22 Ιουνίου 2020 at 22:52

Για τα νέα ωρολόγια προγράμματα

από

Για τα νέα ωρολόγια προγράμματα

Του Τάσου Χατζηαναστασίου*

Τα ωρολόγια προγράμματα στο σχολείο, οι ώρες δηλαδή που προβλέπονται για κάθε διδακτικό αντικείμενο την εβδομάδα, υπό φυσιολογικές συνθήκες διαμορφώνονται με βάση την αντίληψη της κάθε κυβέρνησης και των κοινωνικών δυνάμεων που αυτή εκπροσωπεί για το σχολείο και τις ανάγκες της κοινωνίας· στην Ελλάδα όμως λαμβάνονται υπόψη και άλλα κριτήρια, όπως οι …προτιμήσεις του εκάστοτε Υπουργού ή η επιρροή διαφόρων ομάδων πίεσης που μεριμνούν για την ενίσχυση συγκεκριμένων μαθημάτων και τέλος, οι ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό, δηλαδή, προκειμένου να μην προσλάβουμε πολλούς φιλολόγους, γιατί υπάρχει έλλειψη, μειώνουμε τις ώρες διδασκαλίας των φιλολογικών μαθημάτων! Οι επιλογές αυτές, όπως είναι φυσικό, επηρεάζουν άμεσα το υπηρεσιακό καθεστώς των εκπαιδευτικών καθώς η αυξομείωση των ωρών διδασκαλίας καθορίζει και το πόσες ώρες θα έχουν διαθέσιμες στο σχολείο που υπηρετούν, το εάν θα προσληφθούν περισσότεροι αναπληρωτές κτλ. Κοντολογίς, στη συζήτηση για τα ωρολόγια προγράμματα υπεισέρχονται ποικίλες παράμετροι που την απομακρύνουν από την ουσία: τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, τις οποίες θα πρέπει να υπηρετεί το σχολικό αναλυτικό και ωρολόγιο πρόγραμμα.

Με τη δικαιολογία ότι δεν τα επέλεγαν οι μαθητές, καταργήθηκαν επίσης τα μαθήματα επιλογής στο Γενικό Λύκειο, εκτός από την Πληροφορική, και των Αγγλικών στην Γ΄ Λυκείου, που έγιναν υποχρεωτικά. Ανάμεσά σ’ αυτά που καταργήθηκαν και το μάθημα της Καλλιτεχνικής Παιδείας (Μουσική, Καλλιτεχνικά, θέατρο) της Ιστορίας της Τέχνης και του Σχεδίου, που, δίκαια, ξεσήκωσε διαμαρτυρίες.
Με τη δικαιολογία ότι δεν τα επέλεγαν οι μαθητές, καταργήθηκαν επίσης τα μαθήματα επιλογής στο Γενικό Λύκειο, εκτός από την Πληροφορική, και των Αγγλικών στην Γ΄ Λυκείου, που έγιναν υποχρεωτικά. Ανάμεσά σ’ αυτά που καταργήθηκαν και το μάθημα της Καλλιτεχνικής Παιδείας (Μουσική, Καλλιτεχνικά, θέατρο) της Ιστορίας της Τέχνης και του Σχεδίου, που, δίκαια, ξεσήκωσε διαμαρτυρίες.

Αναζητώντας λογική στις υπουργικές αποφάσεις

Τα νέα ωρολόγια προγράμματα που ανακοινώθηκαν πρόσφατα επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο τάσεις: τη νεοφιλελεύθερη εκσυγχρονιστική από τη μία και την «αστική» προτίμηση της δεξιάς προς τις κλασικές σπουδές και αντίστοιχα την έντονη καχυποψία της έναντι των λεγόμενων κοινωνικών επιστημών, τις οποίες θεωρεί μάλλον αντικείμενο της αριστεράς, από την άλλη. Έτσι, έχουμε αναμενόμενα αύξηση των ωρών διδασκαλίας της Πληροφορικής και των ξένων γλωσσών, χωρίς όμως να προβλέπεται και πάλι η απόκτηση κρατικού πιστοποιητικού στα αντικείμενα αυτά. Έχουμε, επίσης, αποκατάσταση και ενίσχυση του μαθήματος των Λατινικών, που έρχονται να αντικαταστήσουν τις Βασικές Αρχές των Κοινωνικών Επιστημών και την Κοινωνιολογία. Επίσης, με βάση το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα καταργείται η Ερευνητική Εργασία της Α΄ και Β΄ Γενικού Λυκείου, χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια αξιολόγηση της ωφελιμότητάς της. Είναι γεγονός ότι περισσότερο χρησίμευε για να συμπληρώνουν ωράριο οι εκπαιδευτικοί που πλεόναζαν στα σχολεία και για να αυξάνει ο μέσος όρος της τελικής βαθμολογίας των μαθητών αφού, μυστηριωδώς περιλαμβανόταν στα … γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα, παρά για τον σκοπό για τον οποίον υποτίθεται ότι εισήχθη στο πρόγραμμα πριν από λίγα χρόνια οπότε και είχε προβληθεί ως η ναυαρχίδα του σχολείου της δημιουργικότητας και της κριτικής σκέψης. Χωρίς κάποια αιτιολογία περικόπηκαν οι ώρες του μαθήματος της Οικιακής Οικονομίας στο Γυμνάσιο, γεγονός που φανερώνει αφενός αμηχανία για τον ρόλο του μαθήματος αυτού αφετέρου αδυναμία αξιοποίησης ενός επιστημονικού δυναμικού, για το οποίο η πολιτεία επενδύει υλικούς και ανθρώπινους πόρους.

