Στον Όμηρο (Η478-79) η φράση «χλωρὸν δέος» λέγεται για τον φόβο: «παννύχιος δέ σφιν κακὰ μήδετο μητίετα Ζεὺς / σμερδαλέα κτυπέων· τοὺς δὲ χλωρὸν δέος ᾕρει·» Απόδοση: «κι ολονυχτίς κακά ο βαθύγνωμος ο Δίας τους μελετούσε / βροντώντας δυνατά, κι ολόχλωμη τους έκοβε τρομάρα.»

Μόνον ὁ Γιάννης τῆς Κ᾽σάφους τελευταῖον εἶπεν ὅτι «δὲν τοῦ γεμίζει τὸ μάτι κι αὐτὸς καὶ τὸ μαγαζί του». Ὁ κάπηλος ἐπειράχθη τότε, καὶ ἤρχισε νὰ τοὺς ὀνειδίζῃ σκληρῶς, ἀλλ᾽ ὁ Κωνσταντὴς ὁ Καλόβολος, μὲ ἀτάραχον μειδίαμα, τοῦ εἶπεν ὅτι «ἂν θέλῃ νὰ ἔχῃ μαγαζί, πρέπει νὰ ἔχῃ καὶ κοιλιὰ σὰν τὸ μαγαζί του, μεγαλύτερη μάλιστα ἀπ᾽ τὸ μαγαζί του».

Όταν έφτασαν στην Γένοβα, οι αρχές δεν άφησαν τα παιδιά να περάσουν τα τείχη της πόλης. Η φρουρά της πόλης τους πήγε στην παραλία για να φύγουν (όταν θα άνοιγε η θάλασσα), η οποία παρά τις προσευχές δεν άνοιξε· δεν άνοιξα ούτε στη Μασσαλία για να περάσουν «και να φτάσουν στην Ιερουσαλήμ με στεγνά πόδια», «όπως τους διαβεβαίωναν οι αρχηγοί τους» και αυτά προσευχόταν για το θαύμα μάταια για μέρες.

Αρχαιολογικά ευρήματα από το Μετρό της Θεσσαλονίκης (φωτογραφίες)

«Με τρομάζουν 80 χιλιάδες άτομα που συνδιασκεδάζουν» συνέντευξη με τον Θάνο Μικρούτσικο «Η επικοινωνία του κόσμου με τη μουσική δεν γίνεται μέσα απ’ ό,τι λέμε λαϊκό, αλλά λαϊκίστικο. Και τα κόμματα, δεν είναι αμέτοχα σ’ όλη αυτή την νοοτροπία, που […]

Ο ακρατής, ως δέσμιος των παθών του, υποκύπτει σε αυτά παραβιάζοντας κάθε έννοια μέτρου και λογικής. Η αδυναμία διατήρησης της ισορροπίας μετατρέπει την υπερβολή σε συνθήκη ζωής οδηγώντας τη συμπεριφορά στο ανεξέλεγκτο. Γι’ αυτό και ο ακρατής δεν είναι περήφανος για τα πάθη του. Γιατί ξέρει ότι τον βλάπτουν, ότι δηλαδή τον αδικούν.

Ο κόμης Choiseul- Gouffier διαμηνύει στον Fauvel: «Άρπαξε ό,τι μπορέσης. Μην αφήνεις καμία ευκαιρία για λαφυραγωγία στην Αθήνα και στην περιοχή της. Ξεσήκωσε ό,τι περνάει από το χέρι σου. Μη λυπάσαι ούτε ζωντανούς ούτε πεθαμένους».

*Υπηρέτρα* *Το Σπιτάκι Στο Λιβάδι* *Φώτα Ολόφωτα* *Ωχ, Βασανάκια* *Το Καμίνι* *Το Μυρολόγι Της Φώκιας* *Ο Έρωτας Στα Χιόνια*

Η ντροπή της φαλλοκρατίας

Συμβαίνει όμως ότι ενώ οι αμέτρητοι ηλίθιοι μπορούν να συνταιριάσουν τις πεντέξι ανόητες αντιλήψεις τους, οι ελάχιστοι νοήμονες, έχοντας ξεχωριστή προσωπικότητα καθένας, έχουν και ξεχωριστές ιδέες.

