• «Τα σέρνει η τρίχα γυναικός αμάξι δεν τα σέρνει.»

    «Τα σέρνει η τρίχα γυναικός αμάξι δεν τα σέρνει.»

  • Iωάννης Κονδυλάκης (1861-1920)

    Ιωάννης Κονδυλάκης

  • Υπάρχουν πολλοί τύποι κολεγίων και πανεπιστημίων στον κόσμο. Τα κολέγια είναι συνήθως ιδιωτικά ή δημόσια ιδρύματα που προσφέρουν πτυχία διετούς ή τετραετούς φοιτήσεως: η λέξη δεν έχει το ίδιο περιεχόμενο σε όλες τις χώρες.

    Τι είναι και τι δεν είναι τα «ιδιωτικά» πανεπιστήμια

  • Οι γονείς σήμερα διστάζουν να πουν στο ανήλικο παιδί τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβερό, αφού οι ίδιοι αμφιβάλλουν για όλα, κάτι που είναι εντελώς της μόδας. Αν όμως ως γονιός μιμείσαι τους νέους, δεν μπορείς να επιδράσεις πάνω τους. Κι εκεί είναι το πρόβλημα

    Η ελληνική οικογένεια υπό παραίτηση

  • Η Αταλάντη τρέχει μακριά από τον Έρωτα. Λήκυθος της Αταλάντης, που αποδίδεται στον Δουρή (Αττική, περίπου 500-490 π.Χ.), Μουσείο Τέχνης του Cleveland

    Ο Αριστοτέλης και η ψυχή κατά τον Εμπεδοκλή, τους Ορφικούς και τον Θαλή

  • Αναθηματικό ανάγλυφο αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο από ομάδα ηθοποιών μετά από κάποια παράσταση. Γύρω στο 400 π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. A votive relief dedicated to Dionysus by a group of actors after a show. Around 400 BC National Archaeological Museum.

    Ο Αριστοτέλης, η εκδοχή της ψυχής ως αριθμός και η θεωρία των στοιχείων

  • Βιβλία: Κώστας Λάμπος. Κοινωνική αν-Ισότητα & αταξικός ουμανισμός

    Βιβλία: Κώστας Λάμπος. Κοινωνική αν-Ισότητα & αταξικός ουμανισμός

Τελευταία Άρθρα

Ο Αριστοτέλης (384 π.Χ. - 322 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και επιστήμονας που γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής. Άγαλμα στη φερώνυμη πλατεία της Θεσσαλονίκης.

Ο Αριστοτέλης και το αδιάσπαστο της ψυχής με το σώμα

«Αν, λοιπόν, κάποια από τις λειτουργίες ή τα πάθη της ψυχής τής ανήκει, η ψυχή θα μπορούσε να υπάρχει ξέχωρα από το σώμα· αν, όμως, τίποτα δεν τής ανήκει, δεν μπορεί να υπάρχει χωριστά…» (403a 11-13). Κατά συνέπεια: «Φαίνεται έτσι πως, και τα πάθη της ψυχής, όλα συνδέονται με κάποιο σώμα· το θάρρος, η πραότητα, ο φόβος, ο οίκτος, η τόλμη, επίσης η χαρά και η αγάπη και το μίσος· γιατί όταν εμφανίζονται αυτά, πάσχει και το σώμα με κάποιον τρόπο»

Διαβάστε περισσότερα ›
Αναμνηστικό μετάλλιο της αντι-οθωμανικής συμμαχίας (1684). Βαρσοβία, Εθνικό Μουσείο

Οι Τούρκοι στην Ευρώπη: Η δεύτερη πολιορκία της Βιέννης (1683)

Η οθωμανική πολιτική των κατακτήσεων στο Αιγαίο μετά το 1500 συνεχίστηκε και στη Βόρεια βαλκανική χερσόνησο. Στις 24 Ιουνίου του 1522, αποβιβάστηκαν στη Ρόδο τα πρώτα οθωμανικά στρατεύματα· επικεφαλής των Δυνάμεων ήταν ο ίδιος ο Σουλεϊμάν, ο επονομαζόμενος και Νομοθέτης (Kanuni) ή Μεγαλοπρεπής (στους δυτικοευρωπαίους ιστορικούς). Η πολιορκία της Ρόδου κράτησε περίπου πέντε μήνες· η φρουρά, γύρω στους 5.000 άνδρες, ανάμεσά τους 600 στρατιώτες και ιππότες του τάγματος του Αγίου Ιωάννη, 400 Κρητικοί, ξένοι ναυτικοί, ντόπιοι Ροδίτες και άλλοι νησιώτες που κατέφυγαν στο κάστρο, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει την 1η Ιανουαρίου του 1523.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η ανάγκη να κρύβουν τα μυστικά του επαγγέλματος και η ευνόητη επιθυμία τους να συνεννοούνται χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι εκάστοτε «ξένοι» ώθησε τους χτίστες να δημιουργήσουν μια συνθηματική «γλώσσα» της συντεχνίας, άγνωστη στους πολλούς.

