Γιατί ανήκουμε στη Δύση
Κείμενο: Βασίλης Ραφαηλίδης*
ΕΝΑ κείμενο μόλις εκατό σελίδων υπό τον τίτλο «Περί της καταγωγής των σημερινών Ελλήνων», γραμμένο το 1835 απ’ τον Βαυαρό ιστορικό και πολιτικό Ιάκωβο Φίλιππο Φαλμεράιερ (1790-1861) στάθηκε ικανό να αναστατώσει τόσο πολύ τους Έλληνες, που για εκατόν πενήντα χρόνια κανείς δεν τόλμησε να το μεταφράσει στα ελληνικά, ώστε να γνωρίσουν και οι Νεοέλληνες από πρώτο χέρι τον «υπ’ αριθμόν ένα εχθρό τους». Το σημαδιακό έργο του Φαλμεράιερ μεταφράστηκε σχετικά πρόσφατα, με καθυστέρηση ενάμιση αιώνα απ τον ιστορικό και φιλόσοφο Κωνσταντίνο Π. Ρωμανό, που έγραψε και μια εκπληχτική εισαγωγή και εκδόθηκε απ’ τη «Νεφέλη» μόλις το 1984.
Ωστόσο, το «Περί της καταγωγής των σημερινών Ελλήνων» δεν είναι το μόνο «ανθελληνικό» έργο αυτού του οξυδερκέστατου επιστήμονα, που το 1848, χωρίς καλά καλά να προλάβει να διοριστεί καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου απολύθηκε ως φιλελεύθερος και αντιμοναρχικός, με τα κριτήρια της εποχής του φυσικά, γιατί με σημερινά κριτήρια ο Φαλμεράϊερ ούτε φιλελεύθερος ούτε αντιμοναρχικός ήταν. Ήταν ένας φανατικός του πανγερμανισμού, που έτρεμε το «σλαβικό κίνδυνο». Και που αφιέρωσε το «Περί καταγωγής των σημερινών Ελλήνων» στον ‘Οθωνα. Κι ωστόσο, τούτος ο μανιακός εχθρός των Σλάβων, αντιμετωπίστηκε απ’ τους ‘Ελληνες μελετητές σαν φανατικός φίλος των Σλάβων και σαν πράκτορας των Τσάρων!! Αυτή η λαθροχειρία, αυτή η τερατώδης απάτη, που την αποδέχτηκαν, κάτω απ’ τον πειθαναγκασμό της παραληρούσας εθνικοφροσύνης της εποχής και ιστορικοί του αναστήματος του Κ. Παπαρρηγόπουλου και του Σπ. Ζαμπέλιου, έχει την εξήγηση της, που θα προσπαθήσουμε να τη δούμε.
Αλλά δε θα καταλάβουμε και πολλά πράγματα τόσο για τις επιστημονικές απόψεις του Φαλμεράϊερ όσο και για το υστερικό παραλήρημα που αυτές προκαλούν μέχρι σήμερα στον τόπο μας, αν δε συνυπολογίσουμε στις μελέτες μας και δύο άλλα έργα του μεγάλου Βαυαρού ιστορικού, λιγότερο διάσημα, την «Ιστορία της χερσονήσου του Μωρέως κατά το Μεσαίωνα» (1830) και «Το αλβανικό στοιχείο στην Ελλάδα» (1857). Όλα τα έργα αποδίδουν την κακοδαιμονία των Νεοελλήνων όχι στους Σλάβους, αλλά στους Βυζαντινούς. Που ο Φαλμεράϊερ, όπως και ο πανέντιμος Σάθας, δεν τους θεωρεί ‘Ελληνες, αλλά φανατικούς εχθρούς των Ελλήνων και κύριους υπεύθυνους για την καταστροφή του ελληνισμού.