Φεμινιστικό κίνημα

Αλεξάντρ Ισάγιεβιτς Σολζενίτσιν Κείμενο: Κωστής Παπαγιώργης «Όταν ένα καράβι έχει 99 τρύπες στο κύτος του, και από τις καλύτερες προθέσεις να διαπνέεται κανείς, είναι αδύνατο να τις φτιάξει όλες αμέσως». Ο άνθρωπος που μιλάει έχει γράψει, μεταξύ άλλων, το Αρχιπέλαγος […]

Από χαρακτήρα, ο Παπαδιαμάντης δεν έπινε για να ξεσπάσει, για να αλλάξει τον κόσμο γύρω του ή να φανερώσει τα κρυφά που τον καταδυνάστευαν. Το κρασί, αντίθετα, του χάριζε μια εσωτερική γαλήνη, το σπίθισμα της πνευματικής μεταρσίωσης που τόσο το είχε ανάγκη, και τόσο τίμησε τους τόπους όπου σύχναζε και τους συμποτικούς αδελφούς.

Σκίτσα του Αρκά.

Σκίτσα του Αρκά.

Ο Κώστας Γραμματόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916 και καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κατά τα έτη 1934-1940, έχοντας καθηγητή ζωγραφικής τον Ουμβέρτο Αργυρό και χαρακτικής τον Γιάννη Κεφαλληνό.

«Οκτώβρη και δεν έσπειρες, στάρι μην περιμένεις.», «Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οκτώ σπυριά δεν κάνεις.», «Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οχτώ σωρούς δεν έκανες.», «Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ’ αλώνι.»

Μια φανταστική ιστορία για ένα μέλλον που θα μπορούσε να είναι η κοντινή μας πραγματικότητα, ένα μυθιστόρημα με πρωτότυπη γραφή και εξαιρετική πλοκή, ενορχηστρωμένο με εκπληκτική μαεστρία.

«Σχολικός εκφοβισμός» – «Bullying»

Ἀπρόντο, τσούπα, τῆς εἶπε, ἀλέστα, καὶ μὴ τσινιάζῃς. Ντούρμα γαμπρὸς ἔρχεται γυρεύοντα· σὰν τ᾿ μπούφ᾿ τοὺ π᾿λί, σοῦ ᾽ρθε… Θιὸς τόνε στέλνει. Ἒμ προικιὰ δὲ γυρεύει, ἒμ κοριτσιάτικο σοῦ δίνει… Τί ἄλλο θέλεις, κορίτσι;… Τί κάνει πὼς ἔχει ἄνθρωπος δυὸ παιδάκια;…

«Τα παχιά πρόβατα κουρσεύουνται, κουρσεύουνται τα βόδια, / τα ξανθοκέφαλα αγοράζουνται φαριά και τα τριπόδια· / μόνο η ζωή του ανθρώπου, ως ξέφυγε της δοντωσιάς το φράχτη, / πίσω δε γέρνει, δεν κουρσεύεται, δεν πιάνεται ποτέ της.»

Αποκαλύπτοντας το ρεμπέτικο και πλάθοντας, μέσα και πέρα απ’ αυτό, τη δική του, τόσο προσωπική κι απαρόμοιαστη, μουσική, έπλαθε το «μέλος» μιας ρωμιοσύνης μυθικής όσο και γήινης, έφερνε στο φως ό,τι ατόφιο κι αμασκάρευτο περιέκλεινε.

«Όποιος παραπολλά πιάνει πολλά του πέφτουν.», «Όποιος σε πολλά ξαμώνει κανένα δεν κρατεί σφιχτά.», «Όποιος πολλά καταπιάνει λίγα βγάνει πέρα.», «Όποιος πολλά καταπιάνει μονομιάς κανένα δεν καταφέρνει καλά.»

Κ.Π. Καβάφης: Τρώες

Σεφέρης Γιώργος: O γυρισμός του ξενιτεμένου

“Κύκνειο άσμα”. Η φράση προήλθε από την παράδοση ότι ο κακόφωνος κύκνος, όταν διαισθανθεί τον θάνατό του, κελαηδεί με γλυκιά φωνή. “Κύκνειο άσμα” είναι το τελευταίο έργο πνευματικού δημιουργού, πριν από τον θάνατό του.

