Ο Αίας ο Τελαμώνιος ή Τελαμωνιάδης αναφέρεται ως γιος του Τελαμώνος και της Περιβοίας· ο πατέρας του ήταν βασιλιάς της Σαλαμίνας και η μητέρα του θυγατέρα του Πελοπίδου Αλκάθου, του βασιλιά των Μεγάρων· άλλοι λένε ότι με την Ευρύβια του Πορθάονος γέννησε ο Τελαμών τον Αίαντα. Συνήθως καταγράφεται ως Αίας ο Μέγας ή Σαλαμίνιος, ενίοτε και άνευ επιθέτου, σκέτο Αίας, επισημότερος ων του Αίαντος του Λοκρού.

Η ανάγκη να κρύβουν τα μυστικά του επαγγέλματος και η ευνόητη επιθυμία τους να συνεννοούνται χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι εκάστοτε «ξένοι» ώθησε τους χτίστες να δημιουργήσουν μια συνθηματική «γλώσσα» της συντεχνίας, άγνωστη στους πολλούς. Άλλωστε, η συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στους μαστόρους ήταν συχνά διφορούμενη και μάλλον αρνητική· οι πετράδες μιλούσαν με πίκρα «για μια περιφρόνηση που συναντούσαν απ’ τους ντόπιους πληθυσμούς.

Η καταστροφική λαίλαπα σκόρπισε τον πανικό στους θρησκόληπτους και δεισιδαίμονες «βαρβάρους»· μάλιστα, κάποιοι Τούρκοι έλεγαν ότι εμφανίστηκε το ίδιο βράδυ «επερχόμενος απειλητικός καλόγερος», επικεφαλής αναρίθμητων αγγελικών λεγεώνων, και «φέρων πυρσόν ίνα κατακαύση αυτούς.» Με διάταγμα που εξέδωσε ο ναύαρχος Πιζάνης, «κατ’ έτος, την 11ην Αυγούστου τελείται λιτανεία του Αγίου ανά την πόλιν μετά της προσηκούσης πομπής και παρατάξεως, εις ανάμνησιν της σωτηρίας της νήσου.»

«Δει δη χρημάτων.» Κάντε μια μικρή «δωρεά» στον «Ερανιστή»!

Το παιδομάζωμα γίνεται κάθε πέντε χρόνια σαν φόρος του λαού όλων των ελληνικών περιοχών από ειδικούς επιτρόπους επιφορτισμένους για τη συγκρότηση των γενιτσαρικών σωμάτων. […] Τα παιδιά οδηγούνται στην Πόλη κι εκεί αρχίζει η προσεχτική και συστηματική εκπαίδευση σε ειδικούς χώρους όπου δεν επιτρέπεται διόλου η έξοδος. Φρουρούνται από ευνούχους, όπως ακριβώς οι γυναίκες του χαρεμιού. Έχουν εκπαιδευτές που τους διδάσκουν τη μουσουλμανική γλώσσα, τα καθήκοντα και τις ευθύνες τους και, προπαντός, την τυφλή υπακοή στους ανωτέρους τους. Τα παιδιά μένουν έγκλειστα εφτά χρόνια, όσο να ολοκληρωθή η εκπαίδευση».

«Οι καλοί θεσμοί που δεν έχουνε στήριγμα στρατιωτικό ξεφτίζουνε το ίδιο μ’ ένα περήφανο, βασιλικό αρχοντικό, καταστόλιστο με πετράδια και χρυσάφι, που όμως είναι ξέσκεπο και δεν έχει τίποτα να το φυλάξει απ’ τη βροχή.»

«Μα τώρα, μια και στην πατρίδα μου πια δε διαγέρνω πίσω, και μήτε γλίτωσα τον Πάτροκλο και μήτε τους συντρόφους / τους άλλους, που απ’ το θείο τον Έχτορα πολλοί στο χώμα έπεσαν, / μον᾿ φόρτωμα της γης ανώφελο πλάι στα καράβια οκνεύω…»

Καβάφης, ο ποιητής της Ιστορίας

Η στροφή της αγγλικής εξωτερικής πολιτικής απέναντι στην οθωμανική αυτοκρατορία και τη Ρωσία είχε εν τέλει θετικό αποτέλεσμα για τον ηρωικό αγώνα των Ελλήνων· στους υποστηρικτές της ελληνικής ανεξαρτησίας προστέθηκαν τώρα και όσοι περίμεναν να πάρουν πίσω τα χρήματά τους ή να κερδοσκοπήσουν με τα ελληνικά χρεόγραφα.