Καταλαβαίνουμε, τώρα, γιατί ο Φαλμεράϊερ κυνηγήθηκε τόσο βάναυσα: Αναιρώντας την ελληνικότητα του Βυζαντίου, χτυπούσε τον μεγαλοϊδεατισμό και την ανόητη δημαγωγία για μια ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την οποία οι Τσάροι ισχυρίζονταν ότι την είχαν ανασυστήσει ήδη, ή πιο σωστά, ότι ήταν οι νόμιμοι διάδοχοί της. Ο ΦΑΛΜΕΡΑΪΕΡ, λοιπόν, χτυπώντας τον ελληνικό βυζαντινόφρονα μεγαλοϊδεατισμό, χτυπούσε έμμεσα, και συχνά άμεσα, μια πιθανή συμμαχία ανάμεσα στους ορθόδοξους Έλληνες και τους ορθόδοξους Ρώσους που στη βάση του κοινού τους δόγματος Θα μπορούσαν, όπως πίστευε, να διεκδικήσουν τη διαδοχή των Βυζαντινών αυτοκρατόρων και να καταστρέψουν τα σχέδια των μεγάλων δυτικών δυνάμεων της εποχής για μια ανακατανομή των εδαφών της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας υπέρ αυτών.
Όσο η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν ισχυρή, τέτοιος· κίνδυνος δεν υπήρχε. Γιατί τα εδάφη της πρώην Βυζαντινής Αυτοκρατορίας τα κατείχαν οι Τούρκοι. Όμως, με τη δημιουργία του «ανατολικού ζητήματος», δηλαδή του δυσεπίλυτου προβλήματος που συνεχίζει να υφίσταται μέχρι τις μέρες μας, για το τι θα απογίνουν τα υπό τουρκική κατοχή εδάφη μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εμφανίστηκε και το πρόβλημα του ανταγωνισμού μεταξύ Ανατολής και Δύσης (μεταξύ της τσαρικής αυτοκρατορίας και των δυτικών ευρωπαϊκών κρατών).
Ο Φαλμεράιερ, ιστορικός και ταυτόχρονα ικανός πολιτικός, που γνώριζε τουρκικά, νέα ελληνικά, περσικά, ισπανικά και γαλλικά, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στο να απομακρυνθεί η Ρωσία των Τσάρων απ’ τη Μεσόγειο, πράγμα που τότε ήταν μια ολοφάνερη απειλή για τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης (Πρωσία, Αυστροουγγαρία, Αγγλία, Γαλλία).
Αν, λοιπόν, «ανήκομεν εις την Δύσιν», πρέπει, να τιμούμε τον Φαλμεράιερ, που έπαιξε το ρόλο του στο να ανήκομεν εις την Δύσιν. Αλλά αντί τιμών, ο Φαλμεράιερ εισέπραξε κολάφους από τους Έλληνες, που ακόμα δεν αποφάσισαν αν ανήκουν στην Ανατολή ή στη Δύση. Και τους εισέπραξε ακριβώς γι’ αυτό. Η νεοελληνική παράνοια έχει τη ρίζα της στο ότι ακροβατούμε μεταξύ Δύσης και Ανατολής, και ενώ η Ορθοδοξία, που μπερδεύτηκε πολύ μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση, έχει ακόμα την τάση να μας πετάει προς την Ανατολή, η πολιτική ηγεσία, αντίθετα, έχει την τάση να πιστεύει πως, φύσει και θέσει, ανήκουμε στη Δύση.
Ο Φαλμεράιερ, πάντως, ανήκει όντως στη Δύση. Αλλά το μπερδεμένο μισοθεοκρατικό ελληνικό κράτος δεν του το αναγνωρίζει. Και με μια, επί εθνικού επιπέδου απίστευτη μωρία, τον χρίει μισέλληνα, τούτον τον φανατικό Ευρωπαίο, που πίστευε πάντα πως η Ελλάδα ανήκει στη Δύση, ενώ παράλληλα βαφτίζει φίλο των Σλάβων αυτόν τον δηλωμένο εχθρό των Σλάβων. Τι να πει κανείς και τι να μολογήσει. Αν δεν παραδεχτούμε πως η Ελλάδα παραμένει κράτος μισοθεοκρατικό, όπου η Ορθοδοξία, όπως και στο Βυζάντιο, συνεχίζει να παίζει εκ του αφανούς πρωτεύοντα πολιτικό ρόλο, αποκλείεται να απαλλαγούμε απ’ την εθνική μας σχιζοφρένια. Μόνοι μας, χωρίς τη βοήθεια των ορθόδοξων Ρώσων που «πρόδωσαν» την Ορθοδοξία τόσο βάναυσα το 1917, πώς να ανασυστήσουμε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία; Ο μεγαλοϊδεατισμός είναι πια ένας πολιτικός σουρεαλισμός και οι μεγαλοϊδεάτες πρέπει επειγόντως να κλειστούν στο φρενοκομείο.