Οδυσσέας Ελύτης: «Περί Ευρώπης»

Σύμφωνα με τη βιβλική αφήγηση, ενώ ο Λωτ και η οικογένειά του απομακρύνονταν από τα Σόδομα, για να αποφύγουν τη θεϊκή καταστροφή, η γυναίκα του Λωτ παρήκουσε την εντολή του Θεού και κοίταξε πίσω της, με αποτέλεσμα να γίνει “στήλη άλατος”.

Κ.Π. Καβάφης: «Εύνοια του Αλεξάνδρου Βάλα» διαβάζει: Σουλιώτης Μίμης, Ανέκδοτη ηχογράφηση, Αθήνα 2002   A δεν συγχίζομαι που έσπασε μια ρόδα του αμαξιού, και που έχασα μια αστεία νίκη. Με τα καλά κρασιά, και μες στα ωραία ρόδα την νύχτα […]

Κάπου ἐκεῖ κοντὰ στοὺς Λαιστρυγόνες / ἀγκαστρώσαμε ὅλες τὶς γοργόνες.

«..με την αντρεία του πλήθος δύνεται στη μάχη να σκοτώσει· / πα στον ανθό της είναι η νιότη του και πλήθια η δύναμη της.»

Ποῦ ‘ ναι ἡ πρώτη ἐμορφιά σου, ποῦ ‘ ναι ἡ πρώτη ἐμορφιά σου / καὶ τὰ κάλη σου, Νεραντζούλα, καὶ τὰ κάλλη σου, / – Φύσηξε Βοριᾶς κι ἀέρας, φύσηξε Βοριᾶς κι ἀέρας /
καὶ τὰ τίναξε, Νεραντζούλα, καὶ τὰ τίναξε.

Ὁ μικρὸς Ἀλέξανδρος φοίτησε στὸ Δημοτικὸ Σχολεῖο τῆς Σκιάθου (1856 ἕως 1860), ὅπου φέρεται ἐγγεγραμμένος μὲ τὸ ὄνομα Ἀλέξανδρος Παπὰ Διαμάντης, στὸ Ἑλληνικὸ Σχολεῖο Σκιάθου (1860-1862), μὲ τὸ ὄνομα Ἀλέξανδρος Παπὰ Ἀδαμαντίου καὶ στὸ Σχολαρχεῖο Σκοπέλου (στὴν Γ´ τάξη, κατὰ τὸ σχολικὸ ἔτος 1865-1866), μὲ τὸ ὄνομα Ἀλέξανδρος Ἀδαμαντίου ἱερέως.

Η μάχη της Μαγνησίας πραγματοποιήθηκε το 190 π.Χ. ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Ρωμαίους στη Μαγνησία του Σιπύλου, κατά τη διάρκεια των πολέμων των Ρωμαίων για την κατάκτηση της Ελλάδας.

«Τώρα, Κύριε, μπορείς να με πάρεις ειρηνικά, όπως μου υποσχέθηκες, διότι είδαν τα μάτια μου τον Σωτήρα…»

Οι μετέχοντες εις την Κυβέρνησιν διανέμουν μεταξύ των, αναλόγως της πολιτικής των ισχύος, ωσάν να επρόκειτο περί πατρικής των κληρονομίας, όλας τας θέσεις, από των πρεσβευτών και των νομαρχών μέχρι των θέσεων των ιερέων του Α Νεκροταφείου, και τας προσφέρουν εις τους οπαδούς των εις αντάλλαγμα αμφιβόλων υπηρεσιών.

Παλιά γαλλική γκραβούρα του 1812 που παριστάνει ερείπια ρωμαϊκής στοάς που υπήρχε στην Θεσσαλονίκη, βόρεια της Εγνατίας.

«Η γουρούνα αγάλια αγάλια και τα γουρουνόπουλα τρεχάλα, φτάνουν ίσια στο κουμάσι.», «Γουρούνια παλεύουν; Βροχή θάχουμε.», «Μήτε γουρούνια είχ’ ο παπάς, μήτε και θέλει νάχει.»