Λίγο πριν την πολιορκία, ο χρονογράφος Φραντζής διαπίστωσε ότι υπήρχαν στην πόλη μόνο τέσσερις χιλιάδες εννιακόσιοι ογδόντα τρεις διαθέσιμοι Έλληνες και λίγο πιο κάτω από δύο χιλιάδες ξένοι. Ο Κωνσταντίνος συγκλονίστηκε με τον αριθμό και διέταξε το Φραντζή να μην τον δημοσιοποιήσει· και Ιταλοί μάρτυρες κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα. Απέναντι στο σουλτανικό στρατό των περίπου ογδόντα χιλιάδων ανδρών και των ορδών του από ατάκτους, η μεγάλη πόλη, με τα δεκατέσσερα μίλια τειχών, έπρεπε να στηρίξει την άμυνά της σε λιγότερους από επτά χιλιάδες άνδρες.

Λέω λοιπόν πως ο λαός, όταν έρχεται να διαλέξει, ακολουθεί ότι λέει για κάποιον η δημόσια διάδοση ή φήμη, αν δεν τον ξέρει αλλιώς από γνωστές πράξεις του· ή πάλι, ακολουθεί τις γνώμες και τις εικασίες που ΄χει υφασμένες για τον ίδιο.»

Μόνο εάν η Ελλάδα συνεχίσει να εξοπλίζεται, εάν υπογράψει και τη σύμβαση για τα F-35, μόνο εάν συνεχίσει μια διπλωματική υπερδραστηριότητα, μόνο εάν δείχνεται αποφασιστική στις τουρκικές προκλήσεις, μπορούμε και να αποφύγουμε τη σύρραξη. Για έναν και μόνο λόγο: ότι, παρότι η διαφορά των μεγεθών είναι μεγάλη –όπως την αφήσαμε εμείς να εξελιχθεί από το 1922 και στο εξής–, διαθέτουμε έναν ισχυρό στρατό –ιδιαίτερα στην αεροπορία–και επομένως οποιαδήποτε σύγκρουση θα στραπατσάρει τον Σουλτάνο όπως έχει κάνει η Ουκρανία απέναντι στον Τσάρο.

Παραμένουν ακόμη θρυλικοί οι απόφοιτοι του λεγόμενου «Μικρού Πολυτεχνείου», οι υπομηχανικοί της χώρας, οι οποίοι συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανοικοδόμηση του τόπου μετά την καταστροφική δεκαετία 1940 – 1949. Ήταν άνθρωποι με γνώσεις και δεξιότητες, ήξεραν τη δουλειά και την έφερναν σε πέρας. Έτσι πρόκοψαν κι αυτοί κι ο τόπος. 

Οι Χαζάροι ήταν ένα από τα νομαδικά φύλα της Κεντρικής Ασίας, που εγκαταστάθηκαν βορείως του Καυκάσου και στις εκβολές του ποταμού Δον και του Βόλγα. Τον 7ο αιώνα θα καταφέρουν να στήσουν ένα εκτεταμένο χανάτο (βασίλειο) που κάλυπτε μία μεγάλη έκταση, από την Κασπία ως τη χερσόνησο της Κριμαίας. Το βασίλειο αυτό, που είχε κομβική θέση στον Δρόμο του Μεταξιού, καταλύθηκε από τους Ρως του Κιέβου το 969 και έκτοτε οι Χαζάροι εξαφανίζονται σταδιακά από την Ιστορία.

Κατά την περίοδο των μνημονιακών χρόνων είχε γενικευτεί η κριτική της «κομματοκρατίας», δηλαδή της μονόχορδης φύσης του ελληνικού Συντάγματος καθώς και της ευθύνης των πολιτικών κομμάτων για την κρίση,. Μάλιστα -μετά την περίοδο της Χούντας- το ελληνικό πολιτικό σύστημα έγινε κομματοκεντρικό, χωρίς ιδιαίτερα θεσμικά αντίβαρα, μια και μετά την Αναθεώρηση του ΠΑΣΟΚ μηδενίστηκαν σχεδόν οι δικαιοδοσίες της προεδρίας της Δημοκρατίας.

