Η αυτοδιοίκηση της Στερεάς Ελλάδας είχε γενικά τα ίδια χαρακτηριστικά με της Πελοποννήσου. Και εδώ υπάρχουν κοτζαμπάσηδες και επαρχιακές συνελεύσεις, αλλά ποτέ δεν έφτασε στο επίπεδο της Πελοποννήσου. Κυριότερη αιτία, κατά τον Νικ. Μοσχοβάκη, ήταν οι κλεφταρματωλοί των ορεινών, για τους οποίους σημειώνει: «…αι ορειναί επαρχίαι, ούσαι η εστία των αρματωλών και καπετάνων, μεγίστην ασκούντων επιρροήν, απετέλουν ήκιστα προσφυές έδαφος εις ανάπτυξιν συστήματος πολιτικής αυτοδιοικήσεως».

Η εικόνα της αντιβασιλείας αμαυρώθηκε ακόμη περισσότερο στα μάτια της ελληνικής κοινής γνώμης, όταν ξεκίνησαν διώξεις ενάντια σε καταξιωμένους και επιφανείς αγωνιστές της επανάστασης. Μεταξύ των διωκομένων ήταν και ο Θεοδ. Κολοκοτρώνης, η καταδίκη του οποίου ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων. Η προσπάθεια αυτή της αντιβασιλείας είχε δυο κυρίως στόχους, να περιοριστεί η επιρροή των ρωσόφιλων «ναπαίων» και να χτυπηθεί η προηγούμενη στρατιωτική ηγεσία των ατάκτων.

Το αθώο αίμα του Ρήγα προετοίμασε την ταχεία εξάλειψη των βάρβαρων τυράννων και γρήγορα θα εμφανιστούν οι οπαδοί του. Τότε λοιπόν θ’ αποδείξουμε κι εμείς στην πράξη την ευγνωμοσύνη μας προς αυτόν, υψώνοντας στο κέντρο της ελεύθερης Ελλάδας στεφάνια δόξας και μνημεία της νίκης μας (θριάμβους), ως μνημόσυνο για τον ένδοξο αυτόν άνδρα, που στάθηκε αρχηγός και πρωτεργάτης στην απελευθέρωση της.

Ἔτζι ἐβάλαμεν τὰ μαῦρα ὅλοι· μισὴ ὥρα ἐστάθη σιωπὴ ποὺ δὲν ἔκρινε κανένας, ἀλλ᾿ ἐμέτραε καθένας μὲ τὸν νοῦν του τὸν ἀφανισμόν μας. Βλέποντας ἐγὼ τὴ σιωπήν ἐσηκώθηκα εἰς τὸ πόδι, καὶ τοὺς ὡμίλησα λόγια διὰ νὰ ἐμψυχωθοῦν. Τοὺς εἶπα, ὅτι τὸ Μισολόγγι ἐχάθη ἐνδόξως, καὶ θὰ μείνει αἰώνας αἰώνων ἡ ἀνδρεία».

Τέλος πάντων, βλέποντας ένα τόσο μικρό χωριό, με χίλιους μόνο μαχητές που το υπερασπίζονται, χωρίς καμιά μάθηση και προετοιμασία, να φυλάσσεται σώο τόσα χρόνια εναντίον ενός τόσο μεγάλου τυράννου, ας συλλογιστούν προσεκτικά πόσο μεγάλα κατορθώματα φέρνει η ελευθερία κι ας βεβαιωθούν πλέον, ότι το όνομα και μόνο της ελευθερίας φτάνει για να δειλιάσουν οι άνανδρες καρδιές όλων των μιαρών τυράννων της γης.

Υπάρχει όραμα. Ακούω συχνά που μου λένε ότι δεν υπάρχει όραμα. Δεν είναι αλήθεια. Εάν δείτε τη δική μας δουλειά, τα κείμενα που έχουμε γράψει τα τελευταία 30 χρόνια… Υπάρχει το όραμα και άλλων ανθρώπων. Αλλού είναι το πρόβλημα, όταν το όραμα δεν μπορεί να κοινοποιηθεί και να γίνει κίνημα, τότε εκεί κάτι συμβαίνει. Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη οράματος, είναι ψέμα ότι δεν υπάρχει όραμα. Το πρόβλημα είναι ο ενστερνισμός του οράματος, να μπορέσουμε να το κάνουμε δικό μας πρώτα απ΄όλα.

Ο Αδαμάντιος Κοραής αυτοβιογραφούμενος «Ενεκρώθησαν λοιπόν τόσο πολύ οι ρωμαίοι οπού χρειάζεται θαύμα θείον δια να τους αναστήση; Όχι βέβαια! Παύσον την τυραννίαν των τούρκων, και την αλαζονικήν φιλαρχίαν των καλογήρων και εις διάστημα ολίγων χρόνων οι ρωμαίοι θέλουν σοφισθώσιν […]

Έτσι, του αείμνηστου Λεωνίδα η γενναία απόφαση έφερε την ελευθερία όλης της Ελλάδας και γέμισε τους βαρβάρους με ανυπόφορη ντροπή. Ω μεγαλόψυχε και θαυμάσιε Λεωνίδα! Ω τρισευτυχισμένη (πανολβία) Ελλάδα που αξιώθηκες τέτοια λαμπρή τύχη! Ιδού ο καρπός των καθημερινών αγώνων που έδωσαν τα παιδιά σου. Ιδού τα θαυμαστά αποτελέσματα των φοβερών νόμων του μεγάλου Λυκούργου!

Κατεβάστε δωρέάν: Ψηφιακό Αρχείο Ιωάννη Καποδίστρια

Επιτέλους, ποιός, σε όποια κατάσταση κι αν βρίσκεται, δε θ’ αναγνωρίσει τη μεγάλη ωφέλεια της ελεύθερης ζωής; Σ’ αυτήν, ο πραματευτής βρίσκει ασφάλεια στην περιουσία του (εις το έχειν του), ο τεχνίτης έπαινο για τα έργα του κι ο παντρεμένος βεβαιότητα για την τιμή του· ο νέος έχει ευρύχωρο δρόμο για ν’ αναπτύξει τη φυσική κλίση του και να δείξει την εξυπνάδα του· αναμφίβολα, ο στρατιώτης θα ευεργετηθεί για τις ηρωικές πράξεις του· ο φτωχός δε φοβάται την ατιμία, αλλά βρίσκει συμπάθεια και βοήθεια στις δυστυχίες του και όχι ανυποληψία και ύβρεις· τέλος πάντων, κάθε καλός άνθρωπος βλέπει φανερά την ανάγκη της ελεύθερης ζωής και μόνον ο κακός θα διαλέξει τη δουλεία· αδελφοί μου, αυτό είναι φανερό, κι εσείς πολύ καλά πρέπει να το καταλάβετε.