Το μυστικό λεξιλόγιο των παλαιών χτιστών της Ηπείρου

Η ανάγκη να κρύβουν τα μυστικά του επαγγέλματος και η ευνόητη επιθυμία τους να συνεννοούνται χωρίς να τους αντιλαμβάνονται οι εκάστοτε «ξένοι» ώθησε τους χτίστες να δημιουργήσουν μια συνθηματική «γλώσσα» της συντεχνίας, άγνωστη στους πολλούς. Άλλωστε, η συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στους μαστόρους ήταν συχνά διφορούμενη και μάλλον αρνητική· οι πετράδες μιλούσαν με πίκρα «για μια περιφρόνηση που συναντούσαν απ’ τους ντόπιους πληθυσμούς.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο πιστός χριστιανικός λαός απέδωσε την αποχώρηση των Τούρκων σε σωτήρια παρέμβαση του Αγίου Σπυρίδωνα.

Οι Τούρκοι στην Κέρκυρα

Η καταστροφική λαίλαπα σκόρπισε τον πανικό στους θρησκόληπτους και δεισιδαίμονες «βαρβάρους»· μάλιστα, κάποιοι Τούρκοι έλεγαν ότι εμφανίστηκε το ίδιο βράδυ «επερχόμενος απειλητικός καλόγερος», επικεφαλής αναρίθμητων αγγελικών λεγεώνων, και «φέρων πυρσόν ίνα κατακαύση αυτούς.» Με διάταγμα που εξέδωσε ο ναύαρχος Πιζάνης, «κατ’ έτος, την 11ην Αυγούστου τελείται λιτανεία του Αγίου ανά την πόλιν μετά της προσηκούσης πομπής και παρατάξεως, εις ανάμνησιν της σωτηρίας της νήσου.»

Διαβάστε περισσότερα ›
«Δει δη χρημάτων.» Κάντε μια μικρή «δωρεά» στον «Ερανιστή»!

«Δει δη χρημάτων.» Κάντε μια μικρή «δωρεά» στον «Ερανιστή»!

«Δει δη χρημάτων.» Κάντε μια μικρή «δωρεά» στον «Ερανιστή»!

Διαβάστε περισσότερα ›
Το παιδομάζωμα

Το παιδομάζωμα

Το παιδομάζωμα γίνεται κάθε πέντε χρόνια σαν φόρος του λαού όλων των ελληνικών περιοχών από ειδικούς επιτρόπους επιφορτισμένους για τη συγκρότηση των γενιτσαρικών σωμάτων. […] Τα παιδιά οδηγούνται στην Πόλη κι εκεί αρχίζει η προσεχτική και συστηματική εκπαίδευση σε ειδικούς χώρους όπου δεν επιτρέπεται διόλου η έξοδος. Φρουρούνται από ευνούχους, όπως ακριβώς οι γυναίκες του χαρεμιού. Έχουν εκπαιδευτές που τους διδάσκουν τη μουσουλμανική γλώσσα, τα καθήκοντα και τις ευθύνες τους και, προπαντός, την τυφλή υπακοή στους ανωτέρους τους. Τα παιδιά μένουν έγκλειστα εφτά χρόνια, όσο να ολοκληρωθή η εκπαίδευση».

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Νικολό Μακιαβέλι (ιταλικά: Niccolò di Bernardo dei Machiavelli) (3 Μαΐου 1469 – 21 Ιουνίου 1527), ήταν Ιταλός διπλωμάτης, πολιτικός στοχαστής και συγγραφέας.