Παρά ταύτα, ο Φαλμεράιερ πίστευε, όντως, και είχε βάσιμους επιστημονικούς λόγους να το πιστεύει, πως: «Το γένος των Ελλήνων έχει εξαφανιστεί από την Ευρώπη, γιατί στις φλέβες του χριστιανικού πληθυσμού της Ελλάδας δε ρέει ούτε μια σταγόνα γνήσιου και καθαρού αίματος Ελλήνων» (Ιστορία της Χερσονήσου του Μωρέως κατά το Μεσαίωνα).
Μια πρώτη παρατήρηση που θα είχαμε να κάνουμε στην παραπάνω ρήση είναι πως ο ιδεαλιστής Φαλμεράιερ μιλάει κι αυτός για γνήσια αίματα και καθαρές φλέβες! Και μεταθέτει έτσι το πρόβλημα στην πολιτική «αιματολογία», που αποτελεί το έσχατο επιχείρημα των σοβινιστών απανταχού της Γης.
ΠΑΝΤΩΣ, ο οξυδερκής Φαλμεράιερ, προβλέποντας το σάλο που θα ξεσήκωνε η παραπάνω άποψη και στους Έλληνες και στους φιλέλληνες προσθέτει: «Φυσικά, μια τέτοια έρευνα είναι μοιραίο να διεγείρει οδυνηρά συναισθήματα».
Γιατί είναι μοιραίο; Μα, διότι ο Φαλμεράιερ ήθελε να πει πως άλλο πράγμα είναι οι ‘Ελληνες και άλλο oι Νεοέλληνες, τους οποίους δεν αρνείται καθόλου, μα καθόλου. Να τι λέει στο επίμαχο «ανθελληνικό» έργο του; «Η Ελλάδα συνδέθηκε με την Ευρώπη δια της ακατάλυτης κόλλας των δακρύων, του αίματος, του χρυσού και της συμπαθείας, γι’ αυτό θα υφίσταται και θα ζει». Ω, μωροί εθνοκάπηλοι, είναι λόγια μισέλληνα αυτά; Είχαμε άδικο λοιπόν που χαρακτηρίσαμε τον Φαλμεράιερ φανατικό φιλέλληνα; 0 Φαλμεράιερ αγαπάει με πάθος τους νεοέλληνες, που τους γνώρισε καλά στα δύο ταξίδια του στην οθωνική Ελλάδα. Αυτό που δεν αγαπάει είναι ο βλακώδης μεγαλοϊδεατισμός κάποιων Νεοελλήνων, που στη σκέψη του παίρνει τη μορφή μιας απειλής για ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με ρωσική πρωτοβουλία και με ελληνορθόδοξο σεκοντάρισμα.
Ο έγκυρος μελετητής του Φαλμεράιερ, Μίκαελ Βάϊτμαν λέει σχετικά: «Καταπολεμούσε τις ιδέες εκείνες που εμφύτευσαν στον ταπεινό, διασπασμένο, αδύνατο χριστιανικό λαό της Ρούμελης και του Μοριά, τη φαντασίωση ότι αποτελεί μεγάλη δύναμη». Ωστόσο, δεν πέτυχε και πολλά πράγματα. Η φαντασίωση πως αποτελούμε μεγάλη δύναμη, που μόνο οι κακές συγκυρίες την έκαναν μικρή δύναμη κυριαρχεί πάντα σε τούτο τον τόπο, όπου το όνειρο συναντά τη βλακεία, και η βλακεία γίνεται ονειρώδης. Αφού είμαστε οι μικροί διάδοχοι των Βυζαντινών, αποκλείεται να μη θέλουμε να μεγαλώσουμε και να γίνουμε γνήσιοι Βυζαντινοί, με όπλο πάντα την Ορθοδοξία, που είναι η επίσημη θρησκεία τόσο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όσο και του νεοελληνικού κράτους. Μιας και υπάρχει κοινό πνευματικό υπόβαθρο, γιατί να μην υπάρχει και κοινό εδαφικό υπόβαθρο; Δεν απομένει, λοιπόν, παρά να ανακαταλάβουμε τα εδάφη που ανήκαν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Κι αφού είμαστε οι νόμιμοι κληρονόμοι της, λόγω κοινής θρησκείας κυρίως, δεν απομένει ακόμη παρά να βάλουμε τους παπάδες μπροστά, και ψέλνοντας το «υπερμάχω στρατηγώ» να εκστρατεύσουμε όλοι μαζί κατά Κωνσταντινούπολη μεριά!!!
