Τι είναι ο ξεσηκωμός του έθνους, που ξεκίνησε από μερικούς «τρελούς» ενάντια στην οθωμανική αυτοκρατορία και την Ιερή Συμμαχία και τις συμβουλές των τότε «ρεαλιστών» κοτσαμπάσηδων/επικεφαλής των τοπικών διοικήσεων και κεφαλών του έθνους;

Τι είναι το ΟΧΙ ενός κοντού στο σώμα και το μυαλό δικτάτορα, ενάντια στις στρατιές των ιταλών και γερμανών ομοϊδεατών του;

Και βέβαια, θα ήταν παράλογο να μιλάμε για ζητήματα της πολιτείας χωρίς να λογαριάζουμε τον άνθρωπο ως οντότητα, που πολλές φορές κινείται απρόβλεπτα και μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτος, αρκεί να μην ξεπεραστούν τα όριά του. Η αδικία, η αγανάκτηση, η πλεονεξία, η εκδικητικότητα, η καταπίεση, όλες οι συναισθηματικές εκφάνσεις που καθορίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά είναι αδύνατο να μη ληφθούν υπόψη, όταν μελετάει κανείς τα κίνητρα των επαναστάσεων.

«To να μη μπορούν να πάρουν για πολύ καιρό στα σο­βαρά τους εχθρούς τους, τα ατυχήματα τους, κι ακόμα και τα ανοσιουργήματα τους, είναι το χαρακτηριστικό σημάδι των ισχυρών φύσεων, που βρίσκονται στην πληρότητα της ανά­πτυξής τους και που έχουν υπεραφθονία από πλαστική, ανανεω­τική και θεραπευτική δύναμη, που φτάνει στο σημείο να φέρνει τη λησμονιά.»

Στην κλεισούρα της Κοζάνης συναντάμε ένα επικίνδυνο μονοπάτι, στην αρχή του οποίου βρίσκεται ένα στρατιωτικό φυλάκιο. Ο δρόμος που ξεκινάει με την κλεισούρα της Κοζάνης έχει μήκος δύο λευγών και αποτελεί τον δρόμο των καραβανιών που διακινούν το εμπόριο μεταξύ της εδώθε του Αξιού Μακεδονίας και της Θεσσαλίας.

Οἱ πανεπιστημιακές ἐπιτροπές πού διανέμουν τά διπλώματα κατέχουν σέ βάθος αὐτό τό πολύτιμο μυστικό. Ὅταν ἔχουν νά προκρίνουν κανένα χειρουργό, κανέναν ὀφθαλμίατρο, κανέναν οἰκονομολόγο, τοῦ βγάζουν τό λάδι στίς ἐξετάσεις γιατί, δέ θέλει καί πολλή σοφία, ἕνας ἀδέξιος χειρουργός ἀποτελεῖ δημόσιο κίνδυνο, ὅπως ἄλλωστε καί ἕνας ἀδαής τραπεζίτης.

Πώς γλένταγε ο κοσμάκης παλιά; Στα πανηγύρια. Εκεί, με νταούλια, βιολιά και κλαρίνα, «χάλαγε» ο συμβατικός κόσμος και ξαναστηνόταν ο κόσμος της καρδιάς. Ακόμα και σήμερα βλέπεις πιτσιρικάδες με καρφάκια στα χείλια και κατεβασμένα παντελόνια ως τα γόνατα να κάθονται εκστασιασμένοι μπροστά στους κλαρινιτζήδες. Όσο για τους μεγάλους, ακούνε τα ηπειρώτικα και ντρέπονται για τα ρηχά –πλέον- αφτιά τους. Τι έγινε στο μεταξύ; Ο κόσμος σκάρτεψε; Όλα πήγαν κατά διαβόλου;

Ο Λόγος στην Ακαδημία της Στοκχόλμης του Οδυσσέα Ελύτη εκφωνήθηκε στα γαλλικά κατά την τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας στις 8/12/1979. Η μετάφραση είναι του Νεοκλή Κουτούζη.

Όσο για τις θρησκείες τώρα, απ’ το παράδειγμα της δικής μας βλέπουμε πως η ανανέωση είναι απαραίτητη, γιατί η δική μας θρησκεία θάχε για τα καλά αφανιστεί, αν δεν την είχε ξαναφέρει στις αρχές της ο Άγιος Φραγκίσκος και ο Άγιος Δομίνικος.

Οι προβληματισμοί αυτού του είδους δεν καταδεικνύουν μόνο την επιστημονική μεθοδολογία του Αριστοτέλη που ως ερευνητής οφείλει να εξετάσει όλα τα πιθανά ενδεχόμενα, αλλά και την ίδια την πολυπλοκότητα της διαχείρισης της εξουσίας που καλείται να λεπτολογήσει προκειμένου να εκπληρώσει με επάρκεια τα καθήκοντά της.

Ο Λούντβιχ Φον Μίζες (1881-1973) αν και υπήρξε καθηγητής αλλά και μέντορας του Φρίντριχ Χάγιεκ δεν κατάφερε ποτέ να γίνει τόσο διάσημος όσο ο μαθητής του, ίσως επειδή δεν τιμήθηκε ποτέ με το Νόμπελ Οικονομίας, όπως αυτός. Βέβαια, αν κρίνουμε από το μοναδικό βιβλίο του που κυκλοφορεί στα ελληνικά (Αντικαπιταλισμός, Εκδόσεις Παπαδόπουλος, σε μετάφραση του Γ. Καράμπελα) μάλλον κάποιο βραβείο Ψυχολογίας κυνηγούσε.