Πιστεύετε πως «ο αποθανών δεδικαίωται»; με ρώτησε ένας νεαρός συμπατριώτης μας, πρωτοετής φοιτητής Πολιτικών Επιστημών στο Λονδίνο, όπου έτυχε να βρίσκομαι όταν μαθεύτηκε ο θάνατος του Γεώργιου Παπαδόπουλου.

Η Ορθοδοξία διαφέρει ουσιαστικά από το Ισλάμ, το οποίο δεν αναγνωρίζει κανένα όριο στη θρησκευτική σφαίρα και καταπλακώνει την πολιτική, την κοινωνική και ιδιωτική ζωή.

Φανταστείτε όμως σε τι εφιαλτικό κόσμο θα ζούσαμε εάν κανείς δεν επέλεγε να μελετήσει για να γίνει μηχανικός, γιατρός, δάσκαλος, μουσικός. Και σε πιο απλό επίπεδο, πόσο θλιβερή, δύσκολη, ακόμη κι επικίνδυνη, γίνεται η ζωή μας καθημερινά όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ανθρώπους αστοιχείωτους, που η χαριστική προαγωγή και η ευνοιοκρατία τούς διόρισε σε υπεύθυνη θέση. Αντίθετα, πόσο ωραιότερη, ευκολότερη και ανετότερη γίνεται όταν συναντάμε ανθρώπους που ξέρουν κι αγαπούν τη δουλειά τους που την ασκούν με προθυμία, γνώση και κυρίως εντιμότητα (που κι αυτό σ’ το μαθαίνουν η οικογένεια και το σχολείο).

Ανθρωπολόγος, η Φλοράνς Μπερζώ-Μπλακλέ είναι ερευνήτρια στο CNRS και ειδική στον ισλαμισμό. Βρίσκεται υπό απειλή και υπό αστυνομική προστασία μετά την έκδοση του τελευταίου της βιβλίου, Le Frérisme et ses réseaux, l’enquête (Το ρεύμα της Αδελφότητας και τα δίκτυά του, η έρευνα, εκδόσεις Odile Jacob, με πρόλογο του Gilles Kepel). Επικαλούμενο προβλήματα «ασφαλείας», το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης μόλις ανέβαλε μια ομιλία αυτής της διάσημης επιστήμονος, η οποία αναμένεται να γίνει σύντομα δεκτή από τον υπουργό Εσωτερικών Gérald Darmanin.

Η κατάτμηση της κοινωνίας σε άτομα άρχισε βέβαια όταν με τις προόδους της εκβιομηχάνισης οι φυσικές βιοτικές συνομαδώσεις (πατριαρχική οικογένεια, οικιακή κοινότητα, πατριά, χωριό) έγιναν για πρώτη φορά στην ιστορία οικονομικά άχρηστες, και μάλιστα επιζήμιες. Ωστόσο η αστική κοινωνία ούτε γνώρισε σε ακραία μορφή ούτε και χαιρέτησε την τάση αυτήν. Όπως ξέρουμε, διατήρησε την πίστη στους ουσιακούς δεσμούς και στις κοινωνικές προϋποθέσεις του ατόμου και θεωρούσε την οικογένεια ως φυσικό κύτταρο του κοινωνικού οργανισμού.

Τον Φλεβάρη του 1958 η Λαϊκή Ημερησία του Πεκίνου ανακοίνωσε την έναρξη του πολέμου κατά των σπουργιτιών με τα χαρακτηριστικά λόγια του ουράνιου ηγέτη: «Κανείς πολεμιστής δεν θα κάνει πίσω μέχρι να επιτευχθεί η τελική νίκη. Πρέπει να δώσετε όλες σας τις δυνάμεις με αυταπάρνηση και γενναιότητα και να επιμείνετε με επαναστατικό ζήλο». Ο εν λόγω πόλεμος δεν ήταν κάποια συνοριακή μικροσυμπλοκή, αλλά αφορούσε και τα 630 εκατομμύρια των Κινέζων πολιτών της εποχής. Στη μάχη θα έπαιρναν μέρος ο στρατός, η πολιτοφυλακή, οι εργάτες και οι αγρότες, οι μαθητές όλων των τάξεων, οι φοιτητές, αλλά και οι ηλικιωμένοι.