Τώρα ξέρουμε γιατί είναι εχθρός μας ο Φαλμεράιερ. ‘Οχι, πάντως, γιατί υποστήριζε πως η Ελλάδα κατά το Μεσαίωνα είχε εκσλαβιστεί εντελώς. Άποψη, άλλωστε, που θα αναιρεθεί απ’ τον ίδιο εντός του ιδίου κειμένου. Γιατί ο Φαλμεράιερ δεν έλεγε μόνο πως η Ελλάδα εκσλαβίστηκε κατά το Μεσαίωνα, αλλά και πως οι κυριαρχήσαντες στον τόπο Σλάβοι πέρασαν όλοι δια βυζαντινής μαχαίρας, και δεν έμεινε ρουθούνι σλάβικο σε τούτο τον τόπο.
ΜΕ ΑΛΛΑ λόγια, ο κατασυκοφαντημένος Φαλμεράιερ, σε καμιά περίπτωση δεν υποστηρίζει πως οι σημερινοί ‘Ελληνες είναι απόγονοι Σλάβων. Κι, ωστόσο, αυτή είναι η κυρίαρχη εναντίον του κατηγορία. Γιατί; Μα, διότι με Σλάβους ή χωρίς Σλάβους, οι Νεοέλληνες έπρεπε να πιστέψουν πως είναι όλοι κατευθείαν απόγονοι του Περικλή οι μισοί και του Πλάτωνα οι άλλοι μισοί! Κι ότι αυτή η πρωταρχική συνέχεια της φυλής δεν διακόπηκε ούτε κατά το Βυζάντιο.
Για να νομιμοποιούμαστε να λέμε πως «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει», πρέπει να αποδείξουμε πως «η Ελλάδα ποτέ δεν πέθανε». Γιατί, αν πέθανε μια φορά κατά το Μεσαίωνα, τίποτα δεν αποκλείει να πεθάνει και μια δεύτερη κατά το σωτήριον έτος 1992, οπότε οι Ευρωπαίοι θα εισβάλουν πλεισίστιοι εδώ και θα τα κάνουν όλα λίμπα, κατά το δη λεγόμενον. Απ’ τη χρονιά αυτή και μετά, πώς να εμποδίσει κανείς τους γάμους ανάμεσα σε «καθαρόαιμους» Έλληνες και «εισβολείς» Ευρωπαίους;
Δυστυχώς, δεν προλάβαμε να ανασυστήσουμε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία έγκαιρα. Και τώρα είναι πλέον πολύ αργά. Μια άλλη, αυτή της Ηνωμένης Ευρώπης, πήρε τη θέση της. Φυσικά, υπό το νέο καθεστώς, η Ορθοδοξία θα περιοριστεί στα του οίκου της και το νεοελληνικό κράτος θα πάψει να είναι ημιθεοκρατικό. Ουδέν κακόν αμιγές καλού. Λοιπόν, ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του – και οι παπάδες στο δικό τους.. Οι βυζαντινοί ύμνοι είναι πολύ ωραίοι, αλλά στο μέλλον θα ψέλνονται μόνο εντός των εκκλησιών και ποτέ στους δρόμους της Αθήνας σε συλλαλητήρια παπάδων, που προσπαθούν ματαίως να διατηρήσουν όση εξουσία τους απόμεινε, με την ανόητη ελπίδα πως διαφυλάγοντας την «ουσία» του βυζαντινισμού, θα ξεπεταχτεί ξανά από αυτήν «με χρόνια με καιρούς», η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, και ο μαρμαρωμένος απ’ το ψύχος της Ιστορίας βασιλιάς θα ξεμαρμαρώσει. (Να γιατί πάθαμε. ελληνορθόδοξη ζημιά μεγάλη διώχνοντας το βασιλιά. Και ήταν και Κωνσταντίνος, ο καημένος! Άντε τώρα να ψάξεις να βρεις Κωνσταντίνο για να διαδεχτεί τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο!!!).
