Κατηγορία: Παιδεία

Ο Αριστοτέλης, η ψυχή ως αρμονία και η τελική απόρριψη της κίνησης της ψυχής

Ο Αριστοτέλης, η ψυχή ως αρμονία και η τελική απόρριψη της κίνησης της ψυχής

Η εκδοχή της ψυχής ως ένα είδος αρμονίας ανάμεσα στις αντιθέσεις του σώματος δε φαίνεται να πείθει τον Αριστοτέλη: «Κι όμως, η αρμονία είναι μια ορισμένη αναλογία ή σύνθεση των πραγμάτων που αναμίχθηκαν, και η ψυχή δεν μπορεί να είναι τίποτε από τα δύο» (407b 35-37). Για να αιτιολογήσει αμέσως: «… ταιριάζει περισσότερο να μιλούμε για αρμονία σε σχέση με την υγεία, και γενικά τις σωματικές αρετές, παρά σε σχέση με την ψυχή. Κι αυτό γίνεται ολοφάνερο, αν κάποιος προσπαθήσει να αποδώσει τα πάθη και τα έργα της ψυχής σε ένα είδος αρμονίας· γιατί είναι δύσκολο να τα συναρμόσει»

Διαβάστε περισσότερα ›
Πλάτωνας (αριστερά) και ο Αριστοτέλης (δεξιά), λεπτομέρεια από τη Σχολή των Αθηνών, Ραφαήλ.

Ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας και ο τρόπος που κινείται η ψυχή

«Πρώτα πρώτα, όμως, δεν είναι σωστό να λέει ότι η ψυχή είναι μέγεθος· γιατί είναι φανερό πως, την ψυχή του σύμπαντος, τη θέλει να είναι όπως, για παράδειγμα, αυτό που ονομάζουν νου· […] Ο νους, όμως, είναι ένας και συνεχής, όπως ακριβώς η νόηση· και η νόηση και τα νοήματα· και τα τελευταία, με το να διαδέχονται το ένα το άλλο, αποτελούν ενότητα, όπως ο αριθμός, αλλά όχι όπως το μέγεθος»

Διαβάστε περισσότερα ›
Γερμανοί στρατιώτες προελαύνουν στο ελληνικό έδαφος

Ο Πολωνός αιχμάλωτος στην Κατοχή… ήταν Ρώσος αξιωματικός!

«Οι Γερμανοί αυτόν τον Ρώσο, πο’ ’κανε (υποκρινόταν) ότι ήταν Πολωνός, τον είχαν για ορτινάντζα. Έτσι τ’ς έλεγαν αυτ’νούς που ’χαν για βοηθούς, τ’ς αιχμαλώτους, σαν υπηρέτες τ’ς είχαν όλοι οι αξιωματικοί, να τ’ς ψωνίζουν, να κ’βαλάν πράματα, να τ’ς λουστρίζουν τ’ς μπότες, να τ’ς σιάσουν τα ρούχα, να τα τ’νάξουν, να τα βάνουν στ’ς κρεμάστρες…. Μέχρι και τα λουριά απ’ τ’ν εξάρτυση γυάλιζαν. Οι Γερμανοί ήταν… τ’ κουτιού! Δεν έκαναν τέτοιες δ’λειές. Α, μπα… Οι Γερμανοί αξιωματικοί έτρωγαν σε λέσχες, οι φαντάροι τ’ς στ’ς στρατώνες…

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αριστοτέλης, οι προγενέστερες περί ψυχής φιλοσοφικές προσεγγίσεις  και οι προβληματισμοί για το ζήτημα της κίνησης

Ο Αριστοτέλης, οι προγενέστερες περί ψυχής φιλοσοφικές προσεγγίσεις  και οι προβληματισμοί για το ζήτημα της κίνησης

«Ο Αναξαγόρας, τώρα, φαίνεται πως θεωρεί την ψυχή και το νου διαφορετικά πράγματα […] αλλά αντιμετωπίζει και τα δύο ως μία φύση· με τη διαφορά, βέβαια, ότι θέτει κυρίως το νου ως αρχή όλων των πραγμάτων· ισχυρίζεται, λοιπόν, ότι μόνος αυτός, από τα όντα, είναι απλός, αμιγής και καθαρός. Αποδίδει όμως και τα δύο, την ικανότητα να γνωρίζει και να δίνει κίνηση, στην ίδια αρχή, λέγοντας ότι ο νους έχει δώσει κίνηση στο σύμπαν»

Διαβάστε περισσότερα ›
Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Πώς βγήκε η φράση «Δεν περνά η μπογιά της.»

Όπως κατά την αρχαιότητα, έτσι και στον Μεσαίωνα διάφοροι μικροπωλητές περιφέρονταν στους δρόμους των πόλεων διαλαλώντας τα εμπορεύματά τους· ανθρακοπώλες, λαχανοπώλες, υφασματοπώλες, ράφτες, γυναίκες που πουλούσαν χόρτα ή φρούτα προσκαλούσαν τις οικοδέσποινες ν’ αγοράσουν τα εμπορεύματά τους: «κυράδες, προκύψατε, επάρετε» ή «αρχόντισσες, εδώ τα καλά…» Μεταξύ των μικροπωλητών αυτών υπήρχε και μια τάξις γυναικών, οι οποίες πουλούσαν πόρτα-πόρτα διάφορα ψιμύθια ή ευθειάσματα ή φυκάρια, όπως τα έλεγαν τότε, απαραίτητα για τις κομψευόμενες γυναίκες.

