Συντάκτης: Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης

Η λεγεώνα (λατ. legio) ήταν στρατιωτική μονάδα στην αρχαία Ρώμη που αποτελούνταν από 4.000 - 10.000 άνδρες συνήθως. Συγκροτούνταν από 30 τάγματα και κάθε τάγμα είχε 2 εκατονταρχίες. Συνολικά η λεγεώνα είχε 60 εκατονταρχίες.

Περσέας: ο τελευταίος Μακεδών

Ο Αιμίλιος Παύλος ζήτησε την άνευ όρων παράδοση και όλη την περιουσία της Μακεδονίας. Ο Περσέας αρνήθηκε και ζήτησε ειρήνη. Οι Ρωμαίοι απέρριψαν φυσικά την πρόταση και λεηλάτησαν όλη την Πιερία, κατέσφαξαν όλους τους αιχμαλώτους και όποιον άλλον βρήκαν. Το 167 π.Χ. τα λάφυρα, αγάλματα, ζωγραφιές, χρυσός, ασήμι, ορείχαλκος, ελεφαντόδοντο άφησαν όλους άφωνους στον θρίαμβο που έγινε στη Ρώμη. Η Μακεδονία διασπάστηκε σε τέσσερις επαρχίες, με ξεχωριστές διοικήσεις, για να μην έχει τη δυνατότητα να σηκώσει ξανά κεφάλι. Η κτηνωδία της Συγκλήτου και η αρπακτικότητα των ρωμαϊκών στρατευμάτων φανέρωσαν τους σκοπούς τους: να συντρίψουν οποιαδήποτε δύναμη, να τιμωρήσουν τις εξεγέρσεις, ακόμα και την ουδετερότητα και να ασκούν παντού τον πλήρη έλεγχο.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η βάπτιση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου, όπως τη φαντάστηκαν οι μαθητές του Ραφαήλ

Η ζωή και το έργο του Μεγάλου Κωνσταντίνου

Μπροστά στο δικαστήριο των ανθρώπων, οι υπηρεσίες που πρόσφερε στον χριστιανικό κόσμο ήταν αρκετές για να τον απαλλάξουν από τα εγκλήματα με τα οποία σπιλώθηκε. Για το δικαστήριο του Θεού που τόσο πιστά εξυπηρέτησε, δεν μπορούμε να ξέρουμε. Υποθέτω πως θα του φαινόταν τουλάχιστον περίεργο, αν μάθαινε πως χρόνια μετά θα ανακηρυσσόταν άγιος της εκκλησίας. Αυτό που σίγουρα επιθυμούσε ήταν να θεωρηθεί μεγάλος αυτοκράτορας και μάλλον το κατάφερε. Ακόμα πιο περίεργο και οξύμωρο θα θεωρούσε και τον μετέπειτα εξελληνισμό του, αυτός ο άνθρωπος που και ελληνικά δεν γνώριζε και κυνήγησε με μένος οτιδήποτε προερχόταν από τον ελληνικό πολιτισμό. Ίσως να χαμογελούσε αυτάρεσκα, και με το δίκιο του, με τα τρομερά του επιτεύγματα που τον κατατάσσουν σε έναν από τους πιο επιδραστικούς κυβερνήτες στην παγκόσμια ιστορία.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Ναυμαχία της Σαλαμίνας διεξήχθη στις 22 Σεπτεμβρίου του 480 π.Χ, στα Στενά της Σαλαμίνας (στον Σαρωνικό Κόλπο, κοντά στην Αθήνα) μεταξύ της συμμαχίας των ελληνικών πόλεων-κρατών και της Περσικής Αυτοκρατορίας.

The Battle of Salamis by Wilhelm von Kaulbach

Το πατριωτικό αίσθημα των αρχαίων Ελλήνων

Το πατριωτικό αίσθημα των αρχαίων Ελλήνων Γράφει ο Χρήστος Μπαρμπαγιαννίδης Ζούμε σε εποχές κρίσης. Όμως τι είδους κρίσης; Οικονομικής θα μου πείτε και θα έχετε ένα δίκιο. Κοινωνικής; Ασφαλώς, διότι αυτή η κρίση απλώνει τα δηλητηριώδη πλοκάμια της και φαρμακώνει […]

Διαβάστε περισσότερα ›
"Η Φρύνη μπροστά στον Άρειο Πάγο", έργο του Jean-Léon Gérôme, 1861, Hamburg Kunsthalle.