ΛΟΙΠΟΝ, ο Φαλμεράιερ δούλεψε σε ανύποπτο χρόνο για την… ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Αλλά αυτό ακόμα δεν το πήραν χαμπάρι αυτοί που και στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα θέλουν να ανήκουν και ορθόδοξοι θέλουν να παραμείνουν για να μη χαθεί ο βυζαντινός σπόρος μας. Που μούχλιασε στις αποθήκες της Αρχιεπισκοπής, και είναι αδύνατο πια να δώσει βλαστάρια. Το μόνο που μπορεί να δώσει τώρα είναι σκώληκες. Απ’ αυτούς που τραγανίζουν την εκκλησιαστική περιουσία.
Το πολύ αστείο στην όλη υπόθεση είναι πως σήμερα υπερασπίζονται τον Φαλμεράιερ αυτοί ακριβώς που δε θα έπρεπε να τον υπερασπίζονται: Οι αντίθετοι στην ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και οι υπέρμαχοι ενός κοινωνικού συστήματος ομοίου ή ανάλογου μ’ αυτό που υπάρχει στις ανατολικές χώρες!!! Να δείτε, λοιπόν, που σε λίγα χρόνια, απ’ το 1992 και μετά, οι σημερινοί φανατικοί πολέμιοι του Φαλμεράιερ θα γίνουν φανατικοί υποστηριχτές του. Μάλιστα, δεν αποκλείεται να του στήσουν και τον ανδριάντα στην πλατεία Κάνιγγος στη θέση ακριβώς του -εθνικά άχρηστου πλέον- ανδριάντα του Τζορτζ Κάνιγκ που ήταν ένας καλός διπλωμάτης. Σε τούτο τον τόπο, όπου η Ιστορία παραποιείται με τον πιο βάναυσο τρόπο, όλα είναι και πιθανά και δυνατά. (Κι ύστερα ουρλιάζουμε που οι Σοβιετικοί γράφουν και ξαναγράφουν την Ιστορία τους, λες και δεν είμαστε εμείς οι πρώτοι διδάξαντες την ιστορική πλαστογράφηση).
Λοιπόν, εμείς που δεν έχουμε κανένα λόγο να αποκαταστήσουμε τον Φαλμεράιερ, θα τον αποκαταστήσουμε σε πείσμα όλων των παπάδων ολόκληρης της Ορθοδοξίας. Ο ρόλος αυτού του ιδεαλιστή αστού ιστορικού στα πράγματα της ταλαίπωρης χώρας μας πρέπει να γίνει φανερός.
Το πού το πήγαινε ο Φαλμεράιερ το ξέρουμε ήδη. Απομένει να δούμε πώς το πήγαινε και με ποιους το πήγαινε και γιατί αυτοί που έπρεπε να το πηγαίνουν δεν το πήγαιναν, με αποτέλεσμα στις μύριες άλλες συγχύσεις να προστεθεί και μια ακόμα, που δεν είναι απ’ τις μικρότερες.
Αφού οι αστοί εν Ελλάδι δεν είναι σε θέση να βαθύνουν στη δική τους ιστορία, ας τους βοηθήσουμε λιγάκι εμείς. Άλλωστε, η τραγική μοίρα των μαρξιστών είναι να κάνουν περισσότερο καλό στους εχθρούς τους δια της δυνατότητος αυτογνωσίας που τους προσφέρουν, παρά στους εαυτούς τους. Αναρωτηθήκατε ποτέ τι θα ήταν σήμερα ο καπιταλισμός χωρίς το «Κεφάλαιο» του Μαρξ, που άνοιξε τα στραβά στους καπιταλιστές;
Εν πάση περιπτώσει, εμείς πιστεύουμε πως όσο περισσότερο βοηθούμε τον καπιταλισμό να αναπτυχθεί, τόσο τον οδηγούμε προς το τέλος του με ειρηνικά μέσα. Την ωριμότητα διαδέχεται η σήψη – και ήδη διανύουμε την καπιταλιστική περίοδο της όζουσας σήψης. Το μέλλον μας ανήκει, έτσι κι αλλιώς.
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Έθνος (1987)
Ένα σχόλιο