O Μακιαβέλι για την «ουδετερότητα» στον πόλεμο, τα εθνικά στρατεύματα και τις συμμαχίες

«Οι καλοί θεσμοί που δεν έχουνε στήριγμα στρατιωτικό ξεφτίζουνε το ίδιο μ’ ένα περήφανο, βασιλικό αρχοντικό, καταστόλιστο με πετράδια και χρυσάφι, που όμως είναι ξέσκεπο και δεν έχει τίποτα να το φυλάξει απ’ τη βροχή.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αχιλλέας επιδένει το τραύμα του Πάτροκλου (Ερυθρόμορφη Κύλιξ του 500 π.Χ., Άλτες Μουζέουμ, Βερολίνο)

«Άχθος αρούρης»

«Μα τώρα, μια και στην πατρίδα μου πια δε διαγέρνω πίσω, και μήτε γλίτωσα τον Πάτροκλο και μήτε τους συντρόφους / τους άλλους, που απ’ το θείο τον Έχτορα πολλοί στο χώμα έπεσαν, / μον᾿ φόρτωμα της γης ανώφελο πλάι στα καράβια οκνεύω…»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Κωνσταντίνος Καβάφης (Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1863 (17 Απριλίου με το π.η.) - Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1933) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης εποχής.

Καβάφης, ο ποιητής της Ιστορίας

Καβάφης, ο ποιητής της Ιστορίας

Διαβάστε περισσότερα ›
Τα δάνεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας

Τα δάνεια του Αγώνα της Ανεξαρτησίας

Η στροφή της αγγλικής εξωτερικής πολιτικής απέναντι στην οθωμανική αυτοκρατορία και τη Ρωσία είχε εν τέλει θετικό αποτέλεσμα για τον ηρωικό αγώνα των Ελλήνων· στους υποστηρικτές της ελληνικής ανεξαρτησίας προστέθηκαν τώρα και όσοι περίμεναν να πάρουν πίσω τα χρήματά τους ή να κερδοσκοπήσουν με τα ελληνικά χρεόγραφα.

Διαβάστε περισσότερα ›
Νωπογραφία από άγνωστο καλλιτέχνη στην Εκκλησία της Μονής Moldoviţa απεικονίζει την άλωση της Κωνσταντινούπολης, 1537.

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453)

Λίγο πριν την πολιορκία, ο χρονογράφος Φραντζής διαπίστωσε ότι υπήρχαν στην πόλη μόνο τέσσερις χιλιάδες εννιακόσιοι ογδόντα τρεις διαθέσιμοι Έλληνες και λίγο πιο κάτω από δύο χιλιάδες ξένοι. Ο Κωνσταντίνος συγκλονίστηκε με τον αριθμό και διέταξε το Φραντζή να μην τον δημοσιοποιήσει· και Ιταλοί μάρτυρες κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα. Απέναντι στο σουλτανικό στρατό των περίπου ογδόντα χιλιάδων ανδρών και των ορδών του από ατάκτους, η μεγάλη πόλη, με τα δεκατέσσερα μίλια τειχών, έπρεπε να στηρίξει την άμυνά της σε λιγότερους από επτά χιλιάδες άνδρες.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Ρωμαϊκή Σύγκλητος

Ο Μακιαβέλι, η Δημοκρατία και η εκλογή των αρχόντων

Λέω λοιπόν πως ο λαός, όταν έρχεται να διαλέξει, ακολουθεί ότι λέει για κάποιον η δημόσια διάδοση ή φήμη, αν δεν τον ξέρει αλλιώς από γνωστές πράξεις του· ή πάλι, ακολουθεί τις γνώμες και τις εικασίες που ΄χει υφασμένες για τον ίδιο.»

Διαβάστε περισσότερα ›
«Τα σέρνει η τρίχα γυναικός αμάξι δεν τα σέρνει.»

«Τα σέρνει η τρίχα γυναικός αμάξι δεν τα σέρνει.»

«Όσα σέρνει μια τρίχα γυναικός δεν τα σέρνει σκοινί καραβιού.», η ισπανική «Περισσότερα τραβά η κόρη παρά το σκοινί.», η αγγλική «Η τρίχα της γυναίκας σέρνει πλειότερα παρά ένα ζευγάρι βόδια.»