― Γιά νὰ σοῦ πῶ, κὺρ Γιάννη, εἶπε μεθ᾽ ὑποζέοντος θυμοῦ ὁ καλόγηρος· εἶναι μιὰ παροιμία ποὺ λέγει: Ἐκεῖνος πὄχει τὰ γένεια, ἔχει καὶ τὰ χτένια. ― Τὸ ξέρω, πάτερ Σαμουήλ, ἀπήντησεν ὁ κὺρ Γιάννης, μὰ εἶναι καὶ μιὰ ἄλλη ποὺ λέει: ὅποιος μ᾽ θέλει τὸ καλό μ᾽, μὲ κάνει καὶ κλαίω.»

Καβάφης, ο ποιητής της Ιστορίας

«Το μάτι του νοικοκύρη κοπρίζει το χωράφι.», «Ο τρελός ο νοικοκύρης ξέρει πλειότερα απ’ όλους.», «Ο νοικοκύρης κουβαλάει με τη βελόνα κι η νοικοκυρά σκορπάει με τον τροβά.», «Βγάλε φωνή του νοικοκύρη ν’ αστοχήσει το δικό του.»

« Ἄχ! δὲ ξέρεις παιδί μ᾽, ἀπ᾽ αὐτά. Τὸ ψάρι, ἐνῷ θαρρεῖς ὅτι τὸ κρατεῖς, ἔξαφνα γλιστράει καὶ φεύγει. «Χάνος εἶμαι, χάνομαι… μπέρκα ᾽μαι, δὲν πιάνουμαι… γιοῦλος εἶμαι σὲ γελῶ… καὶ τὰ δίχτυα σου χαλῶ».

Μὲ ὅποιον κόμμα νικήσῃ, θὰ εἶναι φίλοι καὶ οἱ δύο, ἀφοῦ θὰ εἶναι ὁ εἷς. «Ὅποιος γάιδαρος, κι αὐτοὶ σαμάρι».

Ὁ γερο-Γατζῖνος μοῦ ἔκαμε καφέν, χωρὶς νὰ τοῦ παραγγείλω. Δὲν ἦτο ἡ ὥρα τώρα δι᾿ ὁμιλίαν. Εἰς τὰς ὥρας τοῦ ροδίνου λυκαυγοῦς κανὲν τοιοῦτον δὲν ἔχει τὸν τόπον του. Δὲν εἶχε σκάσει ἀκόμη τ᾿ ἀφιόνι.

Με την έλξη, τη λατρεία των πραγμάτων και τη σκλαβιά τους όλοι βρίσκουμε τον μπελά μας. Εκ παραδόσεως, όλα τα οχληρά κουσούρια τα ανακαλύπτουμε πρώτα στους γύρω μας. Τι έχει πάθει ο Μάκης με το αυτοκίνητό του και το προσέχει σαν νεογέννητο;

«Κάθε πράγμα με το “χου” του.»

«Του δουλευτή μισό ψωμί και του τεμπέλη ένα (δίνει ο Θεός).», «Ο τεμπέλης δουλειά δεν είχε και ζύγιαζε τ’ αρχίδια του.», «Κείται ο βους [= το βόδι] κι η ουρά του πίνει.» [= για οκνηρούς και φυγόπονους.], «Του τεμπέλη το καρβέλι είναι διπλό.»

Ιστορία της Βυζαντηνής [sic] λογοτεχνίας / Κρουμβάχερ, μεταφρασθείσα υπό Γεωργίου Σωτηριάδου, T. A’. Εν Αθήναις: Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου, 1897.

«Αξιώθηκε η νύφη μας το Σάββατο το βράδυ.», «Η νύφη μας την εμορφιά στην κεφαλή την έχει.», «Νύφη, άναψε κερί, να σε ψειρίζω.», «Όλα τα στραβά ψωμιά της νύφης.», «Όσο νάβγει νάμπει η νύφη ήβγαν του γαμπρού τα μάτια.» και «Έκλασ’ η νύφη, σχόλασ’ ο γάμος.»