Διαβάστε περισσότερα ›
Τι… μαγειρεύουμε με τις λέξεις;

Τι… μαγειρεύουμε με τις λέξεις;

Οι μεταφορές στη γλώσσα δεν είναι απλώς γλωσσικά μέσα για να εμπλουτίσουμε εκφραστικά τον λόγο μας, αλλά ο τρόπος να δώσουμε την κατάλληλη βιωματική ακρίβεια σε νοηματικό περιεχόμενο που θα ήταν σχεδόν επικοινωνιακά ρηχό, αν δηλωνόταν κυριολεκτικά. Δεν είναι τυχαίο ότι ο απλός, άτυπος, καθημερινός, εκφραστικός λόγος (σε αντίθεση με τον τυπικό, επίσημο και ακαδημαϊκό) είναι το προνομιακό πεδίο της μεταφοράς.

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Δημόκριτος και η υλιστική αντίληψη των φαινομένων

Ο Αριστοτέλης, ο Δημόκριτος και η υλιστική αντίληψη των φαινομένων

Η εκδοχή που θέλει το σώμα και την ψυχή να αποτελούν αδιάσπαστο σύνολο, καθώς μόνο έτσι νοηματοδοτείται η ύπαρξη (από μόνο του δεν υφίσταται ούτε το ένα ούτε το άλλο), δεν μπορεί παρά να προχωρήσει και στο επόμενο συλλογιστικό βήμα: «… αν έτσι έχει το πράγμα, είναι φανερό πως τα πάθη είναι μορφές που πραγματώνονται μέσα στην ύλη»

Διαβάστε περισσότερα ›
Ο Αριστοτέλης (384 π.Χ. - 322 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και επιστήμονας που γεννήθηκε στα Στάγειρα της Χαλκιδικής. Άγαλμα στη φερώνυμη πλατεία της Θεσσαλονίκης.

Ο Αριστοτέλης και το αδιάσπαστο της ψυχής με το σώμα

«Αν, λοιπόν, κάποια από τις λειτουργίες ή τα πάθη της ψυχής τής ανήκει, η ψυχή θα μπορούσε να υπάρχει ξέχωρα από το σώμα· αν, όμως, τίποτα δεν τής ανήκει, δεν μπορεί να υπάρχει χωριστά…» (403a 11-13). Κατά συνέπεια: «Φαίνεται έτσι πως, και τα πάθη της ψυχής, όλα συνδέονται με κάποιο σώμα· το θάρρος, η πραότητα, ο φόβος, ο οίκτος, η τόλμη, επίσης η χαρά και η αγάπη και το μίσος· γιατί όταν εμφανίζονται αυτά, πάσχει και το σώμα με κάποιον τρόπο»

Διαβάστε περισσότερα ›
Σχολικό έτος 1929-1930: Νόμος και τάξη…

Σχολικό έτος 1929-1930: Νόμος και τάξη…

«Κάθι προυί η μάνα μ’ έβραζι τραχανά ή γάλα… Ή κανιά πίτα αν είχι φκιάσει του βράδυ… Οι γ’ναίκις τότι μαέριβαν του βράδυ, γιατί δούλιβαν ούλη μέρα στα χουράφια… Στου σκουλειό δεν έτρουγαμαν τίπουτα… Του μισημέρι π’ μας σκόλαγι ου δάσκαλους, έτρουγαμαν μια κι καλή… Τα βλαχόπ’λα (οι συμμαθητές της που ήταν παιδιά μετακινούμενων κτηνοτρόφων και περπατούσαν μέχρι και δύο ώρες για να έρθουν στο σχολείο) έπιαναν κάναν ίσκιου (δηλ. κάθονταν σε σκιερό μέρος) για να φάν’… Ψουμουτύρι έτρουγαν κάθι μέρα αυτά τα πιδιά…»

Διαβάστε περισσότερα ›
Εικόνα 3: Ρατσισμός (διαφάνειες στο slideshare)

Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας: Ο ρατσισμός

Στο διδακτικό σενάριο, παρουσιάζεται μία μέθοδος για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Αφορά στη διδασκαλία του «Ρατσισμού» στη Γ΄ Γυμνασίου, στο πλαίσιο της 3ης ενότητας της Νεοελληνικής Γλώσσας: «Είμαστε όλοι ίδιοι. Είμαστε όλοι διαφορετικοί». Στοχεύει στην απόκτηση γνώσεων για τον ρατσισμό, παρουσιάζοντας διάφορες μορφές του. Μέσω της πλατφόρμας eClass, υποδεικνύονται αναφορές στο ηλεκτρονικό σχολικό βιβλίο και σε εκπαιδευτικά blogs.

Διαβάστε περισσότερα ›