9 Ιανουαρίου 2019 at 23:57

Alea iacta est / Ο κύβος ερρίφθη

από

Alea iacta est / Ο κύβος ερρίφθη

Γράφει η Ιωάννα Μαλλιότα

Σαν σήμερα, 10 Ιανουαρίου του 49 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας, Ρωμαίος πολιτικός και στρατιωτικός, διέβη τον ποταμό Ρουβίκωνα βόρεια της Ιταλίας. Σύμφωνα με τον νόμο της Ρωμαϊκής εποχής, ήταν απαγορευμένο στους στρατηγούς και τις λεγεώνες τους να διαβούν ποταμούς. Σκοπός της απαγόρευσης αυτής ήταν να εμποδιστεί η είσοδος στρατευμάτων στην Ιταλία και να αποτραπεί το ενδεχόμενο πραξικοπήματος ή εμφυλίου πολέμου. Με τη διάβαση του Ρουβίκωνα, ο Ιούλιος Καίσαρας τάχτηκε εναντίον του Πομπήιου και της Ρωμαϊκής Συγκλήτου, σηματοδοτώντας έτσι την έναρξη του εμφυλίου πολέμου.

Ο Καίσαρας διασχίζει τον ποταμό Ρουβίκωνα· χειρόγραφο του 15ου αιώνα.
Ο Καίσαρας διασχίζει τον ποταμό Ρουβίκωνα· χειρόγραφο του 15ου αιώνα.

Η Ρώμη εν τω μεταξύ είχε προ πολλού καταντήσει πεδίο βίας και διαφθοράς. Η Σύγκλητος είχε καταστεί αναποτελεσματική και πλήρως υπονομευθεί από τη διαφθορά. Όλες οι τάξεις και όλες οι παρατάξεις παρανομούσαν. Η οχλοκρατία βασίλευε.

«Ο Τίβερης γέμισε από πτώματα πολιτών», έγραψε ο Κικέρων.

Μέσα από αυτό το σκηνικό, αναδείχθηκαν 3 ισχυροί άνδρες, ο Πομπήιος, ο Μάρκος Λικίνιος Κράσσος και ο Ιούλιος Καίσαρας, οι οποίοι το 60 π.Χ. σχημάτισαν την Α’ Τριανδρία.

Η πολιτική αυτή (ανεπίσημη) συμμαχία κυριάρχησε στη ρωμαϊκή πολιτική σκηνή για αρκετά χρόνια. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι πατούσε πάνω σε μια λεπτή ισορροπία εξουσιών.

Μετά τον θάνατο του Κράσσου το 53 π.Χ. στο πεδίο της μάχης των Καρρών, οι δεσμοί που συνέδεαν Καίσαρα και Πομπήιο έσπασαν. Η απουσία του Κράσσου από τη Συμμαχία ώθησε τα άλλα δύο μέλη σε 2 ξεχωριστές παρατάξεις· ο Καίσαρας ακολούθησε την πιο προοδευτική πολιτική των Populares, σε αντίθεση με τον Πομπήιο που υποστήριζε την πολιτικά συντηρητική και παραδοσιακή φατρία των Optimates.

Οι τελευταίοι, μάλιστα, ήθελαν να ασκήσουν δίωξη στον Καίσαρα για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής παράνομου πολέμου στην Γερμανία τον οποίο δεν είχε εγκρίνει η Γερουσία. Ασχέτως αν στόχος ήταν ο θάνατος, η εξορία ή απλά ο συμβολικός περιορισμός της δύναμής του, θα εμπόδιζε την υλοποίηση των «Λαϊκών» σχεδίων τα οποία ο Ιούλιος προωθούσε το προηγούμενο χρονικό διάστημα. Τα έτη 50 και 49 π.Χ. ήταν καθοριστικά, διότι κατά τη διάρκεια αυτών, έληγε το «Ιmperium» του Καίσαρα, ή αλλιώς η ασυλία από την ποινική δίωξη. Ο Καίσαρας επιθυμούσε διακαώς να θέσει υποψηφιότητα για Ύπατος, με σκοπό να μεταβεί από το ανθυπατικό Imperium, που του χορηγήθηκε λόγω της εκστρατείας του στην Γαλατία, σε εκείνο του Υπάτου.

Η απουσία του Καίσαρα στη Γαλατία για τους Γαλατικούς Πολέμους, έδωσε την ευκαιρία στον Πομπήιο να αποκαταστήσει την τάξη στη Ρώμη, να αναλάβει τη διοίκηση των τοπικών λεγεώνων και να ενισχύσει την άμυνα της Ρώμης έναντι του αντιπάλου του. Την ίδια στιγμή, η Σύγκλητος, κατά συμβουλή του Κάτωνα, ανακήρυξε τον Πομπήιο «ύπατον μόνον», δηλαδή χωρίς δεύτερο ύπατο, για να προλάβει τη δικτατορία του και παράλληλα, το δικαίωμα που είχε παραχωρηθεί στον Καίσαρα να υποβάλει υποψηφιότητα για το αξίωμα του υπάτου ενώ απουσίαζε, ανακλήθηκε. Με μια έξυπνη κίνηση, η Σύγκλητος αποδυνάμωνε τον Καίσαρα κατά δύο λεγεώνες και έπειτα διακήρυξε ότι αν ο Ιούλιος δεν παραιτούνταν από τη διοίκηση της Γαλατίας μέχρι την 1η Ιουλίου του 49π.Χ., θα θεωρούνταν εχθρός του κράτους. Ο Καίσαρας έκανε αντιπροτάσεις, προσθέτοντας όμως ότι αν απορρίπτονταν θα το θεωρούσε κήρυξη πολέμου. Την 1 Ιανουαρίου του 49 π.Χ. η Σύγκλητος απέρριψε την τελική πρόταση ειρήνης του Καίσαρα και τον ανακήρυξε δημόσιο εχθρό. Αυτός έπρεπε να αποποιηθεί του αξιώματος (με άλλα λόγια να αποδεσμεύσει τον στρατό του) εντελώς ή να αντιμετωπίσει τον πόλεμο.

Χωρίς να έχει πλέον τον νόμο με το μέρος του, ο Καίσαρας, με τη Σύγκλητο και τον Πομπήιο εναντίον του, ήξερε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από τον πόλεμο. Μελέτησε ενδελεχώς την όλη κατάσταση πριν λάβει την μοιραία απόφαση, δοκίμασε την αφοσίωση των ανδρών του και αφού διαπίστωσε την πίστη τους πρόσθεσε: «Ακόμη και τώρα μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Αλλά από τη στιγμή που θα διαβούμε αυτήν τη μικρή γέφυρα, τον λόγο έχουν τα ξίφη».

Συνέχεια τώρα είχε η διάσημη φράση που ψέλλισε: «Ο κύβος ερρίφθη» (Alea iacta est).

Διέσχισε τον Ρουβίκωνα, εισέβαλε στην Ιταλία με τον στρατό του και ξεκίνησε έναν εμφύλιο που άλλαξε την ιστορία.

(Εμφανιστηκε 562 φορές, 1 εμφανίσεις σήμερα)

Δείτε ακόμη:

Κάντε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.