Ωρέ τι θα μπόραγα να κάνω αν δεν ήτανε το καθημερινό χαμαλίκι. Θα μπορούσα νάχα πράξει αλλοιώς και να μην υπήρχε το χαμαλίκι.

«Μ’ ευγενικό κουβέντιαζε και ξόδευε το βιος σου.» «Το βιος μου για τη βια μου.» «Ελάτε εσείς οι γνωστικοί να φάτε του τρελού το βιος.», «Το ξένο βιο ο καλόγερος για την ψυχή του δίνει.» και «Μ᾿ ένα κεφάλι γεράζει ο άνθρωπος και δε γεράζει μ᾿ ένα βιο.»

«…ἀκούμβησεν. Ἐσκέπτετο τὸ ἄστατον τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων. Ἄσκ ὀλσοὺν τσιβιρινέκ. Χαρὰ σ’ ἐκεῖνον ποὺ ξέρει νὰ τὸν γυρίζῃ, τὸν κόσμον αὐτόν.»

Στην Τρίπολι, λέει, επρόκειτο να στηθή πρόσφατα ανδριάς του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, που παραγγέλθηκε στην Ιταλία, επί τη ευκαιρία των εορταζομένων 150 χρόνων. Του ανδριάντος φθάσαντος, λοιπόν, μέσα σε μεγάλο ξύλινο κιβώτιο ετέθη ζήτημα… φορολογίας απ’ τους τελωνειακούς.

«Το μάτι του νοικοκύρη κοπρίζει το χωράφι.», «Ο τρελός ο νοικοκύρης ξέρει πλειότερα απ’ όλους.», «Ο νοικοκύρης κουβαλάει με τη βελόνα κι η νοικοκυρά σκορπάει με τον τροβά.», «Δύο άκρες έχει το μπαστούνι, μια του μουσαφίρη κι άλλη του νοικοκύρη.»

«Αν τινάξει ο μυλωνάς τα ρούχα του, κάνει πίτα και κουλούρια.», «Κουλούρα φτιάνει ο μυλωνάς τινάζοντας τα γένια.», «Αλεστικά φουρνιάτικα του μυλωνά ‘ναι η πίτα.», «Από μυλωνάς, δεσπότης.» και το ειρωνικό «Από της μυλωνούς τον κώλο ορθογραφίαν γυρεύεις;»

Κ.Π. Καβάφης: «Η Σατραπεία». διαβάζει: Φασουλής Σταμάτης, Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα [βιβλίο και cd], Εκδόσεις Καστανιώτη, 2005

Ἦτο βέβαιος ὅτι ἐκλεγόμενος βουλευτής, θὰ ὠφελεῖτο εἴκοσι πέντε ἢ τριάντα χιλιάδας, τὸ ὀλιγώτερον. Ἄ! ἦτον πολὺ «κωλοπετσωμένος». Ἐν πρώτοις, ὅταν ἐπρόκειτο νὰ διορίσῃ ὑπάλληλον, θὰ τοῦ ἔλεγε «μ᾽ δίνεις τὰ μισά;» πρὶν ἀποφασίσῃ νὰ δώσῃ μπιλιέτο.

Αν δώσει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνο το ζευγά που ’χει πολλά σπαρμένα. Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή; Κάλλιο Μάρτης στις γωνιές παρά Μάρτης στις αυλές. Αλί στα Μαρτοκλάδευτα και στ’ Απριλοσπαρμένα.

Ούτε κότες έχω, ούτε την αλούπω φοβάμαι. Είδε κι η αλούπω τον κώλο της κι έπεσε του πεθαμού. Όποιος έχει ορνίθια, με την αλεπού μαλώνει. Εις το δόκανο δεν μπαίνει δυο φορές η αλούπω. Η αλεπού, βλέποντας να καλιγώνουν τ΄ άλογο, σήκωσε κι αυτή το ποδάρι της.

Του πετιμεζά η κόρη παίρνει άντρα τον ξυδά. Και του κρομμυδά η κόρη παίρνει άντρα τον σκορδά. [Λου. Επί των δυσαναλόγων.] Εγώ καλά παντρεύτηκα κι ας κλαίει όποιος με πήρε. Ήθελ’ ο φτωχός να παντρευτεί και νύχτα δεν ευρέθη.