Με τη δικαιολογία ότι δεν τα επέλεγαν οι μαθητές, καταργήθηκαν επίσης τα μαθήματα επιλογής στο Γενικό Λύκειο, εκτός από την Πληροφορική, και των Αγγλικών στην Γ΄ Λυκείου, που έγιναν υποχρεωτικά. Ανάμεσά σ’ αυτά που καταργήθηκαν και το μάθημα της Καλλιτεχνικής Παιδείας (Μουσική, Καλλιτεχνικά, θέατρο) της Ιστορίας της Τέχνης και του Σχεδίου, που, δίκαια, ξεσήκωσε διαμαρτυρίες. Στον αντίποδα, αυξάνονται οι ώρες της Γυμναστικής στο Λύκειο, που και στους μαθητές παρέχει μία ευχάριστη ανάπαυλα από τα υπόλοιπα μαθήματα στα οποία μπορούν να ασκήσουν το σώμα τους και γίνεται καλύτερη αξιοποίηση του πλεονάζοντος προσωπικού στην ειδικότητα της Φυσικής Αγωγής. Τέλος, θετική η πρόβλεψη να διδάσκονται Μαθηματικά οι μαθητές της Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών της Γ΄ Λυκείου και Ιστορία οι μαθητές των Θετικών.

Κοντολογίς, όπως συμβαίνει κάθε φορά που αλλάζει το ωρολόγιο πρόγραμμα, κάποιοι κλάδοι καθηγητών ευνοούνται και κάποιοι θίγονται και διαμαρτύρονται. Το σχολείο, ωστόσο, δεν υφίσταται για να έχουν δουλειά οι διάφοροι κλάδοι καθηγητών αλλά για να παρέχει στους αυριανούς πολίτες επαρκή μόρφωση, ευρύτερη καλλιέργεια καθώς και εκείνα τα εφόδια που τους επιτρέπουν να κατανοούν τον κόσμο στον οποίον καλούνται να ζήσουν· να καλλιεργεί επίσης ήθος, αξίες και υψηλά πρότυπα, τον σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον, αλλά και στην Ιστορία, τη γλώσσα και τον πολιτισμό του ελληνικού λαού χωρίς συμπλέγματα και μισαλλοδοξία· να φροντίζει για την ισόρροπη ανάπτυξη των γνωστικών, αισθητικών και κινητικών δυνατοτήτων και δεξιοτήτων των νέων. Αμφιβάλλω, ωστόσο, εάν πράγματι, τόσο η παρούσα όσο και οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν τα παραπάνω ως στοχοθεσία και προτεραιότητα, όπως επίσης και το εάν αντιλαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο τι σημαίνει κατανόηση του κόσμου που ζούμε. Πολλοί, για παράδειγμα, που σωστά, επικρίνουν την κυβέρνηση για την «εξαφάνιση» των κοινωνικών επιστημών από το Λύκειο, θα ήταν ευτυχείς εάν δεν διδάσκονταν καθόλου στοιχεία κατανόησης της ορθόδοξης πίστης και λατρείας και που παρέχονται από το μάθημα των Θρησκευτικών. Ούτε πάλι αποτελεί εναλλακτική πρόταση η «διπλωματική», αλλά φανερά αμήχανη θέση των συνδικαλιστικών ενώσεων για ένα «σχολείο που χωρά όλη τη γνώση». Αλλά η ΟΛΜΕ αποφεύγει να εμπλακεί στους ανταγωνισμούς μεταξύ των επιστημονικών κλάδων και προτιμά τον ρόλο του Ποντίου Πιλάτου.