Οι εταίρες στην αρχαία Ελλάδα

Πέραν όμως των εταίρων που σχετίζονταν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, με τα συμπόσια, μπορούσε κάποιος να επισκεφτεί το ίδιο το “σπίτι” της. Διότι μια εταίρα που κατόρθωνε να έχει κάποια χρήματα, αποκτούσε και σπίτι με πολυτελή εξοπλισμό. Υπάρχουν πληροφορίες για πολυδάπανα σπίτια και με υπηρετικό προσωπικό. Μέσα λοιπόν, σε ένα τέτοιο περιβάλλον, προσκαλούσαν τους εραστές τους. Φυσικά, η τιμή ήταν πολλαπλάσια απ’ αυτή της απλής πόρνης, διότι πολλές εταίρες γνώριζαν να παίζουν αυλό και κιθάρα και να προσφέρουν υψηλότερες υπηρεσίες. Πάντως, δεν μπορούσε ο καθένας να συνευρεθεί μαζί της, παρά μόνο οι πλουσιότεροι άνδρες.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Διογένης ο επικαλούμενος «Κυνικός», ή Διογένης ο Σινωπεύς ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Φέρεται να γεννήθηκε στη Σινώπη περίπου το 412 π.Χ., (σύμφωνα με άλλες πηγές το 399 π.Χ.), και πέθανε το 323 π.Χ. στην Κόρινθο, σύμφωνα με τον Διογένη τον Λαέρτιο, την ημέρα που ο Αλέξανδρος ο Μέγας πέθανε στη Βαβυλώνα. Πίνακας του Jean-Léon Gérôme (1860)

Ο κυνικός φιλόσοφος Διογένης

Περιγελούσε τους ρήτορες όταν μιλούσαν για δικαιοσύνη ενώ ζούσαν μέσα στην αδικία. Έλεγε ότι όλοι συναγωνίζονται ως προς τα υλικά αγαθά αλλά κανείς δεν αγωνιζόταν να γίνει καλύτερος και αληθινός. Αναρωτιόταν γιατί οι μαθηματικοί παρατηρούσαν τον ήλιο και την σελήνη ενώ παρέβλεπαν τα ζητήματα μέσα τους και γύρω τους. Θύμωνε με αυτούς που θυσίαζαν στους θεούς για να έχουν καλή υγεία και από την άλλη έτρωγαν υπερβολικά. Επέπληττε τους ανθρώπους για τις προσευχές τους, λέγοντας ότι ζητούσαν μάλλον αυτά στα οποία οι άνθρωποι απέδιδαν αξία και όχι αυτά που ήταν πραγματικά ωφέλιμα για αυτούς.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Διογένης συχνά κυκλοφορούσε την ημέρα με ένα αναμένο φανό, όταν τον ρωτούσαν "γιατί κρατάς φανό, ημέρα;" αυτός απαντούσε "ψάχνω να βρώ τίμιους ανθρώπους" O Διογένης έψαχνε να βρεί ένα ανθρώπινο ον, αλλά έλεγε πως έβλεπε μόνο κατεργάρηδες και αχρείους

Η Κυνική φιλοσοφία: Μη μου κρύβεις τον ήλιο!

Τονίσαμε πως θεωρούσαν την αρετή ως το μόνο αγαθό και όχι απλώς ως το ύψιστο αγαθό που έλεγε ο Σωκράτης. Ωστόσο, απαρτίζουν τον σύνδεσμο ανάμεσα στον Σωκράτη και τους Στωικούς. Παρά τις ακρότητες του, ο Κυνισμός πρέπει να θεωρηθεί σαν η πιο πολύτιμη πνευματική ανάπτυξη στο σύνολο της ηθικής θεώρησης, γιατί έδωσε έμφαση σε δυο μεγάλες και αναγκαίες αλήθειες: πρώτον, στην απόλυτη υπευθυνότητα του ατόμου ως ηθική μονάδα και δεύτερον, στην κυριαρχία της θέλησης. Το κριτικό τους κήρυγμα, η σκανδαλώδης συμπεριφορά και ο προκλητικός διάλογος συνιστούσαν αυτό που ο μέγιστος των Κυνικών Διογένης θεωρούσε το ομορφότερο πράγμα στον κόσμο: την παρρησία (ελευθερία λόγου)!

