5 Νοεμβρίου 2018 at 21:25

Μαθήματα Κλασικής Παιδείας – Εκάβη του Ευριπίδη

από

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΚΛΑΣΣΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

16ος Χρόνος

Μάθημα 6ο, Τετάρτη Νοεμβρίου 2018,

ώρα 7μμ. στο Μαξίμειο Πνευματικό Κέντρο Σερρών

Θέμα: Ανάλυση της τραγωδίας “Εκάβη” του Ευριπίδη.

Εισηγητής: Φανή Σοκόλη – Τζήκα, Φιλόλογος.

 

            Στην “Εκάβη”, η επώνυμη ηρωίδα αντιμετωπίζει μια μοίρα που κλιμακώνεται από τις πολλαπλές απώλειες και την πικρία της δουλείας μέχρι την ύψιστη οδύνη από το θάνατο των δύο παιδιών της, της Πολυξένης και του Πολύδωρου, στα οποία στήριζε τις τελευταίες της ελπίδες. Και αυτή η απόλυτη οδύνη είναι που την οδηγεί και στην ακραία εκδίκηση.

            Η τραγωδία είναι ένα από τα λεγόμενα “δίπτυχα” έργα, που η δράση τους μοιράζεται σε δύο θέματα, τα οποία συνδέονται αριστοτεχνικά μεταξύ τους. Στο πρώτο μέρος έχουμε τη θυσία της Πολυξένης, που σύμφωνα με τον Ευριπίδη, την απαίτησε το φάντασμα του ήρωα του Τρωικού Πολέμου, του νεκρού Αχιλλέα. Η θαρραλέα απόφαση της Πολυξένης να θυσιαστεί αυτοβούλως, είναι ένα θέμα που ο Ευριπίδης το έχει χρησιμοποιήσει και σε άλλες τραγωδίες του. Η καινοτομία του ως προς αυτό το θέμα είναι, ότι εδώ η Πολυξένη αποφασίζει να θυσιαστεί όχι για κάποιο γενικό ή ατομικό καλό, ούτε επειδή έτσι προβλέπει κάποιος θεϊκός χρησμός, αλλά επειδή έτσι απαιτεί η ματαιοδοξία ενός ήρωα και επειδή έτσι η Πολυξένη θέλει να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της.

            Δεν έφτανε στην Εκάβη ο θάνατος της Πολυξένης και την ίδια μέρα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα δεύτερο θάνατο, αυτόν του Πολύδωρου. Τον σκότωσε ο Πολυμήστωρ, ένας από τους πρώην φίλους των ηττημένων Τρώων, στον οποίον ο Πρίαμος είχε εμπιστευτεί το μικρότερο γιο του για να τον κρατήσει μακριά από τον πόλεμο. Και βέβαια κίνητρο του Πολυμήστορος ήταν η περιουσία που είχε φέρει μαζί του ο μικρός Πολύδωρος. Το πτώμα του θα το ξεβράσει η θάλασσα μπροστά στη βαριόμοιρη μάνα.

            Το θάνατο της κόρης η Εκάβη προσπαθεί φραστικά απέναντι στον Οδυσσέα να τον αποτρέψει ως άδικο, μάταια όμως. Στην περίπτωση όμως του Πολύδωρου παίρνει την εκδίκησή της. Μια σκληρή εκδίκηση αποδεκτή από όλους, τον Αγαμέμνονα και το χορό, καθώς ο θάνατός του είναι καθαρά παραβίαση θεϊκού νόμου: ο Πολυμήστωρ καταπάτησε το δίκαιο της φιλοξενίας και θανάτωσε έναν “ξένο”, ένα φιλοξενούμενο φίλο γι αυτό “δράσαντι δ’ αισχρά δεινά ταπιτίμια”.

            Το ότι το έργο “Εκάβη” απηχεί τις εμπειρίες του Πελοποννησιακού πολέμου και διεκτραγωδεί τα δεινά των πολέμων γίνεται φανερό και από την απλή ανάγνωση του έργου. Ο σκοπός του Ευριπίδη όμως δεν είναι μόνον να περιγράψει τις τραγικές εμπειρίες του πολέμου και τις επιπτώσεις του για τα άτομα και τις κοινωνίες. Τις χρησιμοποιεί και ως μέσον για να φιλοσοφήσει πάνω στην ανθρώπινη συμπεριφορά – όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα στις συνθήκες του πολέμου και όχι μόνον – και να την ερμηνεύσει. Πώς δέχονται δηλ οι χαρακτήρες αυτά τα γεγονότα, γιατί αντιδρούν με τον τρόπο που αντιδρά ο καθένας και ποιες είναι οι ηθικές συνέπειες από την τέτοια συμπεριφορά του. Από αυτήν την άποψη το έργο είναι μέσα στο πνεύμα της Αριστοτελικής άποψης ότι “φιλοσοφώτερον και σπουδαιότερον ποίησης ιστορίας εστίν” (Περί Ποιητ. ΙΧ 1452b).

            Μέσα από την ανάλυση της τραγωδίας θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε αυτούς τους προβληματισμούς του Ευριπίδη, που δεν παύουν να είναι διαχρονικοί και επίκαιροι.

            Τα μαθήματα γίνονται κάθε Τετάρτη 7-8 το απόγευμα στην αίθουσα ομιλιών (Σωκράτης Μικρού) του Μαξίμειου Πνευματικού Κέντρου Σερρών.

            Συντονιστές οι εκπαιδευτικοί: Θεολόγης Ανδρονίδης, Νότας Θωμάς και Χασιωτάκη Ειρήνη.

Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Χορηγοί:

Η Α.Ε Θέρμη Σερρών (Τηλεθέρμανση)

η TOYOTA ΟΥΣΤΡΙΑΣ Α.Ε. ΣΕΡΡΕΣ-ΚΑΒΑΛΑ-ΔΡΑΜΑ και

η Α.Ε ΑΓΡΟΕΦΟΔΙΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ.

 

 Για το

Μαξίμειο Πνευματικό Κέντρο                     Σύνδεσμο Φιλολόγων

       Ζήσης Μητλιάγκας                                      Δώρα Μπαγανά                    

            Φιλόλογος                                                   Φιλόλογος

(Εμφανιστηκε 244 φορές, 1 εμφανίσεις σήμερα)

Δείτε ακόμη:

Κάντε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.