Σ’ ένα ωρολόγιο πρόγραμμα που θα υπηρετούσε τις προτεραιότητες, που έχουμε αναφέρει, η τέχνη, η μουσική και ο πολιτισμός γενικότερα θα είχαν τη θέση που τους αρμόζει, ως υποχρεωτικά μαθήματα, όπως επίσης και οι κοινωνικές επιστήμες ως μαθήματα γενικής παιδείας καθώς η κατανόηση των κοινωνικών συνθηκών και αλλαγών αφορούν κάθε αυριανό πολίτη. Ορθή επομένως η επαναφορά των Λατινικών, απαράδεκτος όμως ο εξοβελισμός των κοινωνικών επιστημών. Μοιάζει σαν η κυβέρνηση να θέλει να συσπειρώσει την αριστερή αντιπολίτευση που μέσω των κοινωνικών επιστημών θεωρεί πως υπερασπίζεται τη δική της κοσμοθεωρία. Θυμίζουμε ότι επί ΣΥΡΙΖΑ είχε σαφώς ευνοηθεί ο κλάδος αυτός με αρκετές ώρες στο ωρολόγιο πρόγραμμα με αποκορύφωμα την αντικατάσταση των Λατινικών από την Κοινωνιολογία ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα για τις Ανθρωπιστικές Σπουδές. Σε ό,τι δε αφορά την Οικιακή Οικονομία, θα μπορούσε να αναβαθμιστεί σε μάθημα μελέτης περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής με τη μορφή της ερευνητικής εργασίας. Έμφαση πρέπει να δοθεί επίσης στο μάθημα της Γεωγραφίας που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εφόδια ενός ενημερωμένου και μορφωμένου πολίτη. Ακόμη, θα πρέπει να δοθεί ένα τέλος στα μονόωρα μαθήματα γιατί αυτό τα καθιστά αυτόματα «συμπληρώματα» των θεωρούμενων «πρωτευόντων» αντικειμένων, αυτών που εξετάζονται γραπτώς στο τέλος κτλ. Δεν νοείται μάθημα με το οποίο, δεδομένων των συχνών απωλειών μαθημάτων λόγω αργιών, εκδρομών, εκδηλώσεων, απεργιών κτλ, διδάσκεται πρακτικά δύο ή τρεις φορές τον μήνα. Η δε επαναφορά κατ’ επιλογήν υποχρεωτικών μαθημάτων που εμπλουτίζουν το πρόγραμμα θα πρέπει επίσης να υπηρετεί τον σκοπό του σχολείου κι όχι απλώς να εξισορροπεί τις ανάγκες κάλυψης κλάδων εκπαιδευτικών προκειμένου να έχουν λίγες ώρες περισσότερες απασχόλησης. Τέλος, τα Επαγγελματικά Λύκεια έμειναν πάλι εκτός συζήτησης ενώ είναι φανερές ορισμένες σοβαρές ελλείψεις στο ωρολόγιο πρόγραμμα, όπως για παράδειγμα το μάθημα της Ιστορίας που διδάσκεται μία μόνο ώρα την εβδομάδα και μόνο στην Α΄ τάξη…

Το δημόσιο σχολείο λειτουργώντας σε ολοήμερη βάση στο Γυμνάσιο και υπό προϋποθέσεις και στο Λύκειο, θα μπορούσε να καλύψει και μάλιστα δωρεάν τις ανάγκες για μόρφωση, αισθητική καλλιέργεια και άθληση, για εκμάθηση της χρήσης υπολογιστών και ξένων γλωσσών παρέχοντας υψηλής ποιότητας εκπαίδευση με κρατική πιστοποίηση. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο μία συγκεκριμένη αντίληψη για το σχολείο που ανταποκρίνεται σε μία Ελλάδα που υπερασπίζεται την ταυτότητά της με αυτοπεποίθηση και επενδύει στη γνώση, στον πολιτισμό για το καλό του λαού και του τόπου, όπως λέγαμε παλιά.

Φιλόλογος στο 1ο ΕΠΑΛ Ναυπλίου.

Πηγή: https://ardin-rixi.gr/archives/221851

(Εμφανιστηκε 358 φορές, 1 εμφανίσεις σήμερα)

Δείτε ακόμη:

Κάντε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.