Διαβάστε περισσότερα ›
Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (ΙΙ)

Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (ΙΙ)

Ως κύριος της Σπάρτης πλέον, ο Λεωνίδας δεν τολμά να κρατήσει την εξουσία, φανερά, αλλά την παραδίδει στις 100 πλούσιες οικογένειες. Σκοπός του ήταν να ανατρέψει το καθεστώς. Τοποθετεί δικούς του εφόρους, εχθρούς του Άγη. Τρία ονόματα από αυτούς μας αναφέρει ο Πλούταρχος: Δημοχάρης, Αρκεσίλαος και Αμφάρης. Ο τελευταίος είχε οικονομικές σχέσεις με τη μάνα και την γιαγιά του Άγη. Είχε δανειστεί χρήματα απ’ αυτές. Όπως και να είχε, ήταν γνώριμος με τον Άγη. Προσπάθησε να τον πείσει να βγει από τον ιερό χώρο και πως ο Λεωνίδας θα τον συγχωρούσε. Ο Άγης όμως αρνήθηκε, διότι δεν τους εμπιστευόταν. Πάντως, κάποια στιγμή τον έπεισαν να τον πάρουν από το ναό και να τον πάνε στα λουτρά και αργότερα τον επανέφεραν. Έτσι, κέρδισαν την εμπιστοσύνη του νεαρού βασιλιά.

Διαβάστε περισσότερα ›
Name vase of the Spartan artist known as the Rider Painter (black-figured kylix, ca. 550–530 BC)

Άγης Δ’ της Σπάρτης: Η κοινωνική επανάσταση (Ι)

Πέρα από τους νέους, τις 700 οικογένειες και τους χιλιάδες περίοικους(αυτοί ήταν ελεύθεροι Λακεδαιμόνιοι αλλά δεν θεωρούνταν Σπαρτιάτες), ο Άγης έχει και τη βοήθεια του ιερού της Πασιφάης στις Θαλάμες(κάπου στον Μεσσηνιακό κόλπο), το οποίο προφητεύει πως η Σπάρτη θα επιβιώσει μόνο αν επιστρέψουν στους νόμους του Λυκούργου. Ήταν γνωστό από τότε πως οι Σπαρτιάτες ήταν οι πιο ευσεβείς αλλά και δεισιδαίμονες από τους αρχαίους. Γι’ αυτό λοιπόν, το σεβαστό ιερό ωθεί με τη στάση του την πλειοψηφία προς τον Άγη. Μάλιστα, ακόμα και ένα μέρος των 100 οικογενειών τάσσεται υπέρ του Άγη, επειδή και αυτοί χρωστούν!

Διαβάστε περισσότερα ›
Νέοι Σπαρτιάτες ασκούνται, πίνακας  του Edgar Degas (1834-1917)

Η κοινωνική και οικονομική κρίση του 3ου π.Χ. αιώνα

Ο Δημήτριος Β΄ διαδέχεται τον πατέρα του στο θρόνο, ενώ ταυτόχρονα λήγει και ο πόλεμος των Ρωμαίων με τους Καρχηδόνιους με νίκη των πρώτων. Οι Ρωμαίοι, σύμμαχοι των Πτολεμαίων, διεξάγουν το εμπόριο μεταξύ τους μέσω Αφρικής. Η κατάσταση για τις ελληνικές πόλεις έχει εκτραχυνθεί. Αυτές ασφυκτιούν από τον εμπορικό αποκλεισμό, ενώ τα κοινωνικά προβλήματα που προέρχονται από τον οικονομικό στραγγαλισμό είναι οξυμμένα περισσότερο από ποτέ. Βρισκόμαστε στο 241 Π.Χ. Το ποτήρι θα ξεχειλίσει. Στο ερώτημα, ο ελληνικός κλασσικός κόσμος θα καταφέρει να ανταπεξέλθει σε αυτή την κρίση, κανείς δεν θα είναι σε θέση να δώσει απάντηση. Ή μήπως όχι; Η απάντηση θα έρθει από την, κατά τ’ άλλα, συντηρητική Σπάρτη.

Διαβάστε περισσότερα ›