Στόχος είναι ο αφοπλισμός του εχθρού
Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο, Καρλ φον Κλάουζεβιτς. Περί του Πολέμου. Εκδ. Βάνιας. Θεσσαλονίκη, 1999. Μετάφραση – Επιμέλεια: Νατάσα Ξεπουλιά.
Κείμενο: Καρλ φον Κλάουζεβιτς
Είπαμε πως ο αφοπλισμός του εχθρού είναι ο στόχος της πολεμικής πράξης· θα δείξουμε πως, θεωρητικά τουλάχιστον, αυτό συμβαίνει αναγκαστικά.
Για να υποταγεί ο αντίπαλος στη θέλησή μας, πρέπει να τον οδηγήσουμε σε κατάσταση δυσμενέστερη από τη θυσία που του ζητούμε. Η μειονεκτική του ωστόσο κατάσταση δεν πρέπει φυσικά να είναι πρόσκαιρη, τουλάχιστο να φαίνεται τέτοια, διαφορετικά ο αντίπαλος θα μπορούσε να περιμένει μιαν ευνοϊκότερη στιγμή και δε θα υπέκυπτε. Κατά συνέπεια, κάθε αλλαγή της κατάστασης που θα του προκαλούσε η συνέχιση της πολεμικής δραστηριότητας πρέπει, θεωρητικά τουλάχιστο, να καταλήγει σε μιαν ακόμη δυσμενέστερη κατάσταση. Για έναν εμπόλεμο η χειρότερη κατάσταση είναι εκείνη κατά την οποία βρίσκεται εντελώς αφοπλισμένος. Αν επομένως, με μια πολεμική πράξη, θέλουμε να αναγκάσουμε τον αντίπαλο να εκτελέσει τη θέλησή μας, πρέπει είτε να τον αφοπλίσουμε πραγματικά, είτε να τον θέσουμε σε συνθήκες τέτοιες που να αισθάνεται απειλούμενος απ’ αυτή την πιθανότητα. Απ’ αυτό έπεται πως ο αφοπλισμός ή η ήττα του εχθρού —όποιο κι αν είναι το όνομα που θα διαλέξουμε— πρέπει πάντα να είναι ο στόχος της στρατιωτικής δράσης.
Ο πόλεμος όμως δεν είναι η δράση μιας ζωντανής δύναμης πάνω σε μια νεκρή μάζα, αλλά, καθώς η απόλυτη μη αντίσταση θα ήταν η άρνηση του πολέμου, είναι πάντα η σύγκρουση δυο ζωντανών δυνάμεων, κι ό,τι είπαμε για τον ανώτερο στόχο των πολεμικών πράξεων εφαρμόζεται σιωπηρά και στις δυο πλευρές. Κι εδώ πάλι η δράση είναι αμοιβαία. Όσο δεν έχω νικήσει τον αντίπαλο, μπορώ να φοβάμαι πως θα με νικήσει. Δεν είμαι ο κύριος του εαυτού μου, γιατί εκείνος μου υπαγορεύει το νόμο του, όπως κι εγώ του υπαγορεύω το δικό μου. […]
Ακραία ανάπτυξη των δυνάμεων
Αν θέλει κανείς να νικήσει τον αντίπαλο, πρέπει να ρυθμίσει την προσπάθειά του ανάλογα με τη δύναμη που εκείνος διαθέτει γι’ αντίσταση. Αυτή είναι προϊόν δυο αδιάσπαστων παραγόντων: της έκτασης των μέσων που διαθέτει, και της δύναμης της θέλησής του.
Μπορούμε να εκτιμήσουμε το εύρος των μέσων που διαθέτει, γιατί αυτά στηρίζονται (αν κι όχι εξολοκλήρου) σε αριθμούς· δε συμβαίνει όμως το ίδιο και με τη δύναμη της θέλησής του, η οποία δεν μπορεί να μετρηθεί παρά κατά προσέγγιση, σύμφωνα με τη δύναμη του αιτίου που την εμπνέει. Αν υποθέσουμε πως εκτιμούμε με μα σχετική πιθανότητα την εχθρική δύναμη αντίστασης, μπορούμε τότε να προσαρμόσουμε ανάλογα προς αυτήν τις προσπάθειές μας, να τις αυξήσουμε έτσι που να μας παράσχουν τη βεβαιότητα της επικράτησης, ή, αν δεν έχουμε τα μέσα γι’ αυτό, να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε.
