είχε κομβική θέση στον Δρόμο του Μεταξιού, καταλύθηκε από τους Ρως του Κιέβου το 969 και έκτοτε οι Χαζάροι εξαφανίζονται σταδιακά από την Ιστορία.

Τον Φλεβάρη του 1958 η Λαϊκή Ημερησία του Πεκίνου ανακοίνωσε την έναρξη του πολέμου κατά των σπουργιτιών με τα χαρακτηριστικά λόγια του ουράνιου ηγέτη: «Κανείς πολεμιστής δεν θα κάνει πίσω μέχρι να επιτευχθεί η τελική νίκη. Πρέπει να δώσετε όλες σας τις δυνάμεις με αυταπάρνηση και γενναιότητα και να επιμείνετε με επαναστατικό ζήλο». Ο εν λόγω πόλεμος δεν ήταν κάποια συνοριακή μικροσυμπλοκή, αλλά αφορούσε και τα 630 εκατομμύρια των Κινέζων πολιτών της εποχής. Στη μάχη θα έπαιρναν μέρος ο στρατός, η πολιτοφυλακή, οι εργάτες και οι αγρότες, οι μαθητές όλων των τάξεων, οι φοιτητές, αλλά και οι ηλικιωμένοι.

Μπορεί να υπάρξει μαζική κοινωνία, όμως δεν μπορεί να υπάρξει μαζική δημοκρατία δυτικού τύπου, όταν λείπει εκείνη η περίσσεια υλικών αγαθών, η όποια έχει ως συνέπεια τη σχεδόν αυτόματη σύνδεση της έννοιας του πολίτη (ως citoyen) με την έννοια του καταναλωτή. Βέβαια δεν πρόκειται για σύνδεση τυπικονομική ή συνταγματική, αλλά για κάτι πολύ βαθύτερο: μια κοινωνία, η όποια ξεπερνά τη σπάνη των αγαθών και θέτει στη διάθεση των μελών της καταναλωτικά αγαθά σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες, αναγκαστικά δομείται ως μαζική δημοκρατία.

Καταρχήν οι Έλληνες είναι παρόντες, έστω και ως μεμονωμένα άτομα, σε όλες σχεδόν τις μεγάλες εξερευνητικές αποστολές των Ισπανών στις άγνωστες θάλασσες και την νοτιο-αμερικανική ενδοχώρα (π.χ. στον Αμαζόνιο και τον Ορινόκο). Η πρωιμότερη περίπτωση αφορά τους Έλληνες ναυτικούς (Χιώτες κυρίως) που πήραν μέρος στο δεύτερο και στο τρίτο ταξίδι του Κολόμβου (1493-1496, 1498-1500).

Επειδή, όπως βλέπομεν, πάσα πόλις είναι είδος τις κοινωνίας και επειδή πάσα κοινωνία έχει συσταθή προς επίτευξιν αγαθού τινος (και τούτο διότι χάριν εκείνου το οποίον θεωρούν αγαθόν πράττουν οι πάντες τα πάντα), είναι φανερόν ότι πάσαι μεν αι κοινωνίαι αποβλέπουν εις αγαθόν τι, κατ’ εξοχήν όμως (5) εις το σπουδαιότερον πάντων των αγαθών η σπουδαιοτέρα πασών των κοινωνιών και πάσας τας άλλας ως μέρη αυτής περιέχουσα· αύτη δε είναι η καλουμένη πόλις ή πολιτειακώς ωργανωμένη κοινωνία.

Η Ρωσία, η κληρονομιά της ΕΣΣΔ και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Συνέντευξη του Δημήτρη Τριανταφυλλίδη.

Η απάντηση στο γιατί ο κόσμος δυτικοποιείται ανάγεται στο μακρινό παρελθόν, στη σοφία των Ελλήνων —ικανή αιτία για να μην εγκαταλείψουμε τη μελέτη της κληρονομιάς μας. Οι δικές μας απόλυτες αρχές και αξίες μπορούν να ανακαλυφθούν ξανά σχεδόν σε κάθε κομμάτι της ελληνικής γραμματείας που διαβάζουμε —φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, δράμα ή ποίηση.

Κάτι πρέπει να συνέδεε τόσο ανόμοιες κοινωνίες μέσα από βουνά, χιόνια και αιώνες του παρελθόντος. Κάτι εξηγεί το γιατί ένας Αμερικανός ή ένας Γερμανός που πιάνουν τώρα στα χέρια τους τη Μήδεια ή την ιστορία του Θουκυδίδη αναγνωρίζουν αμέσως κάτι σύγχρονο, αν όχι κάτι που να απηχεί τη δική τους πολιτιστική εμπειρία, με ένα τρόπο που δεν ισχύει για τις θυσίες των Αζτέκων, την κινέζικη ποίηση, το Κοράνι ή τα ιερογλυφικά. Αυτό το κάτι —όχι φυλή αλλά πολιτισμός— είναι μια πολύ ασυνήθιστη παράδοση που αρχίζει με τους Έλληνες και παραμένει μαζί μας ακόμη και σήμερα.

Ο Στράβων αναφέρει ότι κατά τον διωγμό των Περραιβών από τους Λαπίθες, τα ορεινά μέρη παρέμειναν στους Περραιβούς κοντά στον Όλυμπο και τα Τέμπη, όπως η Κύφος, η Δωδώνη και η περιοχή του Τιταρήσιου ποταμού που πηγάζει από το όρος Τιτάριο που συμφύεται με τον Όλυμπο. Επειδή οι Περραιβοί και οι Λαπίθες κατοικούσαν μαζί ο Σιμωνίδης τους αποκαλεί όλους Πελασγιώτες. Η Κύφος, ακόμη, αναφέρεται ως περραιβικό βουνό με οικισμό από τον Στράβωνα, στο οποίο παρέμειναν ορισμένοι Αινιάνες μετά το διωγμό τους από τους Λαπίθες.

«Το τραούδιν του σκλάβου» είναι ένα πολύ όμορφο γαμήλιο τραγούδι της Κύπρου το οποίο σήμερα είναι τελείως άγνωστο. Έχει πολλά κοινά στοιχεία με το επίσης γαμήλιο τραγούδι του «Μωρόγαννου». Θα πρέπει να είναι αξιοπρόσεκτο ότι εδώ αναφέρεται η λύρα «Φέρτε μου τζείν’ την λύραν μου, το αρκυρόν δοξάριν», κάτι που θα πρέπει να προβληματίσει όσους πιστεύουν ότι στη Κύπρο η λύρα ήταν άγνωστη ως μουσικό όργανο του νησιού.