Διαβάστε περισσότερα ›
Iωάννης Κονδυλάκης (1861-1920)

Ιωάννης Κονδυλάκης

Ο Κονδυλάκης είναι ευρέως γνωστός όχι μόνο ως δημοσιογράφος, αλλά και ως λογοτέχνης. Η πρώτη του εμφάνιση στα γράμματά μας πραγματοποιήθηκε το 1884, με το διήγημα «Η Κρήσσα ορφανή». Το διήγημα, το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Εστία», επαινέθηκε και, το αποτέλεσμα υπήρξε η έκδοση του πρώτου- χρονολογικά- έργου του, υπό τον τίτλο «Διηγήματα». Εκδότης των «Διηγημάτων» υπήρξε ο γνωστός εκδοτικός οίκος της εποχής, Αθ. Φέξη.

Διαβάστε περισσότερα ›
Υπάρχουν πολλοί τύποι κολεγίων και πανεπιστημίων στον κόσμο. Τα κολέγια είναι συνήθως ιδιωτικά ή δημόσια ιδρύματα που προσφέρουν πτυχία διετούς ή τετραετούς φοιτήσεως: η λέξη δεν έχει το ίδιο περιεχόμενο σε όλες τις χώρες.

Τι είναι και τι δεν είναι τα «ιδιωτικά» πανεπιστήμια

Οι περισσότεροι Έλληνες όταν σκέφτονται την προοπτική των «ιδιωτικών πανεπιστημίων» εννοούν ότι κάποιος Φούφουτος θα ανοίξει μαγαζάκι με αμφιθέατρα και θα κάνει μαθήματα σε πλουσιόπαιδα, τα δίδακτρα θα είναι αστρονομικά και θα απευθύνονται στους μπαμπαδομαμάδες της εγχώριας και ξένης πλουτοκρατικής τάξεως. Επί του θέματος ακούγονται διάφορες τρέλες — τρέλες ακούγονται επί όλων των θεμάτων.

Διαβάστε περισσότερα ›
Οι γονείς σήμερα διστάζουν να πουν στο ανήλικο παιδί τι είναι ωφέλιμο και τι βλαβερό, αφού οι ίδιοι αμφιβάλλουν για όλα, κάτι που είναι εντελώς της μόδας. Αν όμως ως γονιός μιμείσαι τους νέους, δεν μπορείς να επιδράσεις πάνω τους. Κι εκεί είναι το πρόβλημα

Η ελληνική οικογένεια υπό παραίτηση

Άλλοτε στην Ελλάδα, ενώ η κοινωνία διαμελιζόταν, μέσα στα σπίτια η συσπείρωση των ατόμων κρατούσε καλά. Την ώρα που τα κόμματα, οι παρατάξεις, τα συμφέροντα συγκρούονταν μεταξύ τους, η οικογένεια μαζεμένη γύρω από το τραπέζι επιβεβαίωνε πως τα μέλη της θα ζούσαν συνασπισμένα και με οδηγό τους ένα ομαδικό ένστικτο επιβίωσης.

Διαβάστε περισσότερα ›
Η Αταλάντη τρέχει μακριά από τον Έρωτα. Λήκυθος της Αταλάντης, που αποδίδεται στον Δουρή (Αττική, περίπου 500-490 π.Χ.), Μουσείο Τέχνης του Cleveland

Ο Αριστοτέλης και η ψυχή κατά τον Εμπεδοκλή, τους Ορφικούς και τον Θαλή

«… πίστεψαν, φαίνεται, πως μέσα στα στοιχεία υπάρχει ψυχή, επειδή το όλο είναι ομοειδές με τα μέρη του. Ώστε είναι αναγκασμένοι να πουν, ότι και η ψυχή είναι ομοειδής με τα μέρη της, αν, πράγματι, τα ζώα γίνονται έμψυχα με το να παίρνουν μέσα τους ένα μέρος από το στοιχείο που τα περιβάλλει»

Διαβάστε περισσότερα ›
Αναθηματικό ανάγλυφο αφιερωμένο στο θεό Διόνυσο από ομάδα ηθοποιών μετά από κάποια παράσταση. Γύρω στο 400 π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. A votive relief dedicated to Dionysus by a group of actors after a show. Around 400 BC National Archaeological Museum.

Ο Αριστοτέλης, η εκδοχή της ψυχής ως αριθμός και η θεωρία των στοιχείων

«… αν, ακριβώς, η ψυχή απλώνεται σε ολόκληρο το σώμα που αισθάνεται, είναι αναγκαίο, αν η ψυχή είναι ένα σώμα, στον ίδιο τόπο να υπάρχουν δύο σώματα. Κι όσοι υποστηρίζουν ότι η ψυχή είναι αριθμός, πρέπει να πιστεύουν ότι σε ένα σημείο υπάρχουν πολλά σημεία ή ότι κάθε σώμα έχει ψυχή, αν ο αριθμός που είναι η ψυχή, και έρχεται στο σώμα, δεν είναι διαφορετικός, και άλλος από εκείνον των σημείων που υπάρχουν μέσα στο σώμα»

Διαβάστε περισσότερα ›
Βιβλία: Κώστας Λάμπος. Κοινωνική αν-Ισότητα & αταξικός ουμανισμός

Βιβλία: Κώστας Λάμπος. Κοινωνική αν-Ισότητα & αταξικός ουμανισμός

Η πολιτική φιλοσοφία, η κοινωνική και η οικονομική θεωρία των νεότερων χρόνων από τους θεμελιωτές τους και μέχρι σήμερα και με ελάχιστες εξαιρέσεις, αγνόησαν σε μεγάλο βαθμό τους φυσικούς νόμους που εξηγούν την ύπαρξη του Σύμπαντος και την εμφάνιση και την εξέλιξη της ζωής, αλλά και τους νόμους κίνησης των κοινωνιών.

Διαβάστε περισσότερα ›
Βιβλία: Γιάννης Ταχόπουλος. Με το νόμο του ξίφους. Η στάσις των Θεσσαλονικέων και η σφαγή τους στον ιππόδρομο το 390 μ.Χ.

Βιβλία: Γιάννης Ταχόπουλος. Με το νόμο του ξίφους. Η στάσις των Θεσσαλονικέων και η σφαγή τους στον ιππόδρομο το 390 μ.Χ.

Η στάση των Θεσσαλονικέων και η σφαγή τους στον ιππόδρομο της πόλης το 390 μ.Χ. είναι ένα θέμα που δεν έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τη νεοελληνική βιβλιογραφία. Πέρα από το βιβλίο του Κόλια το 1935, μόνο τρία εξειδικευμένα άρθρα στην ελληνόγλωσση βιβλιογραφία (1966, 1990 και 2006) ασχολούνται με το ζήτημα. Αντιθέτως στην ξενόγλωσση βιβλιογραφία, είναι πάρα πολλά τα άρθρα και τα κεφάλαια βιβλίων σχετικά με την ύστερη αρχαιότητα, τον Θεοδόσιο και τον Αμβρόσιο, τα οποία ασχολούνται με τα γεγονότα του 390.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αριστοτέλης, η ψυχή ως αρμονία και η τελική απόρριψη της κίνησης της ψυχής

Ο Αριστοτέλης, η ψυχή ως αρμονία και η τελική απόρριψη της κίνησης της ψυχής

Η εκδοχή της ψυχής ως ένα είδος αρμονίας ανάμεσα στις αντιθέσεις του σώματος δε φαίνεται να πείθει τον Αριστοτέλη: «Κι όμως, η αρμονία είναι μια ορισμένη αναλογία ή σύνθεση των πραγμάτων που αναμίχθηκαν, και η ψυχή δεν μπορεί να είναι τίποτε από τα δύο» (407b 35-37). Για να αιτιολογήσει αμέσως: «… ταιριάζει περισσότερο να μιλούμε για αρμονία σε σχέση με την υγεία, και γενικά τις σωματικές αρετές, παρά σε σχέση με την ψυχή. Κι αυτό γίνεται ολοφάνερο, αν κάποιος προσπαθήσει να αποδώσει τα πάθη και τα έργα της ψυχής σε ένα είδος αρμονίας· γιατί είναι δύσκολο να τα συναρμόσει»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ονομαστικές γιορτές: Φτώχεια, γλέντια και… πονηρές απαγορεύσεις!

Ονομαστικές γιορτές: Φτώχεια, γλέντια και… πονηρές απαγορεύσεις!

Σε πολλά σπίτια δεν ηύρισκες ούτε μία καρέκλα! Κάθονταν όλοι καταή, σταυροπόδι. Το χειμώνα στο τζιάκι πυροκοπά (δίπλα στη φωτιά)! Αλλά και ποιος να πρωτόπιανε το τζιάκι (ενν. ποιος να καθόταν πρώτος), στο τζιάκι ήταν για τ’ς γερόντ’ς και για τ’ς μ’σαφ’ραίους! Άμα ήταν γάμος, στο τζιάκι κάθονταν ο νούνος!

Διαβάστε περισσότερα ›